Τι έμαθαν οι Αμερικανοί για τη Δημοκρατία από τους αρχαίους Έλληνες

Όταν οι πατέρες του αμερικανικού έθνους έψαχναν έμπνευση για ονόματα, θεσμούς και αξίες από τους προγόνους μας

Πώς κατέληξε με τόσο βίαιο τρόπο η προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ; Αυτό αναρωτιούνται σήμερα οι Αμερικανοί αναλυτές και το ίδιο σκέφτεται και ο Thomas Ricks, μόνο που αυτός το έκανε ήδη από τις προεδρικές εκλογές του 2016.

Ο βραβευμένος με Πούλιτζερ δημοσιογράφος και ειδικός σε θέματα εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ δεν εμφανίζεται σήμερα έκπληκτος με την τροπή που πήραν τα πράγματα.

Ο ίδιος κοιτούσε πάντα πίσω στην ιστορία των ΗΠΑ για να εξηγήσει σημερινά πολιτικά φαινόμενα.

Ο Ricks αναρωτήθηκε ήδη από την εποχή της εκλογικής νίκης του Τραμπ σε τι είδους έθνος ζει. Ήθελε να μάθει αν η Αμερική συνέχιζε να βαδίζει στα χνάρια των πατέρων των ΗΠΑ.

Κι έτσι αναζήτησε τις ίδιες τις πηγές της αμερικανικής πολιτικής σκέψης και τα αποτελέσματα της έρευνάς του μας τα χάρισε στο βιβλίο «First Principles: What America’s Founders Learned From the Greeks and Romans and How That Shaped Our Country».

Ο Ricks ανιχνεύει τους τρόπους που η κλασική αρχαιότητα έδωσε στις ΗΠΑ όχι μόνο τη μορφή του δημοκρατικού πολιτεύματος, αλλά ακόμα και πράγματα όπως ονόματα, θεσμούς και αξίες.

Οι πατέρες του αμερικανικού έθνους στράφηκαν στους Έλληνες και τους Ρωμαίους κατόπιν για την ιδεολογική εγκαθίδρυση της δημοκρατίας, αλλά και την απέχθεια απέναντι σε κάθε μορφής τυραννία.

Οι αρχαίοι Έλληνες, μας λέει, είχαν αξίες και δημοκρατικές ευαισθησίες που οφείλουν να καθοδηγούν τα βήματα κάθε σύγχρονης δημοκρατίας. Και οι περιπέτειές τους με το πολίτευμα αν δείχνουν κάτι είναι αυτό ακριβώς: πόσο εύθραυστη είναι η δημοκρατία και πόση προστασία χρειάζεται.

Γι’ αυτό και τους μελέτησαν τόσο πολύ οι πατέρες του αμερικανικού έθνους, θέλοντας να περιφρουρήσουν τη δική τους δημοκρατία από τις ιστορικές περιπέτειες Ελλήνων και Ρωμαίων που προσυπέγραψαν την πτώση των δημοκρατιών της αρχαιότητας.

Αυτό που έψαχναν ουσιαστικά να βρουν, κατά τον Ricks πάντα, ήταν το χαρακτηριστικό που έκανε τη δημοκρατία των αρχαίων τόσο ευάλωτη. Μελετούσαν τα δομικά ψεγάδια και τις συγκεκριμένες περιστάσεις που γονάτιζαν τις δημοκρατίες.

Κι έτσι κατέληξαν πως το καλύτερο που είχαν να κάνουν για την αμερικανική δημοκρατία ήταν να την περιφρουρούν σαν τα μάτια τους. Τόσο το ίδιο το πολίτευμα, όσο και τις ατομικές ελευθερίες που εκπορεύονται από αυτό.

Οι Τζορτζ Ουάσιγκτον, Τόμας Τζέφερσον, Τζον Άνταμς κ.ά. ήθελαν ηγέτες χωρίς υπόπτως πολλές αρμοδιότητες και μεταβάσεις εξουσίας διαφανείς και ειρηνικές. Το σύστημα που απέδωσαν ήταν μια κυβέρνηση που να εκλέγεται από τον λαό, με τη δύναμή της να περιορίζεται ωστόσο από τους νόμους.

Όσο για τις ελευθερίες των πολιτών, αυτές δεν θα ήταν στη διακριτική ευχέρεια καμιάς εξουσίας. Όπως δεν θα ήταν και οι αρμοδιότητες των κυβερνώντων, θα είχαν περιορισμούς που όλοι θα καταλάβαιναν.

Η αμερικανική δημοκρατία είναι χτισμένη πάνω στα αρχαιοελληνικά πρότυπα και απομακρύνεται από τις αξίες των Ελλήνων μόνο στα σημεία που θεωρούσαν τρωτά οι πατέρες των ΗΠΑ.

Πηγή newsbeast.gr