Παναγιώτης Κοτρώνης: “Απάντηση στο 1/3 της ΕΣΑΝΣ σχετικά με το Εργοστάσιο Επεξεργασίας Απορριμμάτων στο Παλαιόκαστρο”

Επειδή με κατηγόρησαν  κάποια μέλη της ΕΣΑΝΣ σε ρόλο συνήγορου  υπεράσπισης του κ.Αγγελίδη την  προηγούμενη εβδομάδα, απαντώ ως εξής:

Έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε την έκθεση 20/2012 του ευρωπαϊκού ελεγκτικού συνεδρίου, καθόσον μας αφορά, ή θα μπορούσε να μας αφορά, εφόσον κατασκευάζονταν η Μ.Ε.Α. – Χ.Υ.Τ.Υ. των  90.000 τον Α.Σ.Α. (Αστικών Σύμμεικτων Απορριμμάτων) του νομού Σερρών, που με τόσο πάθος υπερασπίζονται κυρίως  όσοι,…..δεν διάβασαν την Διακήρυξη του έργου !

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ   ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ   ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Ειδική  έκθεση αριθ. 20 / 2012

(υποβαλλόμενη  δυνάμει του άρθρου 287, παράγραφος 4, δεύτερο εδάφιο, ΣΛΕΕ)

Ενδεικτικά, επισημαίνω τα πολύ βασικά στοιχεία της έκθεσης:

ΓΕΝΙΚΑ

Το 2010 κάθε πολίτης  της ΕΕ των 27 παρήγαγε κατά μέσο όρο  περίπου 500 κιλά αστικών αποβλήτων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις εάν δεν συλλεγούν, υποβληθούν σε επεξεργασία και διατεθούν κατάλληλα.  Ωστόσο, η κατάλληλη διαχείριση των αποβλήτων μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση της χρήσης των πόρων, καθώς τα αστικά απόβλητα αποτελούν πηγή πρώτων υλών. Ως εκ τούτου, η ΕΕ έχει καθιερώσει κοινά πρότυπα και επιμέρους στόχους υπό τη μορφή οδηγιών για τη διαχείριση αστικών αποβλήτων, και συγχρηματοδοτεί υποδομές διαχείρισης αποβλήτων σε συγκεκριμένες περιφέρειες.

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ  ΑΣΤΙΚΩΝ  ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΤΗΝ  ΕΕ

Τα ακόλουθα είδη εγκαταστάσεων σε συνδυασμό με τη συλλογή αποβλήτων (χωριστή ή μη διαχωρισμένη στην πηγή), απαρτίζουν το σύνηθες σύστημα διαχείρισης αστικών αποβλήτων:

α) εγκατάσταση  διαλογής : προορίζεται για το διαχωρισμό ανακυκλώσιμων υλικών, όπως χαρτί και χαρτόνι, γυαλί, συσκευασίες και μέταλλα, μέσω χειροκίνητων ιμάντων διαλογής και/ή αυτόματων διαδικασιών, όπως με τη χρήση ροής αέρα ή οπτικών διαχωριστών

β) εγκαταστάσεις  λιπασματοποίησης και αναερόβιας ζύμωσης: εγκαταστάσεις σχεδιασμένες για την επεξεργασία βιοαποικοδομήσιμων αποβλήτων.  

γ) εγκατάσταση μηχανικής-βιολογικής επεξεργασίας: εγκατάσταση που συνδυάζει τη διαλογή με μια μορφή βιολογικής επεξεργασίας, όπως η λιπασματοποίηση ή η αναερόβια ζύμωση.

δ) αποτεφρωτής: εγκατάσταση που προορίζεται  για την καύση αποβλήτων  με ή χωρίς ανάκτηση ενέργειας

ε) χώρος υγειονομικής ταφής: ένας χώρος για τη διάθεση  των αποβλήτων που εναποτίθενται εντός ή επί του εδάφους.

ΕΠΙΔΟΣΕΙΣ  ΤΩΝ  ΥΠΟΔΟΜΩΝ  ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΤΙΚΩΝ  ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

Οι εγκαταστάσεις  μηχανικής-βιολογικής επεξεργασίας που  λάμβαναν απόβλητα αδιαχώριστα στην πηγή δεν κατάφεραν γενικά να συνεισφέρουν στην επίτευξη των στόχων της πολιτικής διαχείρισης αποβλήτων της ΕΕ, καθώς η πλειονότητα των αποβλήτων που εισήλθαν στις εγκαταστάσεις απορρίφθηκαν σε χώρους υγειονομικής ταφής.

Τα απόβλητα διατίθεντο είτε μετά από ανεπαρκή επεξεργασία είτε χωρίς καθόλου  επεξεργασία σε όλους τους χώρους υγειονομικής ταφής του δείγματος, με αποτέλεσμα υψηλή περιεκτικότητα βιοαποδομήσιμης ύλης να καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής.

Σημείωση: ( είναι η μέθοδος που ακολουθεί η ΕΣΑΝΣ )

ΣΥΣΤΑΣΗ

α)    Τα κράτη μέλη οφείλουν:

i) να εστιάσουν στις υποδομές διαχείρισης αποβλήτων που επεξεργάζονται απόβλητα διαχωρισμένα στην πηγή (συμπεριλαμβανομένων βιοαποδομήσιμων αποβλήτων όταν αυτό είναι οικονομικά αποδοτικό)

ii) να διασφαλίζουν ότι τα αστικά απόβλητα που διατίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής έχουν προηγουμένως υποβληθεί σε επεξεργασία

β)     Η Επιτροπή πρέπει να ορίσει ως προϋπόθεση για  τη συνεισφορά της ΕΕ την   εφαρμογή των ανωτέρω συστάσεων από  τα κράτη μέλη.

Το Ευρωπαϊκό  Ελεγκτικό Συνέδριο  σε πρόσφατη  Ειδική Έκθεση, διαπιστώνει  ότι η επεξεργασία σύμμεικτων απορριμμάτων δεν αποδίδει στην επίτευξη  των περιβαλλοντικών στόχων και  κάνει συστάσεις  να μην προχωρά η  επεξεργασία  σύμμεικτων απορριμμάτων (χωρίς διαχωρισμό στην πηγή), και να  γίνεται περικοπή  των   χρηματοδοτήσεων  στα σχετικά σχέδια.

Συνεπώς είναι ορατός ο κίνδυνος να ζητηθούν στο τέλος πίσω από το ελληνικό δημόσιο εκατ. ευρώ της κρατικής χρηματοδότησης  που θα πάρουν οι εργολάβοι από το ΠΕΠ για τις μονάδες επεξεργασίας  σύμμεικτων απορριμμάτων!

Περαιτέρω,

Οι  «επιστημονικοί συνεργάτες» που κατά κανόνα προσλαμβάνονται από τους ΦΟΔΣΑ , ΕΣΑΝΣ, ΕΣΔΑ κ.λ.π., για την τεκμηρίωση  και ωρίμανση των έργων, συνήθως αποτελούν «προπομπούς» των κατασκευαστικών εταιρειών που ακολουθούν, προκρίνοντας μεθόδους που ενδεχόμενα δεν αποτελούν την «βέλτιστη λύση», αντιθέτως  δημιουργούν δυσβάστακτες οικονομικές δεσμεύσεις των πολιτών , σε όφελος των εργολάβων κατασκευαστών.

Σε καμία  περίπτωση δεν πρέπει οι πολίτες  να δεσμεύονται με « ελάχιστες  εγγυημένες ποσότητες» απορριμμάτων, ως ρήτρα, αυτές είναι βέβαιο ότι αποτελούν σαν επιλογή, το εύκολο κέρδος των εργολάβων, και οδηγούν στην πληρωμή ρητρών και στην διαιώνιση του προβλήματος.

Ο στόχος για  την βιώσιμη επιλογή επεξεργασίας των απορριμμάτων είναι η μείωσή τους!!  Επομένως οποιαδήποτε μέθοδος στηρίζει την βιωσιμότητα της στη διατήρηση μιας εγγυημένης ποσότητας απορριμμάτων ή στην αύξηση της ποσότητας των Απορριμμάτων, δεν αποτελεί επιλογή, αντίθετα πρέπει να αποφεύγεται.

Η χειμαζόμενη  Σερραϊκή κοινωνία δεν έχει την πολυτέλεια για άστοχες ενέργειες, επιβάλλεται η συμμετοχή των πολιτών στη λύση του προβλήματος. Απαραίτητη προϋπόθεση λοιπόν αποτελεί η ορθή ενημέρωση στην κατανόηση του προβλήματος καθώς και η εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης!

Όλα τα ανωτέρω σε συνδυασμό με την,

γνωμοδότηση-κόλαφο, η ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών  «τινάζει στο αέρα» το διαμορφωμένο στην Ελλάδα σκηνικό για τη διαχείριση των απορριμμάτων, εξοστρακίζοντας  «φαραωνικού» τύπου εγκαταστάσεις  επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων που χωροθετούνται ανά τη χώρα ( και στις Σέρρες ).

Η ευρωπαϊκή  Επιτροπή των Περιφερειών ανατρέπει  τα σχέδια κυβέρνησης-εργολάβων, δίνοντας προτεραιότητα σε δράσεις πρόληψης-ανακύκλωσης  και όχι σε υπερμεγέθη εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων

Με άλλα λόγια θέτει ως προϋπόθεση, για την επιχορήγηση σε εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων και σε ΧΥΤΑ, την προηγούμενη εφαρμογή εκτεταμένης πρόληψης, επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης. Δράσεις που στη χώρα μας

(πολύ  περισσότερο στο νομό μας ) βρίσκονται στο σημείο μηδέν ή προχωρούν με αργούς ρυθμούς.

Σε πλήρη  αντίθεση με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής  Περιφερειών, τα προωθούμενα σχέδια κατασκευής εργοστασίων στη χώρα μας προβλέπουν επεξεργασία σε σύμμεικτη μορφή άνω του 80% των παραγόμενων απορριμμάτων.

Σημειώνω ότι το περιεχόμενο της γνωμοδότησης, αν και εκδόθηκε στις 24 Απριλίου 2013, μέχρι τώρα δεν έχει δημοσιοποιηθεί από καμία περιφέρεια της χώρας.

Αυτά  και συνεχίζουμε.

Παναγιώτης  Κοτρώνης

Επικεφαλής  «διάβασης πεζών» και μέλος

Της Πρωτοβουλίας για την Εναλλακτική Διαχείριση των Απορριμμάτων