Πρόκειται για μία απόλυτα φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού, όμως σε κάποιους ανθρώπους η ανάγκη να πάνε στην τουαλέτα μετά το φαγητό είναι υπερβολικά έντονη.
Έχω μία φίλη που σαν τα μωρά, λίγη ώρα μετά το φαγητό πρέπει να πάει στην τουαλέτα. Είναι λες και ο γαστρεντερικός σωλήνας της αποτελείται από μία ευθεία γραμμή: η στάση του φαγητού στο στομάχι διαρκεί όσο αυτής του μετρό ανά σταθμό.
Αυτή η απόλυτα φυσική αντίδραση ονομάζεται γαστροκολικό αντανακλαστικό: Το γέμισμα του στομάχου διεγείρει αυτόματα την κινητικότητα στο έντερο, το οποίο μπορεί να δημιουργήσει την ανάγκη να ενεργηθεί κανείς ακόμα και μέσα σε 15 λεπτά.
Θυμίζει λίγο το αντανακλαστικό της επιγονατίδας, όπως λέει σε άρθρο ο πιστοποιημένος γαστρεντερολόγος David Kunkel: αν χτυπήσεις κάποιον κάτω από την επιγονατίδα ο μηριαίος μυς του θα συσπαστεί – «με τον ίδιο τρόπο, αν φας κάτι, το παχύ έντερο θα αρχίσει να πιέζεται», λέει.
Το πόσο γρήγορα συμβαίνει αυτό στον καθένα, ποικίλει. Για κάποιους ανθρώπους, όμως είναι πραγματικά γρήγορα. Τόσο που παρεμβαίνει στην ποιότητα ζωής τους. Γιατί συμβαίνει αυτό και πώς μπορεί να το αντιμετωπίσει κανείς;
Γιατί ενεργείσαι τόσο γρήγορα μετά την κατανάλωση φαγητού;
Σύμφωνα με τη γαστρεντερολόγο Kyle Staller, μπορεί να νιώθεις ότι το φαγητό μπαίνει και βγαίνει από μέσα σου σχεδόν χωρίς καμία επεξεργασία, όμως «η αλήθεια είναι ότι απαιτείται πολύς χρόνος για να κινηθεί η τροφή μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα». Ενδεικτικά, ένα σνακ μπορεί να χρειαστεί ακόμα και 24 ώρες για να περάσει από το παχύ έντερο (σ.σ. το πλήρες μήκους του λεπτού και του παχέος εντέρου είναι περί τα 6 μέτρα).
Όπως η ίδια εξηγεί, το να πηγαίνεις στην τουαλέτα μετά το φαγητό είναι το αποτέλεσμα μιας αλυσιδωτής αντίδρασης: Καθώς τρως το στομάχι σου γεμίζει και διαστέλλεται για να δημιουργήσει χώρο ώστε να εισέλθει περισσότερη τροφή. Σε κάποιο σημείο οι υποδοχείς στο τοίχωμα του στομάχου που τεντώνεται για να αυξήσει το μέγεθός του, στέλνουν σήμα στο αυτόνομο κεντρικό σύστημα, το οποίο συνδέεται με το κόλον, προκαλώντας ρυθμικές συσπάσεις.
«Όταν αρχίσει αυτή η πίεση, ό,τι φαγητό έχει απομείνει στο έντερο (υπόλοιπα γευμάτων που έχεις φάει τις προηγούμενες μέρες), μετακινούνται προς την… έξοδο. Σκοπός το σώματός σου με τη διαδικασία αυτή είναι να σπρώξει προς τα έξω το περιεχόμενο που “κάθεται” στο κόλον για να δημιουργήσει χώρο για το φαγητό που κατευθύνεται προς τα εκεί», καταλήγει η ειδικός.
Το γαστροκολικό αντανακλαστικό είναι πιο ισχυρό στα βρέφη, τα οποία τείνουν να τρώνε πιο συχνά και να έχουν λιγότερο έλεγχο στην επιθυμία για «κακά». Καθώς μεγαλώνουμε και μπαίνουμε σε καταστάσεις που δεν είναι πάντα εύκολο να πηγαίνουμε στην τουαλέτα μετά το γεύμα, μπορεί υποσυνείδητα να καταστέλλουμε αυτό το αντανακλαστικό, λέει ο Dr. Kunkel. Eίναι, όμως, φυσικό (και απαραίτητο) για το παχύ έντερο να ενεργοποιείται μόλις φάμε.
Αν, ωστόσο, η κατάσταση αυτή δημιουργεί σε κάποιον πρόβλημα στην καθημερινότητά του, αν π.χ. νιώθει την ανάγκη να ενεργηθεί ακόμα και την ώρα που τρώει διαφορετικά θα έχει κράμπες, αυτό, σύμφωνα με έρευνες, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα ευερέθιστου εντέρου. «Τα άτομα με ευερέθιστο έντερο συχνά έχουν διάρροιες ή διάρροιες μαζί με δυσκοιλιότητα και συνήθως παρουσιάζουν υπερδραστήριο γαστροκολικό αντανακλαστικό», σημειώνει ο γιατρός.
Και ο παράγοντας που συνδέει αυτή την υπερ-δραστηριότητα με το ευερέθιστο έντερο είναι το νευρικό σύστημα. Δεν είναι εντελώς σαφές τι προκαλεί την πάθηση αυτή, αλλά οι ερευνητές πιστεύουν ότι «περιλαμβάνει ένα σφάλμα στην επικοινωνία μεταξύ του εντέρου και του εγκεφάλου, που σημαίνει ότι ορισμένα νεύρα που υπάρχουν σε οποιοδήποτε όργανο ή κατά μήκος της διαδρομής μεταξύ αυτών των δύο δεν ενεργοποιούνται», εξηγεί ο ίδιος. Η σύνδεση εγκεφάλου-έντερου μπορεί επίσης να εξηγεί γιατί το γαστροκολικό αντανακλαστικό σε πολλούς ενεργοποιείται άμεσα όταν αγχώνονται.
Φυσικά, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που κανείς μπορεί ορισμένες φορές να σπεύσει στην τουαλέτα μετά το φαγητό: π.χ. να είναι χαλασμένο ένα τρόφιμο ή το άτομο να έχει δυσανεξία σε κάποια τροφή. Συνήθως το αποτέλεσμα τότε είναι η διάρροια, καθώς ο οργανισμός πρέπει να πολεμήσει το παθογόνο ή να πασχίσει για να χωνέψει μια τροφή.
Πώς αντιμετωπίζεται η ανάγκη για τουαλέτα μετά το φαγητό;
Καταρχάς με το να πας στην τουαλέτα αφού, όπως είπαμε, δεν υπάρχει κάτι πιο φυσιολογικό.
Αν, ωστόσο, βρίσκεσαι σε μία κατάσταση που αυτό δεν είναι εύκολο ή επιθυμητό, μπορείς να δοκιμάσεις τα εξής:
- Μείωσε την κατανάλωση καφέ, γιατί σύμφωνα με έρευνες έχει άμεση επίδραση στο έντερο προκαλώντας συσπάσεις που μπορεί να σε στείλουν στην τουαλέτα ακόμα και μέσα σε 4 λεπτά από την κατανάλωσή του.
- Μείωσε τις μερίδες που τρως. Όπως λέει ο Dr. Kunkel, «Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα φαγητού που στέλνεις στο στομάχι σου μια δεδομένη στιγμή, τόσο περισσότερο χώρο θα πιάνει εκεί και τόσο περισσότερο τέντωμα θα δημιουργεί, πυροδοτώντας το αντανακλαστικό στο παχύ έντερο σας».
- Κατανάλωνε λιπαρές τροφές με μέτρο, γιατί επίσης ενεργοποιούν περισσότερο το γαστροκολικό αντανακλαστικό.
- Συζήτησέ το με τον γαστρεντερολόγο σου, ο οποίος μπορεί να σε βοηθήσει να διαφοροποιήσεις κάπως τη διατροφή σου ή να ανακαλύψει αν τίθεται κάποιο παθολογικό ζήτημα.
πηγή ow.gr
φωτο: iStock
