Μια κυοφορούμενη ιστορική διαμάχη ανάμεσα σε δύο γειτονικές χώρες των Βαλκανίων τείνει να πάρει ευρωπαϊκές διαστάσεις, καθώς μάλιστα πλησιάζει ο Δεκέμβριος, οπότε για τα Σκόπια πρόκειται να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις ... Περισσότερα

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

Μια κυοφορούμενη ιστορική διαμάχη ανάμεσα σε δύο γειτονικές χώρες των Βαλκανίων τείνει να πάρει ευρωπαϊκές διαστάσεις, καθώς μάλιστα πλησιάζει ο Δεκέμβριος, οπότε για τα Σκόπια πρόκειται να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την ΕΕ. Η κυβέρνηση τη χώρας, που από το 2005 έχει το καθεστώς υποψήφιας χώρας, ήλπιζε ότι θα είχαν τελειώσει όλες οι ιστορικές διαμάχες με τους γείτονες μετά την αλλαγή του ονόματος και τη σχετική συμφωνία με την Αθήνα. Έτσι μετά την ένταξη στο ΝΑΤΟ τον περασμένο Μάρτιο, ήθελε να ξεκινήσει τον μακρύ δρόμο προς την πλήρη ένταξη στην ΕΕ. Αλλά υπολόγιζε χωρίς της Βουλγαρία.

«Πλύση εγκεφάλου από τον Τίτο»

Ένα ντοκουμέντο με τον μακροσκελή τίτλο «Επεξηγηματικό μνημόνιο για τις σχέσεις της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας σε σχέση με τη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ, σύνδεσης και σταθεροποίησης» προσέλκυσε το ενδιαφέρον των ΜΜΕ των Σκοπίων. Το εξασέλιδο κείμενο εστάλη τον περασμένο Αύγουστο από τη Σόφια προς τις πρωτεύουσες των 26 κρατών-μελών και παρουσιάζει τις βουλγαρικές θέσεις σε πολλά ιστορικά ζητήματα. Κεντρική θέση σε αυτά καταλαμβάνουν οι «εθνικές και γλωσσικές παρεμβάσεις, που έγιναν στη Βόρεια Μακεδονία τη δεκαετία του 70 μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο».

Επισημαίνονται τα εξής ενδιαφέροντα στο κείμενο: «Η διαδικασία ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας προσφέρει μια πραγματική ευκαιρία στην ηγεσία της να σπάσει τους δεσμούς με την ιδεολογική κληρονομιά και τις πρακτικές της κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας. Η διαδικασία διεύρυνσης δεν θα πρέπει να νομιμοποιήσει τις εθνικές και γλωσσικές παρεμβάσεις προηγούμενων αυταρχικών καθεστώτων», αναφέρεται στο μνημόνιο. Σύμφωνα με την επίσημη βουλγαρική ιστοριογραφία οι σλαβικής καταγωγής κάτοικοι των Σκοπίων είναι Βούλγαροι και μιλούν βουλγαρικά, αλλά υπέστησαν πλύση εγκεφάλου υπό το κομμουνιστικό καθεστώς του Τίτο. Σε αυτή τη διαδικασία τούς επιβλήθηκε τεχνητά μια νέα «μακεδονική» ταυτότητα και γλώσσα. Ο ισχυρισμός δεν είναι καινούριος, αλλά συνιστά επίσημη θέση της Βουλγαρίας από τη δεκαετία του 50. Αλλά ως μέλος της ΕΕ η Βουλγαρία διαθέτει τώρα απέναντι σε μια υποψήφια χώρα ένα πλεονέκτημα, το οποίο θέλει προφανώς να εκμεταλλευτεί.

Ο καθηγητής Ουλφ Μπρουνμπάουερ, επικεφαλής του τμήματος Ιστορίας Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ευρώπης στο Πανεπιστήμιο του Ρέγκενσμπουργκ, μιλώντας στη DW θεωρεί το μνημόνιο ως απόπειρα της Βουλγαρίας, “να επιβάλει μια εθνικιστική οπτική γωνία στην ιστορία και τον πολιτισμό μιας άλλης χώρας και του πληθυσμού της. Σαν να έλεγαν οι Γερμανοί στους Αυστριακούς ότι είναι στην πραγματικότητα Γερμανοί ή σαν να επέρριπταν οι Δανοί στους Νορβηγούς ανωμαλία, επειδή η χώρα τους υπήρξε κάποτε τμήμα της Δανίας και η γλώσσα τους εξελίχθηκε αργότερα από τα δανικά.”

«Φασιστική κατοχή» από τη Βουλγαρία

Το μνημόνιο της Βουλγαρίας προκάλεσε κατάπληξη στα Σκόπια. Αλλά και τμήματα της βουλγαρικής κοινής γνώμης καταδίκασαν το κείμενο. Ο Νίκολα Ντιμιτρόφ, αντιπρόεδρος της γείτονος, είπε σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες ότι «η γλώσσα δεν αποτελεί κριτήριο αναγνώρισης ή μη αναγνώρισης τον 21ο αιώνα, το δικαίωμα αυτοδιάθεσης δεν μπορεί να απαλειφθεί». Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο η Βουλγαρία κατέλαβε τμήματα της σημερινής Βόρειας Μακεδονίας. Στα βιβλία ιστορίας των Σκοπίων η περίοδος αυτή ονομάζεται «βουλγαρική φασιστική κατοχή». Στη Βουλγαρία αντίθετα παρουσιάζεται ως απελευθέρωση των «αδελφών μας» στα Σκόπια. Σε ψήφισμα που ενέκρινε πέρυσι ομόφωνα το βουλγαρικό κοινοβούλιο, η γείτονα καλείται να μην χρησιμοποιεί τον όρο «φασιστική κατοχή» και να απομακρύνει παρόμοιες αναφορές σε μνημεία της χώρας.

Advertisement
Babis

Τέτοια προβλήματα θα μπορούσαν να είχαν λυθεί σε κοινή επιτροπή, που σχηματίστηκε μετά την υπογραφή της διμερούς συμφωνίας φιλίας το 2017. Ομάδα ιστορικών και παιδαγωγών από τις δύο χώρες άρχισαν να επεξεργάζονται μακρά λίστα από διαμφισβητούμενα θέματα, αλλά οι εργασίες της διακόπηκαν πέρυσι.

Επίσημος λόγος, οι εκλογές στα Σκόπια.

Ανεπίσημος, οι ανυπέρβλητες διαφορές απόψεων. Τώρα η βουλγαρική κυβέρνηση ζητά να συνεχίσει η επιτροπή το έργο της, ειδάλλως θα εμπόδιζε την πορεία των Σκοπίων προς την ΕΕ πριν καν ξεκινήσει.

Προς το παρόν η ΕΕ δεν έχει τοποθετηθεί στη διαμάχη μεταξύ των δύο χωρών. Η Γερμανία ως προεδρεύουσα στην ΕΕ κάλεσε τις δυο πλευρές να λύσουν όλα τα ανοιχτά προβλήματα στην επιτροπή ιστορικών. «Διμερή προβλήματα πρέπει να λύνονται σε διμερές επίπεδο» είναι η άποψη της Άνκε Χολστάιν, πρέσβειρας της Γερμανίας στα Σκόπια. Ο Γερμανός ιστορικός Ουλφ Μπρουνμπάουερ αντίθετα καλεί τις Βρυξέλες και ιδιαίτερα το Βερολίνο να ασκήσουν πιέσεις στη βουλγαρική κυβέρνηση. «Το ερώτημα πώς ιστορικοί ή πολιτικοί στη Βόρεια Μακεδονία βλέπουν την ιστορία του έθνους τους ή τη γλώσσα, ίσως να εξοργίζει κάποιους Βούλγαρους εθνικιστές, αλλά δεν έχει καμιά σχέση με τα κριτήρια της Κοπεγχάγης ή άλλα κριτήρια, τα οποία πρέπει να πληροί μια υποψήφια χώρα» υπενθυμίζει.

Πηγή: DW


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Η χώρα επί κυβέρνησης Μητσοτάκη έχει γίνει ο καλύτερος πελάτης της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

26/08/25 12:08 μμ

ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ: Η χώρα επί κυβέρνησης Μητσοτάκη έχει γίνει ο καλύτερος πελάτης της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

Διαγωνισμός Γαστρονομίας στην SEREXPO 2025 - Μεγάλη η συμμετοχή των Συλλόγων

26/08/25 12:03 μμ

Διαγωνισμός Γαστρονομίας στην SEREXPO 2025 – Μεγάλη η συμμετοχή των Συλλόγων

Ι. Μπούγας: Πάνω από 17.000 αποφυλακίσεις με τον νόμο Παρασκευόπουλου

26/08/25 11:29 πμ

Ι. Μπούγας: Πάνω από 17.000 αποφυλακίσεις με τον νόμο Παρασκευόπουλου

Ν. Ευαγγελάτος: Backstage πριν από την πρεμιέρα του «Live News»

26/08/25 11:23 πμ

Ν. Ευαγγελάτος: Backstage πριν από την πρεμιέρα του «Live News»

Αλεξάνδρα Νικολαΐδου: Σήμερα το τελευταίο αντίο στην 41χρονη σύντροφο του Ντέμη Νικολαΐδη

26/08/25 11:18 πμ

Αλεξάνδρα Νικολαΐδου: Σήμερα το τελευταίο αντίο στην 41χρονη σύντροφο του Ντέμη Νικολαΐδη

Μεγαλύτερη κληρονομιά θα παίρνουν οι σύζυγοι – Οι αλλαγές που έρχονται από Σεπτέμβριο στο κληρονομικό δίκαιο

26/08/25 11:12 πμ

Μεγαλύτερη κληρονομιά θα παίρνουν οι σύζυγοι – Οι αλλαγές που έρχονται στο κληρονομικό δίκαιο

Αίγινα: Γυναίκα έχασε την ζωή της γιατί δεν υπήρχε οδηγός ασθενοφόρου στην βάρδια

26/08/25 11:07 πμ

Αίγινα: Γυναίκα έχασε την ζωή της γιατί δεν υπήρχε οδηγός ασθενοφόρου στην βάρδια

Πρόταση γάμου στην… κορυφή του Ολύμπου - Δείτε video

26/08/25 10:55 πμ

Πρόταση γάμου στην κορυφή του Ολύμπου – Δείτε video

Τι προβλέπει το νέο εργασιακό νομοσχέδιο για ευέλικτο ωράριο, προσλήψεις, υπερωρίες, άδειες, τετραήμερη εργασία

26/08/25 10:21 πμ

Νέο εργασιακό νομοσχέδιο: Τι προβλέπει για ευέλικτο ωράριο, προσλήψεις, υπερωρίες, άδειες, τετραήμερη εργασία

Γάζα: Πέντε δημοσιογράφοι ανάμεσα στους νεκρούς αεροπορικών πληγμάτων του Ισραήλ εναντίον νοσοκομείου

26/08/25 10:07 πμ

Γάζα: Πέντε δημοσιογράφοι ανάμεσα στους νεκρούς αεροπορικών πληγμάτων του Ισραήλ εναντίον νοσοκομείου

Π.Μαρινάκης: Το «πακέτο» της ΔΕΘ θα περιλαμβάνει μέτρα στήριξης της οικογένειας

26/08/25 10:00 πμ

Π.Μαρινάκης: Το «πακέτο» της ΔΕΘ θα περιλαμβάνει μέτρα στήριξης της οικογένειας

Ο Χάρισον Φορντ μιλάει για το μυστικό του επιτυχημένου γάμου του

26/08/25 9:55 πμ

Ο Χάρισον Φορντ μιλάει για το μυστικό του επιτυχημένου γάμου του