Το φαινόμενο που προκάλεσε παγκόσμια ψύξη και λιμούς το 1831 – Μπορεί να επαναληφθεί;

Σχεδόν 200 χρόνια μετά από μια παγκόσμια ψύξη που προκάλεσε μαζικές καταστροφές καλλιεργειών και λιμούς, επιστήμονες του πανεπιστημίου του St Andrews αποκάλυψαν την αιτία. Η έκρηξη του ηφαιστείου Ζαβαρίτσκι, στο απομακρυσμένο και ακατοίκητο νησί Σιμουσίρ στις Κουρίλες Νήσους της Ρωσίας, ήταν η αφορμή για την αλλαγή του κλίματος, σύμφωνα με τη νέα μελέτη.

Οι επιπτώσεις της έκρηξης

Η δραματική έκρηξη του 1831 απελευθέρωσε ηφαιστειακή τέφρα στην ατμόσφαιρα, περιορίζοντας το ηλιακό φως και προκαλώντας μια σύντομη περίοδο παγκόσμιας ψύξης. Αυτή η κλιματική αλλαγή είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των βροχοπτώσεων από την Αφρική και την Ινδία μέχρι την Ιαπωνία, οδηγώντας σε κακές σοδειές και εκτεταμένους λιμούς.

Ο επικεφαλής της μελέτης, Dr. Will Hutchison, εξήγησε: «ενώ οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και καιρό για μια μεγάλη έκρηξη το 1831, η πηγή παρέμενε μυστήριο. Η χημική ανάλυση της τέφρας μάς οδήγησε στο ηφαιστειακό νησί στις Κουρίλες».

Το Ζαβαρίτσκι και οι συνέπειες της ψύξης

Το Ζαβαρίτσκι, αν και ανενεργό από το 1957, παραμένει ενεργό ηφαίστειο, με πιθανότητα νέας έκρηξης στο μέλλον. Το καλοκαίρι του 1831, η έκρηξη εκτόξευσε αέρια θείου στην ατμόσφαιρα, αντανακλώντας το ηλιακό φως και προκαλώντας παγκόσμια ψύξη κατά 1°C.

Σύμφωνα με την Daily Mail η ψυχρή αυτή περίοδος, καλά τεκμηριωμένη από ιστορικές πηγές, προκάλεσε σημαντική μείωση των θερμοκρασιών στο βόρειο ημισφαίριο, οδηγώντας σε καταστροφές καλλιεργειών και λιμούς. Παρατηρήσεις εκείνης της εποχής αναφέρουν «μπλε, μοβ και πράσινους ήλιους», φαινόμενα που προκλήθηκαν από την πυκνή αεροζόλη στην ατμόσφαιρα, αποτέλεσμα της ηφαιστειακής έκρηξης.

Ακόμα και ο γερμανός συνθέτης, Φέλιξ Μέντελσον, περιέγραψε τις συνθήκες στον αλπικό του ταξίδι: «Άθλιος καιρός, βρέχει συνεχώς, το κρύο θυμίζει χειμώνα, υπάρχει ήδη χιόνι στους κοντινούς λόφους».

Η διαδικασία εντοπισμού

Για τη μελέτη τους, οι επιστήμονες ανέλυσαν αρχεία πάγου από την Γροιλανδία, που περιέχουν δεδομένα για το κλίμα του 1831, όπως θερμοκρασία, χημική σύσταση της ατμόσφαιρας και ηφαιστειακή δραστηριότητα.

Ο Dr. Hutchison σημείωσε: «Χάρη σε σύγχρονες τεχνικές, μπορούμε να εξάγουμε μικροσκοπικά θραύσματα τέφρας από τους πάγους και να πραγματοποιούμε χημικές αναλύσεις. Αυτά τα θραύσματα είναι περίπου ένα δέκατο του πλάτους μιας ανθρώπινης τρίχας».

Η ανάλυση αποκάλυψε μια τέλεια χημική ταύτιση της τέφρας με το Ζαβαρίτσκι, επιβεβαιώνοντας την πηγή. «Η χημεία του μάγματος του Ζαβαρίτσκι είναι μοναδική, διαφορετική από τα γειτονικά ηφαίστεια», πρόσθεσε.

Διευκρινίσεις για άλλες πιθανές πηγές

Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences, απορρίπτει παλιότερες θεωρίες για άλλα ηφαίστεια όπως το Babuyan Claro στις Φιλιππίνες και το Ferdinandea στη Σικελία. Αν και το Ferdinandea εξερράγη το ίδιο καλοκαίρι, η έκρηξή του ήταν μικρής κλίμακας και δεν θα μπορούσε να προκαλέσει τόσο δραματικές κλιματικές αλλαγές.

Η σημασία της μελέτης και οι προκλήσεις για το μέλλον

Η μελέτη φωτίζει την ιστορία του Ζαβαρίτσκι, ενώ υπογραμμίζει τις δυσκολίες πρόβλεψης μελλοντικών εκρήξεων.

«Το νησί είναι ακατοίκητο και δεν παρακολουθείται, γεγονός που δυσχεραίνει τον εντοπισμό της επόμενης μεγάλης έκρηξης με κλιματικές συνέπειες», κατέληξε ο Dr. Hutchison.

πηγή newsbeast.gr