Του Θωμά σα ταφία-Το ποντιακό ταφικό έθιμο της Κυριακής του Θωμά

Του Θωμά σα Ταφία -Την Κυριακή του Θωμά οι  Έλληνες του Πόντου τιμούσαν τους νεκρούς τους, με ένα ιδιαίτερο έθιμο που έχει τις ρίζες του στην αρχαία Ελλάδα.

Πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος.

Advertisement

Έτσι την Κυριακή του Θωμά συγγενείς και φίλοι των νεκρών συγκεντρώνονταν στα κοιμητήρια και πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους, παρέθεταν γεύμα προς τιμήν τους, με εδέσματα που είχαν παρασκευάσει από το σπίτι.Με αυτό τον τρόπο ένιωθαν σαν να γευματίζουν μαζί τους οι αγαπημένοι τους που «έφυγαν» από τη ζωή.

Πίστευαν ότι ο ψυχές των νεκρών ανεβαίνουν από τον Άδη την ημέρα της Ανάστασης για να παραμείνουν ως την ημέρα του Αγίου Πνεύματος. Έτσι την Κυριακή του Θωμά συγγενείς και φίλοι των νεκρών συγκεντρώνονταν στα κοιμητήρια και πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους, παρέθεταν γεύμα προς τιμήν τους, με εδέσματα που είχαν παρασκευάσει από το σπίτι.

Με αυτό τον τρόπο ένιωθαν σαν να γευματίζουν μαζί τους οι αγαπημένοι τους που «έφυγαν» από τη ζωή.

Σήμερα

Σε όλη την Ελλάδα, όπου κατοικούν Πόντιοι, την Κυριακή του Θωμά τα κοιμητήρια γεμίζουν κόσμο. Το έθιμο που περνάει από γενιά σε γενιά τηρείται με ευλάβεια.

Πάνω στους τάφους των αγαπημένων τους ή σε τραπεζάκια, Πόντιοι κάθε ηλικίας τοποθετούν ποντιακά εδέσματα, πασχαλινά αυγά, τσουρέκια και άλλα γλυκίσματα.

Συνήθως φτιάχνουν φαγητά που αγαπούσε ο νεκρός όταν ήταν εν ζωή, αναπολώντας  τις όμορφες στιγμές που έζησαν μαζί του. Τα τρόφιμα προσφέρονται και σε μορφή κεράσματος στους παρευρισκόμενους, πολλές φορές και με τη συνοδεία ποντιακής λύρας.

Advertisement

Όποιος δεν γνωρίζει το ιδιαίτερο αυτό ποντιακό έθιμο, πιθανόν να θεωρήσει το θέαμα μακάβριο. Για τους Ποντίους όμως είναι μια εσωτερική ανάγκη «επικοινωνίας» με τους αγαπημένους νεκρούς που καλύπτεται μέσα από αυτό το έθιμο.

Οι ρίζες του εθίμου

Ανάμεσα στα αρχαία ταφικά έθιμα, εκείνο που θα μπορούσε να συσχετισθεί με το ποντιακό ταφικό έθιμο, είναι της “Ημέρας των χύτρων”, όπου πίστευαν ότι την ημέρα εκείνη οι ψυχές ξαναγύριζαν στον επάνω κόσμο και βρίσκονταν αόρατες ανάμεσα στους ζωντανούς.

Κατά την τρίτη ημέρα της εορτής των Ανθεστηρίων στην Αθήνα, προς τιμήν του Διονύσου, πραγματοποιούνταν τα Υδροφόρια, εις ανάμνησιν όσων χάθηκαν στον Κατακλυσμό του Δευκαλίωνα.

Οι Αθηναίοι έριχναν αλεύρι από σιτάρι ζυμωμένο με μέλι προς τις χθόνιες θεότητες σε ένα χάσμα που υπήρχε στο τέμενος της Γης Ολυμπίας, το οποίο βρισκόταν στο ναό του Ολυμπίου Διός που είχε κατασκευάσει ο Δευκαλίωνας όταν ήρθε στην Αθήνα.

Κατά τη λήξη της τελετής, πίστευαν ότι οι ψυχές επέστρεφαν στον Κάτω Κόσμο, οπότε και φώναζαν: Θύραζε Κάρες ουκέτ’ Ανθεστήρια

Επίσης είχε βρεθεί λευκή λήκυθος (αγγείο) του 430 π.Χ. που κατασκευάζονταν στην Αττική στους ώριμους κλασικούς χρόνους και θεωρείται ότι απεικονίζει σκηνές από τελετουργίες σχετικές με ταφικά και επιμνημόσυνα έθιμα, φέρει παράσταση σχετική με το θάνατο.

Εικονίζονται δύο μορφές, ένας άνδρας και μία γυναίκα, που προσέρχονται σε ταφικό μνημείο, το οποίο στέκεται σε βάση με τρεις βαθμίδες. Στα σκαλοπάτια είναι τοποθετημένες δύο λήκυθοι και ένας κάνθαρος. Η γυναίκα, ντυμένη με μακρύ χιτώνα, απλώνει τα χέρια στο μνημείο, ενώ ο νεαρός άνδρας στέκεται στην άλλη πλευρά, τυλιγμένος σε καστανόμαυρο.

πηγή Pontos-News.Gr


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Φωτιά: Υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς για αύριο, Δευτέρα – Ο χάρτης πρόβλεψης

03/08/25 1:42 μμ

Φωτιά: Υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς για αύριο, Δευτέρα – Ο χάρτης πρόβλεψης

Το γρήγορο περπάτημα μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε περισσότερο

03/08/25 1:37 μμ

Το γρήγορο περπάτημα μπορεί να σας βοηθήσει να ζήσετε περισσότερο

Η τρίτη μεταμόσχευση ήπατος σε μια εβδομάδα στο «Λαϊκό» νοσοκομείο

03/08/25 1:27 μμ

Η τρίτη μεταμόσχευση ήπατος σε μια εβδομάδα στο «Λαϊκό» νοσοκομείο

Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι πυρασφάλειας στα πλοία

03/08/25 1:22 μμ

Εντατικοποιούνται οι έλεγχοι πυρασφάλειας στα πλοία

Πένθος στο Μεσολόγγι: Έφυγε από τη ζωή η γιαγιά αγρότισσα-σύμβολο της ανιδιοτελούς προσφοράς

03/08/25 12:58 μμ

Πένθος στο Μεσολόγγι: Έφυγε από τη ζωή η γιαγιά αγρότισσα-σύμβολο της ανιδιοτελούς προσφοράς

Σίδνεϊ: Χιλιάδες διαδηλωτές υπέρ της ειρήνης και διανομής βοήθειας στη Γάζα

03/08/25 12:58 μμ

Σίδνεϊ: Χιλιάδες διαδηλωτές υπέρ της ειρήνης και διανομής βοήθειας στη Γάζα

Επιδρομή ισραηλινού στρατού κατά στόχων στη Νότια Συρία

03/08/25 12:59 μμ

Επιδρομή ισραηλινού στρατού κατά στόχων στη Νότια Συρία

Μητσοτάκης

03/08/25 11:44 πμ

Κυρ. Μητσοτάκης : «Στην αγορά εργασίας πλέον, κάτι αλλάζει προς όφελος των πολλών»

Πανελλήνιο πρωτάθλημα Στίβου: "Χρυσός" ο Κώστας Γεννίκης του ΟΦΚΑ στη σφαίρα - video

03/08/25 11:14 πμ

Πανελλήνιο πρωτάθλημα Στίβου: “Χρυσός” ο Κώστας Γεννίκης στη σφαίρα – video

Καρδίτσα: Ελληνικά γουρουνοτσάρουχα ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες του πλανήτη

03/08/25 10:15 πμ

Καρδίτσα: Ελληνικά γουρουνοτσάρουχα ταξιδεύουν σε διάφορες χώρες του πλανήτη

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 3 Αυγούστου

03/08/25 10:10 πμ

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 3 Αυγούστου

Σκοτώθηκε σε τροχαίο συνεργάτης του Κωνσταντίνου Αργυρού – Αναβλήθηκε η συναυλία

03/08/25 9:56 πμ

Σκοτώθηκε σε τροχαίο συνεργάτης του Κωνσταντίνου Αργυρού – Αναβλήθηκε για σήμερα η συναυλία