Στ. Καλαφάτης: Ορόσημα ανεξάντλητης πνευματικής ακτινοβολίας και προσφοράς οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος

«Ορόσημα ανεξάντλητης πνευματικής ακτινοβολίας και προσφοράς» αποτελούν οι αδελφοί άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, με την ιστορική, θρησκευτική και πολιτιστική παρακαταθήκη τους «ως άγιοι που ενώνουν τους λαούς», τόνισε ο υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας – Θράκης) Σταύρος Καλαφάτης, στο διεθνές συνέδριο, με τίτλο, «Οι Θεσσαλονικείς Κύριλλος και Μεθόδιος και η συμβολή τους στην εξέλιξη του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού», απόψε, στο Κέντρο Ιστορίας Θεσσαλονίκης.
Ο υφυπουργός αναφέρθηκε στην αποστολή των δύο αγίων στη Μεγάλη Μοραβία, το έτος 863, η οποία έγινε η απαρχή για την πολιτιστική προσέγγιση του Βυζαντίου με τους λαούς της Κεντρικής Ευρώπης και στη συνέχεια της Ν.Α. Ευρώπης και για τη δημιουργία γραπτής σλαβικής γλώσσας.
«Οι Θεσσαλονικείς αδελφοί, Κύριλλος και Μεθόδιος, υπήρξαν γνήσια τέκνα του βυζαντινού πολιτισμού και πρόδρομοι του Ουμανισμού. Ο Κύριλλος, ένα από τα πλέον φωτισμένα πνεύματα της εποχής του, εφηύρε το πρώτο σλαβικό αλφάβητο, δηλώνοντας απερίφραστα το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε λαού να τελεί τη Θεία Λειτουργία στη γλώσσα του. Η παρουσία των συμπατριωτών μας αγίων στη Μεγάλη Μοραβία, δηλαδή στην καρδιά της Κεντρικής Ευρώπης, οι δρόμοι συνεργασίας που άνοιξαν, επιτάχυναν τις διαδικασίες εκχριστιανισμού και ταυτόχρονα συνετέλεσαν στην πνευματική ανέλιξη των λαών της ευρύτερης περιοχής» είπε ο υφυπουργός και συνέχισε, τονίζοντας ότι οι ίδιοι οι άγιοι πίστευαν και υπηρέτησαν τις αρχές «της συνεργασίας, της αλληλοβοήθειας, του σεβασμού απέναντι στον άλλο, της ισότητας και της ισονομίας».
«Είναι οι αρχές που ρίζωσαν και επικράτησαν στους κατοπινούς αιώνες κατά την δημιουργία των κρατών, είναι αξίες μέσα στις οποίες φύτρωσε τον περασμένο αιώνα η ιδέα της κοινής συμπόρευσης, της ειρηνικής συνύπαρξης της οικονομικής συνεργασίας των ευρωπαϊκών κρατών, η ιδέα της Ενωμένης Ευρώπης, που σήμερα γιορτάζει την Ημέρα της Ευρώπης, το πρώτο της καθοριστικό βήμα που έγινε πριν από εβδομήντα δύο χρόνια, με την γνωστή σε όλους μας, Διακήρυξη Σουμάν (Schuman declaration, May 1950)» ανέφερε ο κ. Καλαφάτης και πρόσθεσε:
«Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι οι Άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος μέσα απ’ αυτό το ενωτικό τους έργο, μέσα από το πνεύμα συνεργασίας που καλλιέργησαν μεταξύ των λαών, στους οποίους μετέφεραν το βυζαντινό πνεύμα και τον πολιτισμό, έχουν ανακηρυχθεί και από την Καθολική Εκκλησία, μόλις το 1980, συνπροστάτες ‘Αγιοι της Ευρώπης».
Ο κ. Καλαφάτης υπογράμμισε το πνεύμα της ενότητας και της προσφοράς προς το συνάνθρωπο που χαρακτήριζαν το βίο των δύο αγίων, καθώς και την μεγάλη επίδραση που άσκησαν στους λαούς της ευρύτερης περιοχής με το μορφωτικό και πολιτιστικό τους έργο.
«Η κληρονομιά τους μεταλαμπαδεύτηκε και στους λαούς της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μέσω των μαθητών τους, αποτελώντας ενωτικό παράγοντα, όχι μόνο ανάμεσα στην Ευρώπη και τους Σλάβους που κατοικούσαν στα εδάφη της, αλλά και στους σλαβικούς λαούς μεταξύ τους» τόνισε ο κ. Καλαφάτης και πρόσθεσε:
«Οι Βαλκάνιες χώρες και ξεχωριστά οι χώρες της άλλοτε Μεγάλης Μοραβίας, τιμούν ιδιαίτερα τους δύο Θεσσαλονικείς Αγίους που αποτελούν ένα κοινό σημείο αναφοράς στην ιστορική και θρησκευτική πορεία τους. Αυτό σήμερα, μπορεί να γίνει αφορμή και λόγος, αφενός για περαιτέρω σύσφιξη των μεταξύ τους σχέσεων και αφετέρου ενδυνάμωσης του θρησκευτικού τουριστικού ρεύματος προς την Θεσσαλονίκη, την γενέτειρα των αγίων ισαποστόλων και πόλη του Αγίου Δημητρίου, το Άγιον Όρος και την Μακεδονία, αλλά και διαρκές σημείο αναφοράς στην αναζήτηση κοινών συνισταμένων των χωρών της Ε.Ε για θέματα πολιτισμού. Η πολιτιστική παρακαταθήκη του έργου των δύο Θεσσαλονικέων αγίων και φωτιστών των Σλάβων και το πνεύμα της Βυζαντινής Θεσσαλονίκης αποτελούν βάσεις γι αυτό».
Στην τεράστια πολιτιστική συνεισφορά των δύο Θεσσαλονικέων αγίων αναφέρθηκε η αναπληρώτρια καθηγήτρια Μεσαιωνικής Ιστορίας των Σλαβικών Λαών, του τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και επιστημονική διευθύντρια του Κέντρου Μελέτης Πολιτιστικής Κληρονομιάς Κύριλλου και Μεθοδίου, Αγγελική Δεληκάρη.
«Το έτος 863, οι Θεσσαλονικείς αδελφοί έφτασαν στη Μεγάλη Μοραβία, φέροντας μαζί τους δώρα πολύτιμα, το γλαγολιτικό αλφάβητο και μεταφράσεις λειτουργικών κειμένων στα σλαβικά» είπε η κ. Δεληκάρη και πρόσθεσε: «Έλαβαν μέρος σε πολλές διπλωματικές αποστολές των Βυζαντινών, προς του Χαζάρους, τους ‘Αραβες, ενώ η ιεραποστολή τους στη Μοραβία, που ήταν και η τελευταία τους, συνδέθηκε με μια πολιτιστική επανάσταση στην Ευρώπη, τη δημιουργία της γραπτής σλαβικής γλώσσας».
Η κ. Δεληκάρη υπογράμμισε, ότι οι δύο άγιοι δεν πτοήθηκαν από τις δυσκολίες και από τις επιφυλάξεις του γερμανικού κλήρου – στη δικαιοδοσία του οποίου υπαγόταν τότε ο μοραβικός χώρος – ο οποίος αναγνώριζε ως μοναδικές ιερές γλώσσες τα ελληνικά, τα λατινικά και τα εβραϊκά και πρόσθεσε:
«Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος πίστευαν ακράδαντα ότι κάθε λαός έχει το δικαίωμα να λατρεύει το Θεό στη δική του γλώσσα. Συνετέλεσαν στο να αλλάξει ο γλωσσικός χάρτης της Ευρώπης και έπεισαν τον τότε Πάπα Αδριανό τον Β’, να δεχτεί αυτή τη νέα γλώσσα ως εκκλησιαστική γλώσσα. Για πρώτη φορά στις εκκλησίες της Μεγάλης Μοραβίας θα ακουγόταν το Ευαγγέλιο στη σλαβική γλώσσα και οι άνθρωποι θα συμμετείχαν συνειδητά στη Θεία Λειτουργία».
«Για την πόλη της Θεσσαλονίκης, το όνομα των αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου είναι ένα brandname, το οποίο κατά τη γνώμη μου δεν έχει αξιοποιηθεί επαρκώς. Είναι ένας ακόμη ενωτικός κρίκος ανάμεσα στην πόλη μας και την Ευρώπη. Χαίρομαι ιδιαίτερα που στη διοργάνωση των εκδηλώσεων συνέπραξαν οι σημαντικότεροι φορείς της πόλης» ανέφερε, μεταξύ άλλων, η κ. Δεληκάρη.
Στην αποψινή τελετή έναρξης του τριήμερου συνεδρίου, χαιρέτισαν επίσης εκπρόσωποι του δημάρχου Θεσσαλονίκης, του περιφερειάρχη Κ. Μακεδονίας και της Ιεράς Μητρόπολης Θεσσαλονίκης, εξαίροντας την πρωτοβουλία για τη διοργάνωση του διεθνούς συνεδρίου για τους δύο Θεσσαλονικείς αγίους, το οποίο ολοκληρώνει τις εργασίες του, την ημέρα του εορτασμού τους στις 11 Μαΐου.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη μνήμη καθηγητή Αντώνιου – Αιμίλιου Ταχιάου, ο οποίος συνέβαλε με μελέτες και κείμενα του στη διάδοση των σπουδών για τους δύο αγίους.
Ακολούθησαν τα εγκαίνια έκθεσης κειμηλίων και αγιογραφιών, αφιερωμένων στους δύο αγίους, Κύριλλο και Μεθόδιο, η οποία «αναδεικνύει τον άρρηκτο δεσμό των αγίων με τη Θεσσαλονίκη και τις βυζαντινές αξίες», στο ισόγειο του Κέντρου Ιστορίας Θεσσαλονίκης.

Πηγή ΑΠΕ