Σύνδρομο Άσπεργκερ: Η διαταραχή των ιδιοφυών

Το Σύνδρομο Άσπεργκερ (AS), είναι γενικά μια διαταραχή του φάσματος του αυτισμού, που χαρακτηρίζεται από σημαντικές δυσκολίες στην κοινωνική αλληλεπίδραση και στη λεκτική επικοινωνία, ενώ παράλληλα εκδηλώνεται με περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και ενδιαφέροντα.

Διαφέρει από τις άλλες διαταραχές του αυτισμού καθώς υπάρχει διατήρηση της γλωσσικής και γνωστικής ανάπτυξης. Συχνά, η φυσική αδεξιότητα και η παράξενη χρήση της γλώσσας είναι γνώρισμα της διαταραχής.

Το σύνδρομο πήρε το όνομά του από τον Αυστριακό παιδίατρο Χανς Άσπεργκερ (Hans Asperger) ο οποίος, το 1944, μελέτησε και περιέγραψε τα παιδιά [συγκεκριμένα τέσσερις μικρούς μαθητές με παρόμοια συμπτώματα] που δεν είχαν λεκτική ικανότητα επικοινωνίας, αντιμετώπιζαν περιορισμένη συμπάθεια από τους συνομηλίκους τους, ενώ ήταν φυσικά αδέξια. Όμως, τα γραπτά του παρέμειναν σχετικά άγνωστα μέχρι το 1981.

Τι μπορεί να κρύβει η εξάρτηση από το φαγητό – Ποιες είναι οι πιο εθιστικές τροφές

Εκείνη την εποχή, η Αγγλίδα γιατρός Lorna Wing δημοσίευσε μελέτες που αφορούσαν παιδιά που έδειχναν τα ίδια σημάδια. Η σύγχρονη τυποποίηση της διάγνωσης έγινε στις αρχές του 1990. Πολλά ερωτήματα παραμένουν σχετικά με τις πτυχές της διαταραχής. Υπάρχει αμφιβολία για το αν είναι διαφορετική από τον αυτισμό υψηλής λειτουργικότητας. Η ακριβής αιτία του συνδρόμου είναι άγνωστη. Οι παρεμβάσεις μπορούν να στοχεύουν στη βελτίωση των συμπτωμάτων και της λειτουργίας του οργανισμού. Η κύρια αντιμετώπιση είναι η συμπεριφορική θεραπεία, εστιάζοντας στην αντιμετώπιση φτωχών δεξιοτήτων επικοινωνίας, των έμμονων ή επαναλαμβανόμενων πράξεων ρουτίνας και της φυσικής αδεξιότητας. Τα περισσότερα παιδιά βελτιώνονται καθώς ωριμάζουν μέχρι την ενηλικίωσή τους, αλλά κάποιες κοινωνικές και επικοινωνιακές δυσκολίες συχνά επιμένουν. Μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι το σύνδρομο είναι απλώς μια διαφορετική συμπεριφορά και, όχι μια αναπηρία που πρέπει να αντιμετωπιστεί ή να θεραπευτεί.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ:

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO) ορίζει το Σύνδρομο Άσπεργκερ ως μία από τις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού ή διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή (ΔΑΔ), η οποία περιλαμβάνει ένα φάσμα διαφοροποιήσεων στην κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνία που δυσχεραίνουν την καθημερινότητα του ατόμου, καθώς και περιορισμένα και επαναλαμβανόμενα ενδιαφέροντα και συμπεριφορά. Όπως και οι άλλες διαταραχές ψυχολογικής ανάπτυξης, ξεκινά στην νεογνική ή παιδική ηλικία, έχει μια σταθερή πορεία χωρίς ύφεση ή υποτροπή, και έχει εκπτώσεις που προκύπτουν με την ωρίμανση και που σχετίζονται με αλλαγές στα διάφορα συστήματα του εγκεφάλου. Η έκταση της αλληλεπικάλυψης μεταξύ AS και υψηλής λειτουργικότητας αυτισμού (HFA) είναι ασαφής.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ:

Ως μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, το σύνδρομο Άσπεργκερ διακρίνεται από μια σειρά συμπτωμάτων και όχι ένα μόνο σύμπτωμα. Χαρακτηρίζεται από ποιοτική εξασθένιση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, από συγκεκριμένα στερεότυπα και περιορισμένα πρότυπα συμπεριφοράς, δραστηριοτήτων και τα ενδιαφερόντων, και, αντιθέτως, καμία κλινικά σημαντική καθυστέρηση στη γνωστική ανάπτυξη ή γενική καθυστέρηση στη γλώσσα. Χαρακτηριστικά του συνδρόμου είναι η έντονη ενασχόληση με ένα συγκεκριμένο αντικείμενο, μια μονοδιάστατη πολυλογία για θέμα που ενδιαφέρει το ίδιο το άτομο, μια φυσική αδεξιότητα, κ.ά.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΛΛΗΛΕΠΙΔΡΑΣΗ – ΔΙΑΠΡΟΣΩΠΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ:

Η έλλειψη ενσυναίσθησης έχει σημαντική επίδραση στις πτυχές της διαβίωσης σε κοινούς με άλλους χώρους [π.χ. σχολείο] των ατόμων με σύνδρομο Άσπεργκερ.Τα άτομα αυτά παρουσιάζουν δυσκολίες στα βασικά στοιχεία της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν μια δυστοκία στο να αναπτύξουν φιλίες, να αναζητήσουν κοινές διασκεδάσεις ή να πραγματοποιήσουν επιτεύγματα σε συνεργασία με άλλους (για παράδειγμα, επιμένουν να δείχνουν στους άλλους αντικείμενα του δικού του ενδιαφέροντος, όπως συλλογές, αυτοκινητάκια πλαστικά ζωάκια, κ.ο.κ.), η έλλειψη κοινωνικής ή συναισθηματικής αμοιβαιότητας (π.χ. κοινωνικά “παιχνίδια” με μηχανισμό δούναι και λαβείν), και διαταραχή της μη λεκτικής συμπεριφοράς σε τομείς όπως η επαφή με τα μάτια, εκφράσεις του προσώπου, στάση του σώματος, και συνεννόηση με χειρονομίες. Πάντως, προσεγγίζουν τους άλλους, ακόμη και αδέξια.

Για παράδειγμα, ένα άτομο με AS μπορεί να προβεί σε μια μονότονη, μακροσκελή ομιλία για ένα αγαπημένο του θέμα, και να παρεξηγήσει ή να μην αναγνωρίσει τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις του ακροατή, όπως επιθυμία να αλλάξει το θέμα της ομιλίας. Αυτή η αδυναμία να αντιδράσουν ανάλογα στον κοινωνικό τους περίγυρο, μπορεί να εμφανίζεται ως αδιαφορία για τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων, μέχρις σημείου να χαρακτηρίζονται από άλλους ως σχεδόν αναίσθητα. Ακόμη, μερικά από αυτά τα άτομα μπορεί να εμφανίσουν ακόμη και επιλεκτική αλαλία με τους περισσότερους ανθρώπους ή να μιλάνε υπερβολικά με συγκεκριμένα άτομα. Κάποιοι μπορεί να επιλέξουν να μιλάνε μόνο σε ανθρώπους που τους είναι αρεστοί. Κι ενώ φαίνεται πως η γνωστική ικανότητα των παιδιών με AS τους επιτρέπει να εκφράσουν τις κοινωνικές νόρμες, τα κοινωνικά θέσφατα, ωστόσο, έχουν συνήθως δυσκολία να αντεπεξέλθουν σε καταστάσεις της πραγματικής ζωής.

Τα άτομα με AS μπορεί να αναλύσουν τις παρατηρήσεις της κοινωνικής αλληλεπίδρασης τους τροποποιώντας τις σε άκαμπτες κατευθυντήριες γραμμές συμπεριφοράς, και να εφαρμόσουν τους κανόνες αυτούς με αδέξιους τρόπους, ως αποτέλεσμα μιας συμπεριφοράς που εμφανίζεται άκαμπτη ή κοινωνικά αφελής. Συχνά τα άτομα με σύνδρομο Άσπεργκερ δεν καταλαβαίνουν τα συμβατικά «κοινωνικά σήματα» ή τους άγραφους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς, νιώθοντας κατ΄επέκταση κοινωνικά απομονωμένα ή συχνά βρίσκουν τη συμπεριφορά των άλλων ανθρώπων απρόβλεπτη και αγχωτική. Η έντονη επιθυμία για συντροφικότητα στη παιδική ηλικία μπορεί να δικαιολογηθεί στο ιστορικό των αποτυχημένων προσπαθειών κοινωνικής συνεύρεσης. Η υπόθεση ότι τα άτομα με σύνδρομο Άσπεργκερ έχουν προδιάθεση για βίαιη συμπεριφορά έχει ερευνηθεί, αλλά δεν έχει ποτέ αποδειχθεί. Μάλιστα, τα περισσότερα δεδομένα δείχνουν ότι τα παιδιά με AS είναι θύματα και όχι θύτες.

Πηγή thesstoday.gr