Πενήντα χρόνια μετά ο «Μορφωμένος» ανεβαίνει στο σανίδι
Date:
Τα 50 χρόνια από την επιβολή της δικτατορίας στην Ελλάδα απασχολούν ήδη και θα απασχολήσουν μέχρι το τέλος του Απριλίου εκείνους που επιμένουν να θυμούνται όπως και τους άλλους που επιλέγουν να ξεχνούν.
Αφιερώματα στα ΜΜΕ, συνέδρια, εκδηλώσεις, συζητήσεις, αφηγήσεις, αναλύσεις και εκδόσεις ασχολούνται ήδη με την ιστορική αυτή περίοδο που κράτησε καθηλωμένη με βία και καταστολή τη δημοκρατία και τους πολίτες της χώρας, απαγορεύοντας την ελευθερία σε κάθε της έκφραση για επτά ολόκληρα χρόνια.
Η «Εφ.Συν.» σήμερα επέλεξε να παρουσιάσει μια άγνωστη ιστορία που ξεκίνησε ως η κορυφαία στιγμή της απόλυτης βίας και κατέληξε σε έναν πικρόχολο συμβολισμό που αποτελεί το θέμα της θεατρικής παράστασης που παρουσιάζουν οι ηθοποιοί Κωνσταντίνος Μωραΐτης (ως σκηνοθέτης) και Κωστής Καλλιβρετάκης (ως ερμηνευτής).
Τίτλος της παράστασης: «Ο Μορφωμένος». Ενας εφιάλτης σε ερπύστριες.
Η ιστορία του τανκ που εισέβαλε, σπάζοντας τη σιδερένια πόρτα στο Πολυτεχνείο την 17η Νοέμβρη 1973 «σε μια παράσταση που επιχειρεί ν’ αφηγηθεί το συμβάν από την πλευρά του στρατιώτη που οδηγούσε το συγκεκριμένο άρμα μάχης έτσι ώστε να γίνει η ιστορία κάθε εισβολής. O Μορφωμένος δεν είναι το επίθετο που χαρακτηρίζει κάποιον άνθρωπο. Είναι το παρατσούκλι που δόθηκε στο τανκ που εισέβαλε στο Πολυτεχνείο. Χιούμορ; Ειρωνεία; Ανατριχιαστικό πάντως. Ενας εφιάλτης σε ερπύστριες. Πόδι στο γκάζι. Πενήντα τόνοι ατσάλι αγγίζουν την πύλη. Τα κάγκελα υποχωρούν».
«Η παράσταση “Ο Μορφωμένος” παίρνει ως αφορμή την ιστορία του συγκεκριμένου ανθρώπου, ενός πειθήνιου οργάνου μίας απολυταρχικής εξουσίας, για να μιλήσει για κάτι πολύ πιο ουσιαστικό, τη διαχρονική επένδυση ενός ολόκληρου συστήματος στον πόλεμο και το μίσος.
Σε ένα εξαιρετικά λιτό σκηνικό, ουσιαστικά ένα τραπέζι και ένα τανκ-μινιατούρα, ο Κωνσταντίνος Μωραΐτης έστησε μία εμπνευσμένη παράσταση που άφησε χώρο στον ηθοποιό της, τον Κωστή Καλλιβρετάκη, να αυτοσχεδιάσει και να αφήσει το δικό του στίγμα στην παράσταση.
Το αποτέλεσμα δικαιώνει όλους τους συντελεστές της που μπορούν να είναι περήφανοι ότι πέρα από ένα αξιόλογο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα δημιούργησαν μία σκεπτόμενη, πρωτότυπη και απολύτως κοινωνικά χρήσιμη παράσταση» (κριτική του «τέχνες plus»).
«Ημουν κι εγώ ένας φασίστας. Μέχρι που μπήκα μέσα πίστευα αυτό που έκανα. Στη συνέχεια έγινε ο εφιάλτης της ζωής μου» είπε το 2003 ο οδηγός του τανκ.
■ Κωνσταντίνος Μωραΐτης*:
Κωνσταντίνος Μωραΐτης
Ο Μορφωμένος είναι το τανκ που μπήκε στο Πολυτεχνείο, το ΑΜΧ-30. Πρόκειται για παρατσούκλι που του δώσανε πολύ αργότερα στρατιώτες, γιατί μπήκε μέσα στο Πολυτεχνείο. Είναι λίγο τραγική ειρωνεία και ενέχει όλη αυτή την “καζούρα” και την ελαφρότητα που υπάρχει μέσα στον στρατό, είναι όμως και κάπως ανατριχιαστικό. Για μας, ο μορφωμένος θα μπορούσε να είναι ο οποιοσδήποτε όπως και ήταν, δηλαδή ένας απλός κληρωτός 20χρονος που έτυχε να οδηγεί εκείνη τη μέρα το τανκ που μπήκε μέσα στο Πολυτεχνείο. Οπότε στο δικό μου το μυαλό, θα μπορούσε να είναι ο καθένας και αυτό εμπεριέχει και όλη την “επικινδυνότητα” των καιρών. Οσον αφορά την παράστασή μας, αυτή πραγματεύεται πάρα πολλά πράγματα. Ενα από αυτά είναι η αίσθηση του καθήκοντος που μπορεί να έχει κάποιος κάποια κρίσιμη στιγμή, χωρίς αυτό να σχετίζεται, ωστόσο, άμεσα με το ιδεολογικό του υπόβαθρο και το κατά πόσο μπορεί να αποποιηθεί τις ευθύνες των πράξεων του με τη δικαιολογία: εγώ είχα απλά μια εντολή και το έκανα.
