Βιομηχανική κάνναβη: Αυξημένο ενδιαφέρον για την καλλιέργεια

Το φυτό της κάνναβης είναι πολυχρηστικό και όλα τα μέρη του μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πάρα πολλές εφαρμογές

Ενδιαφέρον για καλλιέργεια βιομηχανικής κάνναβης, ενός φυτού με πολλές χρήσεις, δείχνουν οι Έλληνες παραγωγοί. Από το 2016 οπότε και επιτράπηκε στην Ελλάδα η καλλιέργεια συγκεκριμένων ποικιλιών, παρατηρείται σημαντική αύξηση στις καλλιεργούμενες εκτάσεις.

Συγκεκριμένα τα 25 στρέμματα με τα οποία έγινε η αρχή από 4 παραγωγούς το 2016, έγιναν 300 την επόμενη χρονιά ενώ το 2019 είχαν φτάσει τα 3.300 περίπου.

Ωστόσο “αγκάθι” σε αυτή τη φάση αποτελούν οι δυνατότητες απορρόφησης του προϊόντος.

“Το ζήτημα είναι να υπάρχουν στην χώρα μας μονάδες μεταποίησης, στις οποίες να μπορεί ο παραγωγός να διαθέσει το προϊόν του”, όπως δήλωσε στον Τύπο Θεσσαλονίκης η κ. Ελένη Τσαλίκη, ερευνήτρια του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων του ΕΛΓΟ Δήμητρα που εδρεύει στη Θέρμη.

Προς το παρόν υπάρχουν στη χώρα μας μόνο μικρές εταιρίες που επεξεργάζονται είτε το σπόρο είτε την ταξιανθία της κλωστικής κάνναβης ώστε το τελικό προϊόν να διοχετευθεί κατόπιν στην αγορά, ενώ δεν υπάρχει καμία μονάδα μεταποίησης που να ασχολείται με το στέλεχος του φυτού.

Ένα πολυχρηστικό φυτό

Το φυτό της κάνναβης είναι πολυχρηστικό και όλα τα μέρη του (ταξιανθία, φύλλα, στέλεχος) μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πάρα πολλές εφαρμογές.

Επιπλέον είναι ένα φυτό που έχει βαθύ ριζικό σύστημα που βελτιώνει τη δομή του εδάφους.

«Το κλίμα της Ελλάδας είναι σίγουρα κατάλληλο για την καλλιέργεια βιομηχανικής κάνναβης», όπως τονίζει η κ. Τσαλίκη η οποία συμβουλεύει του παραγωγούς να εστιάσουν στο τελικό προϊόν που θέλουν να λάβουν ώστε να επιλέξουν την κατάλληλη ποικιλία και να ακολουθήσουν τις κατάλληλες καλλιεργητικές τακτικές.

Από τον σπόρο της βιομηχανικής κάνναβης, κατόπιν σύνθλιψης, προκύπτει το κανναβέλαιο, ένα έλαιο πολύ θρεπτικό για τον άνθρωπο, με την αναλογία Ω3 και Ω6 λιπαρών σε πάρα πολύ καλά επίπεδα.

Από τον σπόρο μπορεί επίσης να παραχθεί και αλεύρι για χρήση σε προϊόντα αρτοποιίας ενώ ο σπόρος μπορεί να καταναλωθεί και ολόκληρος ή σπασμένος σε σαλάτες, σνακ, σοκολάτες κλπ.

Το φυτό της βιομηχανικής κάνναβης μπορεί να συλλεχθεί και ένα στάδιο πριν τη δημιουργία του σπόρου, στο στάδιο της ταξιανθίας. Σε αυτήν την περίπτωση η ταξιανθία κατόπιν ξήρανσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ροφημάτων (π.χ. τσάι) ή να αποτελέσει την πρώτη ύλη για την παραγωγή εκχυλισμάτων, ευρέως γνωστά στην αγορά ως CBD oil.

Σε ότι αφορά την απόδοση της καλλιέργειας, η κ. Τσαλίκη αναφέρει ότι είναι αποδοτική καλλιέργεια σε παραγωγή σπόρου ή ταξιανθίας ανά στρέμμα , αλλά το θέμα είναι σε τι τιμή και που θα το διαθέσει ο παραγωγός.

Σήμερα οι παραγωγοί καλούνται να εξετάσουν τις δυνατότητες διάθεσης του προϊόντος ή αν θα το εμπορευθούν οι ίδιοι, ενώ κάποιοι έχουν στραφεί και στις εξαγωγές αναζητώντας καλύτερη τιμή.

Αξιολόγηση ποικιλιών και έλεγχοι

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ο ΕΛΓΟ Δήμητρα είναι υπεύθυνος για τη σύνταξη ενός οδηγού καλλιέργειας για τη βιομηχανική κάνναβη (έχει ήδη αναρτηθεί στη σελίδα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων), καθώς επίσης και για την εκπαίδευση των ελεγκτών που πραγματοποιούν τη συλλογή των δειγμάτων για την εξακρίβωση της περιεκτικότητας των χρησιμοποιούμενων ποικιλιών σε THC. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, σύμφωνα με το ΦΕΚ αρ. 929Β/6-4-2016, η καλλιέργεια της βιομηχανικής κάνναβης επιτρέπεται για ποικιλίες βιομηχανικής κάνναβης που έχουν περιεκτικότητα σε THC <0,2% και είναι εγγεγραμμένες στον Κοινοτικό Κατάλογο. Αυτήν την στιγμή περίπου 72 ποικιλίες είναι εγγεγραμμένες στον κατάλογο και από αυτές μπορεί να επιλέξει ο καλλιεργητής ποια θα αγοράσει για καλλιέργεια.

Η τρίτη αρμοδιότητα του ΕΛΓΟ Δήμητρα είναι η αξιολόγηση ποικιλιών της βιομηχανικής κάνναβης στις εδαφοκλιματικές συνθήκες της χώρας και για το λόγο αυτό έχουν εγκατασταθεί από το 2016 κάποιοι πειραματικοί αγροί με 6-12 ποικιλίες στη Θέρμη Θεσσαλονίκης προκειμένου η ερευνητική ομάδα του ινστιτούτου να αξιολογήσει τις αποδόσεις τους, τα αγρονομικά τους χαρακτηριστικά και την περιεκτικότητα σε κανναβινοειδή.

Στο χημείο του Ινστιτούτου Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων γίνονται και αναλύσεις δειγμάτων για την περιεκτικότητα σε τετραϋδροκανναβινόλη (THC), κανναβιδιόλη (CBD) και τερπένια

Τα τμήματα Αγροτικής Ανάπτυξης και Ελέγχων (πρώην ΚΕΠΠΥΕΛ) είναι αυτά που είναι επιφορτισμένα με τη λήψη των δειγμάτων, τα οποία στη συνέχεια αποστέλλονται σε διαπιστευμένα εργαστήρια ή στο Ινστιτούτο Γενετικής Βελτίωσης και Φυτογενετικών Πόρων για να μετρηθεί η περιεκτικότητα τους σε THC. Ελέγχεται ένα ποσοστό 20% από όλους τους καλλιεργητές, από διάφορες ποικιλίες και από κάθε Περιφερειακή Ενότητα ώστε τα δείγματα να είναι αντιπροσωπευτικά.

Μια καλλιέργεια με ιστορία

Με δεδομένο ότι η καλλιέργεια κλωστικής κάνναβης είχε εγκαταλειφθεί για πολλά χρόνια στην Ελλάδα, είναι φυσικό οι παραγωγοί να μη γνωρίζουν όλες τις πληροφορίες σχετικά με τις απαιτήσεις της και να ζητούν συμβουλές, κυρίως για ό,τι αφορά τις ποικιλίες.

Όπως διαβάζουμε στον οδηγό για την καλλιέργεια κλωστικής κάνναβης που έχει συντάξει ο ΕΛΓΟ Δήμητρα, στη χώρα μας, η κάνναβη καλλιεργούνταν για αιώνες για την παραγωγή σκοινιών και υφασμάτων. Την πρώτη αναφορά μάλιστα σε αυτήν συναντάμε το 450 π.X. στον Hρόδοτο. Στα μέσα του 20ού αιώνα, η κάνναβη αποτελούσε βασική γεωργική καλλιέργεια και εξαγώγιμο προϊόν.

Eίναι χαρακτηριστικό ότι, μέχρι το 1957, οπότε με νόμο απαγορεύθηκε η καλλιέργεια του φυτού, λειτουργούσαν στην Eλλάδα επτά κανναβουργεία που επεξεργάζονταν την ίνα για τη δημιουργία σκοινιών που χρησιμοποιούνταν κυρίως στα πλοία. Η καλλιέργεια της κάνναβης άρχισε να εγκαταλείπεται διεθνώς τη δεκαετία του 1980. Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όμως, η Eυρωπαϊκή ‘Ενωση άρχισε να επιδοτεί τις νέες καλλιέργειες και άρχισε η περίοδος αναβίωσης της κλωστικής κάνναβης.

Να σημειώσουμε ότι αρχικά, η επαναφορά της καλλιέργειας στην Ευρώπη αφορούσε την μεταποίηση των ινών που προέρχονται από το στέλεχος του φυτού.

Στη συνέχεια ωστόσο, προκειμένου να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία της καλλιέργειας, έγινε στροφή και στη χρήση των σπόρων για διατροφή όπου και διαπιστώθηκε η μεγάλη τους θρεπτική αξία, ενώ τα τελευταία χρόνια υπάρχει έντονο ενδιαφέρον για την χρήση και άλλων κανναβινοειδών από τις ταξιανθίες και για αυτό το λόγο αυτό υπάρχει στροφή για στην παραγωγή ταξιανθιών.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2017 σε όλη την Ευρώπη καλλιεργούνταν 467.000 στρέμματα καιπερίπου ίδιου μεγέθους έκταση καλλιεργείται στην Κίνα, ενώ μεγαλύτερη είναι η καλλιεργούμενη έκταση στον Καναδά. Από το 2017 και μετά επιτράπηκε η καλλιέργεια και σε αρκετές Πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ το ίδιο διάστημα άρχισε η καλλιέργεια και στην Αυστραλία.

Φαρμακευτική κάνναβη

Ενδιαφέρον υπάρχει στη χώρα μας και για τη φαρμακευτική κάνναβη. Η αξιολόγηση υποβληθεισών αιτήσεων για έγκριση εγκατάστασης μονάδων καλλιέργειας και παραγωγής τελικών προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης συνεχίζεται και σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων από το σύνολο των 129 φακέλων έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση ήδη των 125 φακέλων, δηλαδή του 85%.

Την τελευταία μέρα του 2019, σύμφωνα με τη σχετική ανάρτηση που έγινε στη Διαύγεια χορηγήθηκαν 4 νέες άδειες.

Της ΜΑΡΙΑΣ ΚΟΥΖΟΥΦΗ

πηγή typosthes.gr