Τι να κάνεις όταν δεν έχεις κίνητρο να κάνεις το παραμικρό

Κατά πάσα πιθανότητα το έχεις νιώσει κι εσύ σε κάποια φάση της ζωής σου: Δεν έχεις όρεξη ή, μάλλον, δεν έχεις κίνητρο να κάνεις οτιδήποτε. Ας δούμε τι πραγματικά μπορείς να κάνεις γι’ αυτό.

Υπάρχουν μέρες που, ενώ οι υποχρεώσεις «τρέχουν», εσύ κοιτάς το ταβάνι και δεν θέλεις να κάνεις τίποτα. Νιώθεις μια ανεξήγητη κούραση, όχι απαραίτητα σωματική, δυσκολεύεσαι να σηκωθείς από το κρεβάτι, τριγυρνάς άσκοπα μέσα στο σπίτι, χαζεύεις με τις ώρες. Τίποτα δεν σου κεντρίζει το ενδιαφέρον και γενικώς η έλλειψη κινήτρου «χτυπάει κόκκινο».

Αν αυτό σου συμβαίνει περιστασιακά, είναι απολύτως φυσιολογικό. Μπορεί να σημαίνει ότι διακατέχεσαι από κάποιο άγχος ή προσπαθείς να αντιμετωπίσεις μια αλλαγή που έχει συμβεί στη ζωή σου. Αυτά τα συναισθήματα είναι προσωρινά και συνήθως δεν κρύβουν κάτι σοβαρό. Συχνά μπορεί να είναι ένα «καμπανάκι» του οργανισμού ότι το μυαλό και το σώμα χρειάζονται ένα διάλειμμα.

«Είναι απολύτως φυσιολογικό να μην έχεις κίνητρο να κάνεις οτιδήποτε απαιτεί πνευματική προσπάθεια μετά από μια απαιτητική μέρα στην δουλειά. Ομοίως, είναι φυσιολογικό να μην έχεις κανένα κίνητρο για σωματική δραστηριότητα, ύστερα από μια μέρα σωματικά κοπιαστικής δουλειάς», λέει ο ψυχίατρος Tobias Dang. «Τόσο το ανθρώπινο μυαλό όσο και το σώμα δεν μπορούν να συνεχίζουν την προσπάθεια χωρίς ξεκούραση».

Άλλες φορές, βέβαια, μπορεί να αισθάνεσαι ότι δεν έχεις κίνητρο να κάνεις τίποτα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, κάτι που ενδέχεται να είναι σύμπτωμα κατάθλιψης ή κάποιας άλλης διαταραχής της διάθεσης. Σε περίπτωση που δεν βρίσκεις πια ενδιαφέρον σε πράγματα που λάτρευες να κάνεις ή αισθάνεσαι απάθεια για τη ζωή γενικότερα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, θα ήταν σκόπιμο να συμβουλευτείς κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας.

Εάν όμως πρόκειται για κάτι παροδικό, που έρχεται και φεύγει από τη ζωή σου, υπάρχουν μερικά πράγματα που θα μπορούσαν να σε «ξεσηκώσουν».

Αναλογίσου τι πραγματικά έχεις ανάγκη

Τις μέρες που δεν έχεις όρεξη να κάνεις τίποτα, τσέκαρε αν πραγματικά έχεις ό,τι χρειάζεσαι για να νιώθεις καλά. Μερικές φορές η έλλειψη κινήτρου να κάνεις οτιδήποτε προέρχεται από άλλες καταστάσεις. Μήπως εξαντλείς τον εαυτό σου με κάποια αυστηρή διατροφή; Μήπως πεινάς ή διψάς; Μήπως νιώθεις πραγματικά σωματική κόπωση; Μήπως τσακώθηκες με κάποιο αγαπημένο σου πρόσωπο;

Άλλες πιθανές αιτίες που ίσως σου προκαλούν αυτή την αδράνεια, σύμφωνα με τον Dr Dang, μπορεί να είναι ότι:

• Αισθάνεσαι αναστάτωση εξαιτίας μιας εμπειρίας που είχες.
• Προσπαθείς να αποφύγεις κάτι που έχεις να κάνεις ή να συναντήσεις κόσμο.
• Νιώθεις ότι έχεις εξαντληθεί και η κατάσταση σε υπερβαίνει.

Προσπάθησε να αφουγκραστείς τον εαυτό σου και δες τις πραγματικές σου ανάγκες. Μόλις αρχίσεις να τις φροντίζεις ουσιαστικά, η διάθεσή σου θα αλλάξει. Έτσι, μπορεί να παρακινηθείς να κάνεις πράγματα που ίσως τώρα αποφεύγεις.

Κάνε ένα διάλειμμα

Όταν αισθάνεσαι ότι δεν θέλεις να κάνεις τίποτα, μπορεί να έχεις άγχος για κάτι ή να έχεις πάθει burnout. Χάρισε στον εαυτό σου μια μέρα ανάπαυλας. Μην βασανίζεσαι με το τι υποτίθεται ότι θα έπρεπε να επιτύχεις και εστίασε σε ό,τι μπορεί να σου προσφέρει θαλπωρή και αναζωογόνηση.

Μια μεσημεριανή σιέστα, μια ξάπλα στον καναπέ για να διαβάσεις ένα βιβλίο ή να δεις μια αγαπημένη ταινία ή σειρά (ακόμα και για 10η φορά, γιατί όχι;), γενικά ό,τι ξέρεις ότι ξεκουράζει το σώμα και το μυαλό σου μπορεί είναι μια όαση. Κάθε απλή κίνηση αυτοφροντίδας μπορεί να είναι θεραπευτική.

Αγκάλιασε τον εαυτό σου

Συχνά την ακούμε αυτή τη φράση, αλλά δύσκολα την εφαρμόζουμε. Ό,τι περνάς είναι δικό σου. Και τα καλά και τα άσχημα συναισθήματα θα πρέπει να είναι καλοδεχούμενα. Έρευνες διαπίστωσαν ότι όταν οι άνθρωποι δείχνουν συμπόνια στον εαυτό τους, ανακουφίζονται από τις αρνητικές επιπτώσεις του στρες, ενώ μειώνονται τα συναισθήματα κατάθλιψης και συνολικής ψυχολογικής δυσφορίας που ενδεχομένως αισθάνονται.

Όταν έρχονται λοιπόν αυτές οι «βαριές κι ασήκωτες» μέρες, που πραγματικά δεν έχεις κίνητρο να κάνεις τίποτα, αντιμετώπισε τον εαυτό σου με καλοσύνη και ευγένεια. Αποδέξου το πώς νιώθεις και ησύχασε, μέχρι να περάσει.

Πήγαινε μια βόλτα

Ο περίπατος συνδυάζει τα οφέλη της σωματικής κίνησης με την αλλαγή παραστάσεων. Η άσκηση έχει αποδειχθεί περίτρανα ότι βοηθάει και στη θεραπεία και στην πρόληψη των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Ειδικοί συμφωνούν ότι το να περνάς χρόνο σε εξωτερικούς χώρους έχει ένα ευρύ φάσμα πλεονεκτημάτων για την ψυχική υγεία.

Έτσι, όταν δεν έχεις καλή διάθεση, μια βόλτα μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις καλύτερα, είτε κάνεις τον γύρο του τετραγώνου στη γειτονιά σου, είτε πας για πεζοπορία σε κάποιο κοντινό προορισμό.

Μίλα σε κάποιον

Εάν βρίσκεσαι σε περίεργο mood, η συναναστροφή με άλλους μπορεί να σε βγάλει από αυτό. Σκέψου ποιο άτομο από το περιβάλλον σου θα μπορούσε να φανεί βοηθητικό, να σε μετακινήσει από την παροδική σου στασιμότητα, και επιδίωξε την επικοινωνία μαζί του.

Εάν πάλι δεν νιώθεις την επιθυμία να συναναστραφείς κάποιο άτομο από το φιλικό σου περιβάλλον, ή αν κανένα δεν είναι διαθέσιμο, κινήσου σε μέρη όπου υπάρχει κόσμος. Πήγαινε σε κάποιο κοντινό καφέ ή ακόμα και στο super market για ψώνια, χαμογέλασε στους υπαλλήλους, καλημέρισε έναν γείτονα και μιλήστε λίγο για τον καιρό. Αυτές και άλλες απλές κοινωνικές συναναστροφές θα τονώσουν τη διάθεσή σου και θα σε βγάλουν από το καβούκι σου.

Κάνε σχέδια

Ακόμα κι αν τη δεδομένη στιγμή νιώθεις ότι πραγματικά δεν θέλεις να κάνεις τίποτα, μπορείς να κάνεις σχέδια για το μέλλον. Έρευνα δείχνει ότι η νοερή απεικόνιση πραγμάτων που θα ήθελες να κάνεις σου δίνει κίνητρο για να σκεφτείς την ικανοποίηση που θα κερδίσεις αν τα προγραμματίσεις και, σε κάθε περίπτωση, σε ενεργοποιεί.

Το να οργανώσεις ένα ταξίδι ή μια οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα θα σου δώσει τη χαρά της προσμονής.

Ξεκίνα από μικρά πράγματα

«Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός». Όταν δεν έχεις την ενέργεια να κάνεις κάτι, η αρχή συχνά μοιάζει βουνό. Για τον λόγο αυτό, αντί να φορτώνεις το μυαλό σου με ένα σωρό υποχρεώσεις που πρέπει να γίνουν, ξεκίνα από κάτι απλό. Μικρές καθημερινές ασχολίες στο σπίτι, π.χ. να συμμαζέψεις τα ρούχα σου, να καθαρίσεις την κουζίνα, να ξεκαθαρίσεις τα χαρτιά στο γραφείο σου, να τακτοποιήσεις τα καλλυντικά σου, μπορούν να σε «ξεκουνήσουν» και για τα υπόλοιπα.

Εξάλλου, κάποιες δουλειές –όσο ασήμαντες και βαρετές κι αν ακούγονται– όταν «μαζευτούν» μπορεί να γίνουν αρκετά επιβαρυντικές. Άρχισε από μικρά πράγματα και ίσως αυτά γίνουν η αρχή για να διαχειριστείς τα πιο σημαντικά. Κι αν στα μισά σταματήσεις, μην αρχίσεις να κατηγορείς τον εαυτό σου. Γενικώς, κάνε ό,τι μπορείς, όταν μπορείς.

Κράτα ημερολόγιο

Πολλές φορές, όταν νιώθουμε δυσάρεστα συναισθήματα, μας βοηθάει να καταγράψουμε τι μας συμβαίνει και πώς αισθανόμαστε. Έχει αποδειχθεί ότι ένα ημερολόγιο συναισθημάτων μπορεί να γίνει εργαλείο για την ψυχική μας υγεία, καθώς όταν εκφράζουμε με γραπτό τρόπο όσα νιώθουμε, ανακουφιζόμαστε από το άγχος και περιορίζουμε τις «μαύρες σκέψεις».

Βρες τι λειτουργεί καλύτερα για σένα

Την τελευταία φορά που πέρασα τη φάση «δεν θέλω να κάνω τίποτα», το μόνο που μου κέντριζε το ενδιαφέρον ήταν το περπάτημα. Όσοι το άκουγαν το θεωρούσαν περίεργο: ενώ μέχρι τότε βαριόμουν να πάω ακόμα και από τον καναπέ μέχρι την κουζίνα, ξαφνικά απολάμβανα μια ώρα περπάτημα στο βουνό. Ξεκινώντας έτσι τη μέρα μου, άρχισα να ξαναβρίσκω το κέφι μου και για τα υπόλοιπα. Ό,τι κι αν ακούς, λοιπόν, άκου πρώτα τον εαυτό σου.

Άκου το σώμα σου

Παρατήρησε εάν εκτός από αυτό το αίσθημα γενικής βαρεμάρας ο οργανισμός σου εμφανίζει και άλλα συμπτώματα, όπως διαταραχές ύπνου, γενικό εκνευρισμό, αυξημένη ή μειωμένη όρεξη, πονοκεφάλους ή οποιοδήποτε άλλο σύμπτωμα σε προβληματίζει, και συζήτησέ το με τον γιατρό σου.

πηγή ow.gr

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου