“Μνημοκέρε”: Έθιμο του Πόντου για την παραμονή των Θεοφανίων – Για τους ανθρώπους τους που έφυγαν από τη ζωή

Την παραμονή των Φώτων οι ζωντανοί είχαν υποχρέωση να ανάψουν ένα κεράκι στους τάφους των αγαπημένων τους εκλιπόντων, μα λόγω καιρού τις περισσότερες φορές αυτό ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί.

Σε ένα μπολ λοιπόν γεμάτο σιτάρι άναβαν στο σπίτι του ο καθένας ένα κερί για όποιον είχε φύγει από την ζωή «για τ’ αποθαμέντς» όπως λένε, για πεθαμένους δηλαδή συγγενείς και φίλους, αναφέροντας το όνομα του καθενός ξεχωριστά και έτσι τον μνημόνευαν και του φώτιζαν την στιγμή αυτή…
… γιατί τα Φώτα, ο νεκρός θέλει το κερί του αναμμένο…
Η ανάγκη της ψυχής που λείπει, η ανάγκη της ψυχής αυτού που βιώνει την απώλεια, ο πόνος και η αγάπη, η προσμονή να σμίξουμε ξανά με τους ανθρώπους μας, η έλλειψη της αγκαλιάς, δημιούργησαν σπουδαία έθιμα.
Μα η μυρωδιά του κεριού, η ζεστασιά από το φως του, πόσο πολύ μπορούν να γαληνέψουν την ψυχή! Πόσο σοφοί ήταν τελικά οι πρόγονοι που εφεύρισκαν τρόπους να απαλύνουν τις δύσκολες στιγμές, για να μην αφήσουν τη λήθη να εξαφανίσει κάθε μνήμη.

Ο λαός μας είναι πολύ πλούσιος

Έθιμα και παραδόσεις, δημοτικά τραγούδια και παροιμίες, θρύλοι και αξίες, ριζωμένα όλα βαθειά στη μνήμη των Ελλήνων ό,που κι αν βρίσκονται στον κόσμο, μας κρατούν ενωμένους και δεμένους, δυνατούς και άξιους να συνεχίσουμε να ζούμε, τιμώντας κυρίως την ορθόδοξή μας παράδοση και την οικογένεια.
Χρόνια πολλά λοιπόν! Ευχές πολλές για Φώτιση και λύτρωση από κάθε τι που σκοτεινιάζει τις μέρες μας, τις ζωές μας και μας περιορίζει να πράξουμε το καλό και να ζούμε για το καλό με πίστη στο παρελθόν και δύναμη για το μέλλον!

“Μνημοκέρε“

Τα Φώτα θέλω το κερί μ’
και των Ψυχών κοκκία (κόλλυβα)
και τη Μεγάλ’ Παρασκευήν
έναν μαντίλιν δάκρα!

Στη Λεβαία Αμυνταίου, κάθε χρόνο τέτοια μέρα αναβιώνει το έθιμο μνημοκέρε, ένα ποντιακό έθιμο για να τιμηθεί η μνήμη όσων πλέον έχουν φύγει από τη ζωή. Το έθιμο αυτό αναβιώνει μάλιστα σε πολλές περιοχές.