Date:
Για τρόπους διαχείρισης του άγχους παιδιών και γονέων, ενόψει των Πανελληνίων
μιλά σε συνέντευξη της στο Πρακτορείο FM και στην εκπομπή «104,9 Μυστικά Υγείας» η κλινική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια στο Αιγινήτειο Δρ Ίλια Θεοτοκά.
Η επιτυχία στις εξετάσεις είναι ένα όνειρο για μαθητές και γονείς, και η αγωνία κορυφώνεται, όταν πλησιάζει αυτή η περίοδος, όπου τα νεύρα και οι αντοχές όλων δοκιμάζονται πάρα πολύ, αναφέρει χαρακτηριστικά.
«Όλοι οι ψυχολόγοι δεχόμαστε στα γραφεία μας αυτή την εποχή παιδιά και γονείς, λόγω του άγχους, των κρίσεων πανικού, μίας αναταραχής που επικρατεί σε όλη την οικογένεια, που ολοένα γίνεται και συχνότερο αυτό το φαινόμενο και θα το ονόμαζα σε ό,τι αφορά τους μαθητές της τελευταίας τάξης, το σύνδρομο της τρίτης Λυκείου». Ποια είναι όμως τα συμπτώματα εκείνα που εμφανίζουν αρκετά παιδιά αυτή την περίοδο; «Αυτά τα παιδιά μπορεί να κάνουν κρίσεις πανικού, να εμφανίσουν φοβίες, να μην θέλουν να πάνε σχολείο, να μην θέλουν να δώσουν εξετάσεις, να αρνούνται να διαβάσουν, να έχουν διαταραχές στον ύπνο».
Η αγωνία των γονιών μπορεί να μπλοκάρει τα παιδιά
Δοκιμάζεται η σχέση παιδιού γονιού, γιατί ο γονιός αγχώνεται που βλέπει το παιδί να αγχώνεται, υπάρχουν οι προσδοκίες που έχουν οι γονείς προς τα παιδιά και δεν ξέρουν πώς να τις ελέγξουν, προσθέτει η Δρ. Θεοτοκά. «Και αυτό που παρατηρούμε πολύ συχνά είναι ότι ενώ υπάρχει μία έντονη συναισθηματική φόρτιση, οι γονείς μιλάνε μόνο για το διάβασμα. Και αυτό είναι ένα πάγιο παράπονο των παιδιών όταν έρχονται σε εμάς, ότι ενώ έχουν και άλλα θέματα συναισθηματικής υφής, ή θέματα καθημερινότητας, που θέλουν να συζητήσουν, οι γονείς τους επικεντρώνονται στο διάβασμα. Όλη η επικοινωνία γονιού παιδιού μονοπωλείται από το θέμα του διαβάσματος κι αυτό πρέπει οι γονείς να το προσέξουν». Αυτού του είδους η πίεση που ασκούν οι γονείς στα παιδιά, μπορεί σύμφωνα με την κα Θεοτοκά να φέρει αντίθετα αποτελέσματα, να τα μπλοκάρει, να μειώσει την επίδοση τους, να τα εμποδίσει να συγκεντρωθούν στην προσπάθεια που κάνουν. Πώς θα πρέπει όμως να κινηθούν γονείς και παιδιά την περίοδο που διανύουμε; Η κα Θεοτοκά προτείνει:
Συμβουλές για παιδιά
Τα παιδιά πρέπει καταρχήν να πουν στον εαυτό τους, ότι ακόμα κι αν έχουν άγχος δεν θα πάθουν κάτι από αυτό. Πρέπει να τρώνε και να κοιμούνται καλά και να ακολουθήσουν ένα πρόγραμμα στο πλαίσιο των δυνατοτήτων τους. Ούτε ένα πρόγραμμα υπερβολικά αυστηρό που δεν θα μπορέσουν να τηρήσουν, ούτε ένα πρόγραμμα υπερβολικά χαλαρό. Το πρόγραμμα τους πρέπει να το φτιάξουν αρκετές μέρες πριν τις εξετάσεις. Να οργανώσουν ένα πλάνο διαβάσματος, το οποίο θα περιλαμβάνει και αρκετά διαλείμματα, στα οποία να φορτίζουν τις μπαταρίες τους. Πχ να πάνε βόλτα σε ένα ωραίο μέρος με καλή παρέα, να κάνουν σωματική άσκηση ή κάποιο σπορ που τους ευχαριστεί, να κάνουν τεχνικές χαλάρωσης, να ακούσουν την αγαπημένη τους μουσική. Τα παιδιά πρέπει να βλέπουν το ποτήρι μισογεμάτο. Να επαινούν τον εαυτό τους, όταν κατάφεραν και τήρησαν το διάβασμα της ημέρας, και να ανταμείψουν τον εαυτό τους με κάτι ευχάριστο. Βεβαίως να αποφεύγουν ανθρώπους που τους αγχώνουν.
Συμβουλές για γονείς
Οι γονείς από την πλευρά τους, λέει η κα Θεοτοκά πρέπει να καταλάβουν ότι τα παιδιά είναι πιεσμένα, κουρασμένα, σε σύγχυση και μπορεί και να φοβούνται. Άρα πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είναι σε μία κανονική ψυχολογική κατάσταση. Πολλές φορές τα παιδιά επηρεάζονται επειδή βλέπουν τους γονείς να είναι αγχωμένοι. Άρα πρέπει και οι ίδιοι οι γονείς να μάθουν να διαχειρίζονται το άγχος τους, έξω από την οικογένεια και να μην φορτώνουν τα παιδιά. Να συζητήσουν ό,τι απασχολεί τα παιδιά και κυρίως να τα στηρίξουν και να τους πούνε ότι δεν ήρθε το τέλος του κόσμου. Ότι οι εξετάσεις είναι μία σημαντική φάση στη ζωή του παιδιού. Στόχος είναι να κάνει ό,τι μπορεί στο πλαίσιο των δυνατοτήτων του, και αν δεν πάει κάτι καλά υπάρχουν και επόμενες επιλογές, που επίσης μπορούν να προσφέρουν χαρά και ικανοποίηση. Δεν είναι η επιτυχία στις εξετάσεις ο μόνος δρόμος για την επαγγελματική ικανοποίηση και αποκατάσταση, θα πρέπει να είναι το μήνυμα των γονιών. τονίζει η ψυχολόγος.
Τις ημέρες των εξετάσεων
Όταν τα παιδιά αγχώνονται και κάνουν κρίσεις πανικού, να μάθουν την τεχνική της διαφραγματικής αναπνοής, προτείνει η κα Θεοτοκά. «Την ημέρα των εξετάσεων να διαβάσουν δύο φορές την ερώτηση, να κάνουν στρέτσινγκ την ώρα της εξέτασης στο θρανίο για να νιώσουν σωματικά ότι είναι καλά. Επίσης να μην κάνουν πολλά πράγματα συγχρόνως, αλλά ένα πράγμα τη φορά. Οι γονείς από την πλευρά τους θα πρέπει να υπενθυμίζουν στα παιδιά τα δυνατά τους σημεία. Να είναι σε επαφή με το παιδί, που εκτός από υποψήφιος στις Πανελλήνιες είναι και έφηβος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Γιατί οι έφηβοι είναι ένα κεφάλαιο στη ζωή είναι οι επόμενοι ενήλικες και είναι πολύ σημαντικό να ξέρουμε πώς νιώθουνε και πώς μπορούμε να τους διαχειριστούμε».
Διατροφή για τις Πανελλήνιες
Η καλή υγεία του εγκεφάλου φαίνεται να αποτελεί το σημείο αναφοράς για τους ειδικούς που δίνουν συστάσεις για το διατροφολόγιο των παιδιών την περίοδο του διαβάσματος, που τώρα διανύουν, αλλά και των εξετάσεων μετέπειτα. Με αυτή την αφορμή μιλάει στο Πρακτορείο 104.9 FM και στην εκπομπή «104,9 Μυστικά Υγείας» ο διαιτολόγος – διατροφολόγος Αναστάσιος Παπαλαζάρου, ο οποίος προτείνει ένα μοντέλο μεσογειακού τύπου διατροφής, γιατί όπως λέει είναι αυτό που όπως έχουν δείξει πολυάριθμες μελέτες, βοηθάει στην καλύτερη λειτουργία του οργανισμού.
Οι διατροφικές αλλαγές αυτό το διάστημα μπορεί να στρεσάρουν το παιδί
Tώρα δεν είναι η καλύτερη περίοδος για να αλλάξουμε διατροφικές συνήθειες του παιδιού μας. Αν συνηθίζει να τρώει πίτσες, σουβλάκια, παγωτά, αυτό δεν είναι το κατάλληλο διάστημα για να ξεκινήσει να τρώει σαλάτες, όσπρια, χυμούς και φρούτα, γιατί αυτό θα το φορτώσει με ένα επιπρόσθετο στρες, αναφέρει ο κ. Παπαλαζάρου. «Το παράδειγμα που μου αρέσει να χρησιμοποιώ είναι με τους μαραθωνοδρόμους. Κανένας μαραθωνοδρόμος δεν θα δοκιμάσει να τρέξει τη μέρα του αγώνα με ένα καινούργιο ζευγάρι παπούτσια. Έτσι και στο παιδί προσπαθούμε να κάνουμε μικρές παρεμβάσεις στο διαιτολόγιο του. Αν τρώει πχ junk food, θα μειώσουμε τη συχνότητα, και σταδιακά θα προσθέσουμε πιο υγιεινές τροφές, χωρίς να επιφέρουμε μεγάλες αλλαγές».
Σταθερά γεύματα κρατούν σε εγρήγορση τον εγκέφαλο
Την περίοδο της προετοιμασίας, καλό είναι το παιδί να κρατάει ένα σταθερό αριθμό γευμάτων, προκειμένου να κρατήσει σταθερά τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα του, καθώς είναι το βασικό καύσιμο του εγκεφάλου τους. «Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να τρώει πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό, ακόμη κι αν δεν έχει πολύ όρεξη να φάει, ας κάθεται στο τραπέζι, και ας τρώει μικρή ποσότητα. Επιπλέον να μην παραλείπει τα ενδιάμεσα σνακ, δεκατιανό δηλαδή και απογευματινό».
Χυμοί και τα smoothies για ενυδάτωση
Η ενυδάτωση αποτελεί βασικό κομμάτι της υγείας ενός ατόμου ιδιαίτερα των παιδιών τώρα που διαβάζουν, τονίζει ο κ. Παπαλαζάρου. «Και εκτός από το νερό, υγρά προσλαμβάνουμε και από φρούτα, γάλα, χυμούς, αναψυκτικά, καφέδες κλπ. Μία ωραία σύσταση υδάτωσης είναι οι χυμοί και τα smoothies, γιατί αυτά εκτός των υγρών, προσφέρουν πολύτιμες βιταμίνες και άλλα θρεπτικά συστατικά, που βοηθούν και στην καλύτερη λειτουργία του οργανισμού, αλλά και στην καλή υγεία του εγκεφάλου. Ως εκ τούτου οι χυμοί και τα smoothies είναι εξαιρετικές πηγές ενδιάμεσων γευμάτων».
Χρήσιμοι κανόνες
Σύμφωνα με τον διατροφολόγο αν ένας γονιός θέλει να είναι εντάξει με τη συνείδηση του και να κάνει το καθήκον του απέναντι στη σωστή προετοιμασία του παιδιού του, θα πρέπει να ακολουθήσει τις εξής βασικές αρχές:
-Πρώτον θα πρέπει να υπάρχει πάντα σαλάτα ή ωμή, είτε βραστή, είτε ψητή στο γεύμα του παιδιού, ακόμα και με κάποια σος για να γίνει πιο θελκτική. Είναι απαραίτητο συστατικό μίας καλής και υγιεινής διατροφής, γιατί δίνει βιταμίνες, κυρίως του συμπλέγματος Β, αλλά και Ε, και C, που βοηθούν στην τόνωση του οργανισμού και σε κάποιες εγκεφαλικές λειτουργίες.
-Οπωσδήποτε μία με δύο φορές την εβδομάδα ψάρι, και μία με δύο φορές την εβδομάδα όσπριο. Οι υπόλοιπες μέρες να έχουν κρέας, κοτόπουλο, μακαρόνια, σε μία σωστή αναλογία.
-Τα φρούτα είναι μία εξαιρετική πηγή ενδιάμεσων γευμάτων. Αν δεν είναι εφικτό να καταναλωθούν στο ενδιάμεσο των γευμάτων, μπορούν να καταναλωθούν και μετά το κυρίως γεύμα. Συνήθως 3-4 φρούτα την ημέρα είναι οι επίσημες συστάσεις του Εθνικού Διατροφικού οδηγού για την Ελλάδα.
-Ιδανικά σνακ θεωρούνται και το γιαούρτι με σταφίδες και ξηρούς καρπούς, ένα κουλούρι Θεσσαλονίκης με λίγο τυρί ή ένα αβγό.
-Ένας φρεσκοστυμμένος χυμός την ώρα του διαβάσματος δίνει άμεσα ενέργεια και πολύτιμα θρεπτικά συστατικά.
Μία μέρα πριν τις εξετάσεις
Καλόν είναι να μην φορτωθεί ο οργανισμός του παιδιού πολλές θερμίδες, κυρίως από λιπαρές ουσίες, επισημαίνει ο κ. Παπαλαζάρου. Ας μην είναι το τελευταίο γεύμα πριν τις εξετάσεις μία πίτσα, ένα μπέργκερ ή ένα σουβλάκι, γιατί μπορεί να προκληθεί κακός ύπνος, άρα να μην είναι ξεκούραστο το παιδί την άλλη μέρα, καθώς επίσης μπορεί να προκληθούν στομαχικές διαταραχές και από το άγχος των ημερών. «Ας είναι το δείπνο πριν τις εξετάσεις μία μακαρονάδα με λίγη σάλτσα και τυρί, μία ωραία πατατοσαλάτα με ένα αβγό, μία σπιτική τυρόπιτα ή σπανακόπιτα».
real.gr