Πώς πήρε το όνομά του ο Οκτώβριος- Παροιμίες, Λαογραφία και εορτολόγιο για τον Βροχάρη και Σποριά

Ο Οκτώβριος είναι ο δέκατος μήνας του Γρηγοριανού Ημερολογίου, με διάρκεια 31 ημερών.
 
Πήρε την ονομασία του από τη λατινική λέξη Octo (= οκτώ), επειδή στο αρχαίο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο ήταν ο όγδοος στη σειρά μήνας. Στη συνέχεια, με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου, το ρωμαϊκό ημερολόγιο έγινε δωδεκάμηνο.
Ο Οκτώβριος μετακινήθηκε στη δέκατη θέση, αλλά διατήρησε την παλιά του ονομασία. Οι Ρωμαίοι τον ονόμαζαν και Sementilius (semen = σπόρος).

Στην αρχαία Ελλάδα ο Οκτώβριος ισοδυναμούσε με το δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Βοηδρομιώνα και το πρώτο δεκαπενθήμερο του μήνα Πυανοψιώνα.

Η περίοδος αυτή ήταν πλούσια σε γιορτές (Προηρόσια, Πυανόψια, Θησεία, Απατούρια, Οσχοφόρια, Θεσμοφόρια), καθώς οι Αθηναίοι φρόντιζαν να εξασφαλίζουν τη θεϊκή προστασία για τον κύκλο των γεωργικών εργασιών, που μόλις άρχιζε. Για το ίδιο λόγο οι Ρωμαίοι θυσίαζαν ένα άλογο στο Πεδίο του Άρεως για να πάνε καλά τα σπαρτά. Τον Οκτώβριο διεξάγονταν κατά το μεγαλύτερο μέρος τους τα περίφημα Ελευσίνια Μυστήρια, σε Αθήνα και Ελευσίνα.
Στο λαϊκό καλεντάρι, ο Οκτώβριος ονομάζεται Αγιοδημήτρης ή Αγιοδημητριάτης, από τη μεγάλη χριστιανική γιορτή του Αγίου Δημητρίου (26 Οκτωβρίου), Βροχάρης και Σποριάς (Σποριάτης ή Σπαρτός), για τις ευεργετικές βροχές στη σπορά (σχετική η παροιμία «Οκτώβρη και δεν έσπειρες, οχτώ σακιά δεν γέμισες») και Μπρουμάρης (ομιχλώδης, σκοτεινός).
 

Ο Οκτώβριος σχετίζεται με μεγάλες στιγμές του νεώτερου Ελληνισμού.

Στις 26 Οκτωβρίου 1912 απελευθερώθηκε η Θεσσαλονίκη από τον Ελληνικό Στρατό, στις 28 Οκτωβρίου 1940 η φασιστική Ιταλία επιτέθηκε στη χώρα μας και στις 12 Οκτωβρίου 1944 η γαλανόλευκη κυμάτισε και πάλι στην Ακρόπολη.

Παροιμίες για τον Οκτώβρη

-Αϊ-Δημητράκη, μικρό Καλοκαιράκι.
-Ο Οκτώβρης συγυρίζει, ναφθαλίνη θα μυρίσει
-Οκτώβρης και δεν έσπειρες, οχτώ σωρούς δεν έκανες…
-Οκτώβρης και δεν έσπειρες; Λίγο σιτάρι θα ’χεις.
-Όποιος σπέρνει τον Οκτώβρη, έχει οκτώ σειρές στ’ αλώνι.
-Το οκτωβριανό το λάδι, άλλος μήνας δεν το βγάζει.
 

Εορτολόγιο Οκτωβρίου

1 Οκτωβρίου Ανανίας, Ανανούλα, Ρωμανός
2 Οκτωβρίου Ιουστίνος, Ιουστίνα, Κυπριανός, Κυπριανή, Κυπρούλα
3 Οκτωβρίου Δάμαρις, Διονύσιος, Διονυσία
4 Οκτωβρίου Ιερόθεος, Ιεροθέα
5 Οκτωβρίου Ερμογένης, Χαριτίνη
7 Οκτωβρίου Βάκχος, Πολυχρόνης, Πολυχρονία, Σεργιανός, Σεργιανή, Σέργιος, Σεργία
8 Οκτωβρίου Πελαγία, Πελάγιος
10 Οκτωβρίου Ευλάμπιος, Ευλαμπία
12 Οκτωβρίου Ανδρόμαχος, Ανδρομάχη
13 Οκτωβρίου Αγαθονίκη, Φλωρέντιος, Φλωρεντία
14 Οκτωβρίου Γερβάσιος
15 Οκτωβρίου Λουκιανός, Λουκιανή
16 Οκτωβρίου Λογγίνος
18 Οκτωβρίου Λουκάς, Λούκα
19 Οκτωβρίου Ιωήλ
20 Οκτωβρίου Αρτέμης, Άρτεμις, Γεράσιμος, Γερασιμία, Κερασία, Κυρατσώ, Ματρώνα, Ματρώνη
21 Οκτωβρίου Θεοδότη, Θεόδοτος, Ιλαρίων, Ούρσουλα, Ορσαλία, Σωκράτης, Σωκρατία
22 Οκτωβρίου Αβέρκιος, Μαξιμιλιανός
23 Οκτωβρίου Ιάκωβος, Ιακωβίνα
24 Οκτωβρίου Σεβαστιανός, Σεβαστιανή, Σεβαστός, Σεβαστή
25 Οκτωβρίου Ταβιθά, Χρυσάφιος, Χρυσαφία
26 Οκτωβρίου Δημήτριος, Δήμητρα
27 Οκτωβρίου Νέστωρ
28 Οκτωβρίου Ανάξαρχος, Αναξιμένης, Δημάρατος, Δημοκλής, Δημόκλεια, Δημοσθένης, Δημοσθενία, Επαμεινώνδας, Ετεοκλής, Ηρακλής, Ηφαιστίων, Ήφαιστος, Θεόφραστος, Θησεύς, Θησέας, Ισοκράτης, Μιλτιάδης, Μνήσαρχος, Όμηρος, Παρμενίων, Πελοπίδας, Περικλής, Περίκλεια, Πίνδαρος, Πολύβιος, Πολυβία, Πολύνικος, Πολυνίκη, Προμηθέας, Σοφοκλής, Σοφόκλεια, Φιλοποίμην, Φωκίων, Χρόνιος, Χρονία
29 Οκτωβρίου Αναστασία
30 Οκτωβρίου Απολλώνιος, Απολλωνία, Αστέριος, Αστερία, Αστέρω, Ζηνόβιος, Ζηνοβία, Κλαύδιος, Κλαυδία, Κλεόπας, Νεονίλλα, Νέων 31 Οκτωβρίου Αριστόβουλος
Πηγή: sansimera.gr