“Ζούσαμε στο τραπέζι του θανάτου, συνδαιτιμόνες, όλη μέρα, τέσσερα χρόνια, αλλά τα καταφέραμε, επιζήσαμε, υψώσαμε την ανθρωπιά μας, λαμπάδα αναμμένη, στα μάτια του κόσμου…”. Με αυτά τα λόγια περιέγραψε την κατάσταση εγκλεισμού του στο πρώην στρατόπεδο συγκέντρωσης των Κρατητηρίων Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) στην Κύπρο, κατά την την περίοδο της βρετανικής αποικιοκρατίας, ο σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου Αγωνιστών ΕΟΚΑ και πρώην πολιτικός κρατούμενος Γιάννης Σπανός, παρουσία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του υπουργού Εσωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Ιωάννου, στην σημερινή ετήσια εκδήλωση της Ημέρας Μνήμης Κρατητηρίων, εντός του πρώην στρατοπέδου.
“Πιστεύαμε στην ελευθερία πατρίδας, στην ανάγκη να μαχόμαστε για την ελευθερία της πατρίδας και να ευλογούμε τον Θεό και τη συναγωνίστρια μας, την Παναγία” πρόσθεσε ο κ. Σπανός.
Τα Κρατητήρια της Κοκκινοτριμιθιάς (1955-1959) ξεκίνησαν τη λειτουργία τους το Νοέμβριο του 1955 και έως και την απελευθέρωση πέρασαν μέσα από τους θαλάμους του, ως πολιτικοί κρατούμενοι, πάνω από τρεις χιλιάδες κύπριοι αγωνιστές της ΕΟΚΑ.
Αντίστοιχα στρατόπεδα κράτησης υπήρχαν και σε άλλες πόλεις, όμως αυτό ήταν το μεγαλύτερο κέντρο συγκέντρωσης, στο οποίο έζησαν υπό αιχμαλωσία κάποιοι από τους πιο γνωστούς αγωνιστές και πρωτεργάτες της εξέγερσης του κυπριακού ελληνισμού, όπως ο Μάρκος Δράκος, ο Κυριάκος Μάτσης. Οι δυο τους απέδρασαν και σκοτώθηκαν αργότερα σε μάχες με τα στρατεύματα του κατακτητή, ενώ όσοι επέζησαν υπέμειναν μέχρι τέλος τα βασανιστήρια, χωρίς να λυγίσουν, εώς και την απελευθέρωση.
Οι θάλαμοι, φτιαγμένοι από λαμαρίνες, “έψηναν” τους κρατούμενους τη διάρκεια του καλοκαιριού, ενώ το χειμώνα στο εσωτερικό τους η θερμοκρασία έπεφτε στον μηδέν. Ήταν έτσι κατασκευασμένοι ώστε να επιτείνουν το μαρτύριο των κρατουμένων, να τους εξαντλούν, να κάμπτουν το ηθικό τους. Ο ίδιος ο τρόπος ζωής μέσα στο στρατόπεδο, φραγμένο περιμετρικά με αγκαθωτό συρματόπλεγμα και φρουρούμενο διαρκώς, ήταν ένα βασανιστήριο. Σήμερα λειτουργεί ως χώρος μνήμης, με προτομές των αγωνιστών της ΕΟΚΑ στον περίβολο και με ένα μνημείο αφιερωμένο στους χιλιάδες που έδωσαν την ελευθερία και τη ζωή τους για την απελευθέρωση της Κύπρου.
“Όταν ήμασταν στα κρατητήρια Η υποδοχή μας ήταν η εξής : “Σας παρακαλούμε να συγκρατιέστε τα βράδια, δεν υπάρχουνε σε αυτή την παράγκα τουαλέτες, υπάρχει μόνο μία σίκλα (κουβάς), την οποία θα πρέπει καθένας από σας να την καθαρίζει κάθε πρωί” είπε ο κ. Σπανός, ενθυμούμενος τη ζωή του στο κρατητήριο και συνέχισε: “Κατά τα άλλα, η προσωπική αξία του ανθρώπου μηδενιζόταν και ήταν η πρώτη φορά που μέσα από το μηδέν εκπήγαζε η δύναμη της ανθρωπιάς και της αγάπης για την πατρίδα. Ζήσαμε τέσσερα χρόνια κάτω από τις αθλιότερες συνθήκες που θα μπορούσε να φανταστεί άνθρωπος. Ο μόνος τρόπος να νοιώσει ο σημερινός άνθρωπος τη ζωή στα κρατητήρια με την ελπίδα του αύριο θα ήταν να μπορέσει να ζήσει μέσα από τους αναστεναγμούς του καθενός που επιζεί από μας”.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 70 χρόνια από την ίδρυση της ΕΟΚΑ από τον Σύνδεσμο Πολιτικών Κρατουμένων ΕΟΚΑ, το Περιφερειακό Γυμνάσιο Κοκκινοτριμιθιάς, το Σύμβουλο Ιστορικής Μνήμης ΕΟΚΑ και τους Συνδέσμους Αγωνιστών ΕΟΚΑ.
“Παντοτινή η οφειλή έναντι εκείνων που μαρτύρησαν για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι και να υπάρχει ό,τι πιο σημαντικότερο διαθέτουμε, την Κυπριακή Δημοκρατία” τόνισε στην ίδια εκδήλωση ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Ο κ. Χριστοδούλιδης υπενθύμισε τις “καταπιεστικές πρακτικές” και το “συστηματικό εξευτελισμό”, τα βασανιστήρια, στα οποία, για περισσότερα από τρία χρόνια κατά την περίοδο του ενθικοαπελευρωτικου αγώνα, υποβλήθηκαν 3362 έλληνες της Κύπρου, “από τα όργανα του αποικιοκρατικού καθεστώτος” και μάλιστα “πολλές φορές και μόνο με την υποψία για διάπραξη κάποιου αδικήματος, ή και παραπτώματος”.
“Τα βήματα μας μας οδήγησαν και φέτος τον ιερό τούτο χώρο για να τιμήσουμε τους πρωταγωνιστές της ηρωικής εξέγερσης του λαού μας και του πιο αγνού και ηθικού αγώνα της πατρίδας μας” είπε ο κ. Χριστοδουλίδης και πρόσθεσε: “65 χρόνια από την ανεξαρτησία της, η Κυπριακή Δημοκρατία περήφανη δηλώνει παρούσα στις μεγάλες προκλήσεις με ρόλο και λόγο στις περιφερειακής εξελίξεις μια χώρα υπεύθυνη, μια χώρα σταθερή, αξιόπιστη με αυτοπεποίθηση και με σίγουρο βηματισμό στον δρόμο της προόδου, της ανάπτυξης και της ευημερίας”.
Ακολούθησε τρισάγιο και κατάθεση στεφάνων στο μνημείο των πεσόντων αγωνιστών της ΕΟΚΑ, παρουσία των τοπικών αρχών, δασκάλων και μαθητών, εντός του πρώην στρατοπέδου.
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ
