Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 10 Ιανουαρίου

Στις 10 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το εορτολόγιο είναι Γρηγορίου επισκόπου Νύσσης, Δομετιανού επισκόπου Μελιτινής, Μαρκιανού πρεσβυτέρου και οικονόμου της Μεγάλης Εκκλησίας και Αμμωνίου

Γιορτάζει το όνομα Θεοσεβία, αλλά και οι παραλλαγές και τα υποκοριστικά Σέβη και Θεοσέβη.

Η Αγία Θεοσεβία

Η Θεοσεβία υπήρξε αδελφή ή σύζυγος (οι πηγές διαφέρουν) του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης και υπηρέτησε την Εκκλησία με το αξίωμα της διακόνισσας.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος την αποκαλεί «όντως ιερά, το της Εκκλησίας καύχημα, το του Χριστού καλλώπισμα, το της καθ᾿ ημας γενεάς όφελος, την γυναικών παρησσίαν και των μεγάλων μυστηρίων αξίαν».

Η Θεοσεβία κοιμήθηκε ειρηνικά το 385.

Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης

Ο Γρηγόριος νυμφεύεται τη Θεοσέβεια, (πραγματικά αγία γυναίκα), που γρήγορα την αρπάζει ο θάνατος. Ισχυρός χαρακτήρας καθώς ήταν, δεν απελπίζεται, και στα σαράντα του χρόνια γίνεται επίσκοπος Νύσσης (σήμερα Νεμσεχίρ), μιας κωμοπόλεως της Καπαδοκίας. Οι Αρειανοί, όμως, του έφεραν μεγάλες ενοχλήσεις.

Σύμφωνα με το proseuxi.gr, αντιλαμβανόμενοι, ότι στο πρόσωπό του η αίρεσή τους θα είχε σπουδαιότατο πολέμιο, σχεδίασαν να τον εξοντώσουν. Τον κατηγόρησαν λοιπόν, ότι εξελέγη Επίσκοπος αντικανονικά και σφετερίσθηκε χρήματα της Εκκλησίας. Τις κατηγορίες υπέβαλε κάποιος με το όνομα Φιλόχαρης, όργανο των Αρειανών, προς τον διοικητή του Πόντου Δημοσθένη, προς τον οποίο ο Μέγας Βασίλειος έγραψε και επιστολή.

Για την κατηγορία της καταχρήσεως παρακάλεσε να γίνει ο έλεγχος για να δειχθεί η συκοφαντία, για την αντικανονική χειροτονία λέγει ότι η ευθύνη είναι δική του, διότι αυτός χειροτόνησε και ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι σωστό να δικάσει επί της υποθέσεως αυτής σύνοδος Επισκόπων, των οποίων η εκκλησιαστική θέση δεν ήταν σε κανονική τάξη.

Η επίκληση του Βασιλείου απέβη άκαρπη. Ο αυτοκράτορας Ουάλης ήθελε να αποφευχθεί το θέμα. Το 376 μ.Χ. ο Γρηγόριος καθαιρείται ερήμην από σύνοδο Αρειανών Επισκόπων του Πόντου και της Γαλατίας. Και ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης, καταδιωκόμενος, αναγκαζόταν να πλανάται και να κρύβεται. Η περιπέτεια έληξε τον Αύγουστο του έτους 378 μ.Χ., όταν απέθανε ο Ουάλης. Ο Γρηγόριος επανήλθε στη Νύσσα, όπου του επιφυλάχθηκε θριαμβευτική υποδοχή.

Κατά το φθινόπωρο του 379 μ.Χ. έλαβε μέρος στη Σύνοδο της Αντιόχειας, η οποία συνήλθε ιδίως για την αίρεση του Απολλιναρίου. Ο Απολλινάριος, ερμηνεύοντας κατά γράμμα χωρίο της Αγίας Γραφής (κατά Ιωάννη α’ 14), υποστήριζε ότι ο Θεός Λόγος έγινε σάρκα, όχι σάρκα και ψυχή. Αρνήθηκε τον ανθρώπινο νου, την ανθρώπινη ψυχή και θέληση του Ιησού Χριστού ως στοιχεία διασπαστικά της ενότητός Του και αντίθετα προς την τελειότητά Του και αντικατέστησε τα στοιχεία αυτά με τη θεία επενέργεια. Δίδασκε, δηλαδή, στην ουσία, ότι ο Ιησούς Χριστός δεν είναι τέλειος Θεός ούτε τέλειος άνθρωπος. Πολλοί νόμιζαν ότι ο Απολλινάριος δέχθηκε την επίδραση της πλατωνικής και νεοπλατωνικής φιλοσοφίας, αλλά το πιθανότερο είναι, καθώς πιστεύει ο Άγιος Γρηγόριος Επίσκοπος Νύσσης, ότι αφετηρία στη χριστολογική του διδασκαλία είναι χωρίο επιστολής του Αποστόλου Παύλου (προς Θεσσαλονικείς Α’, ε’ 23).

Στη Σύνοδο ο Άγιος ανασκεύασε τις κακόδοξες θεωρίες του Απολλιναρίου. Επίσης, η Σύνοδος του ανέθεσε αποστολή για την Εκκλησία της Βαβυλωνίας και με την ευκαιρία αυτή επισκέφθηκε και τους Αγίους Τόπους.

Ο Θεός τον αξιώνει επίσης, να γίνει το κυριότερο όργανο Του στη Β’ Οικουμενική σύνοδο, το 381 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, και κατατροπώνει στην κυριολεξία τους πνευματομάχους του Μακεδονίου, με «… τη μάχαιρα που δίνει το Πνεύμα και η οποία είναι ο λόγος του Θεού» (Προς Έφεσίους στ’ 17). Στις συζητήσεις εκείνες, ο Γρηγόριος ο Νύσσης τόσο πολύ είχε διακριθεί, ώστε ονομάστηκε «Πατήρ Πατέρων και Νυσσαέων Φωστήρ». Ο δε Μέγας Θεοδόσιος τον ονόμασε στύλο της Ορθοδοξίας. Κοιμήθηκε ειρηνικά, αφού άφησε πολύ αξιόλογα έργα: ερμηνευτικά, δογματικά, κατηχητικά, λόγους ηθικούς, εορταστικούς, εγκωμιαστικούς, επιταφίους και έναν επιμνημόσυνο στον αδελφό του Μέγα Βασίλειο

Γεννήσεις στις 10 Ιανουαρίου

• 1573 Σίμων Μάγερ, Γερμανός αστρονόμος
• 1769 Μισέλ Νεΰ, Γάλλος στρατάρχης
• 1829 Επαμεινώνδας Δεληγεώργης, Έλληνας πολιτικός
• 1843 Φρανκ Τζέιμς, Αμερικανός κακοποιός
• 1880 Μανουέλ Αθάνια, πρόεδρος της Ισπανίας
• 1882 Εζέν Ντελπόρτ, Βέλγος αστρονόμος
• 1911 Αθανάσιος Καραμάνης, Έλληνας ψάλτης
• 1918 Άρθουρ Τσουνγκ, πρόεδρος της Γουιάνας
• 1921 Τασσώ Καββαδία, Ελληνίδα ηθοποιός
• 1931 Μητροπολίτης Περγάμου Ιωάννης Ζηζιούλας
• 1934 Λεονίντ Κραβτσούκ, Ουκρανός πολιτικός
• 1938 Ντόναλντ Κνουθ, Αμερικανός επιστήμονας πληροφορικής
• 1947 Πέερ Στάινμπρουκ, Γερμανός πολιτικός
• 1960 Μπράιαν Κόουεν, Ιρλανδός πολιτικός

Θάνατοι στις 10 Ιανουαρίου

• 0314 Πάπας Μιλτιάδης
• 0681 Πάπας Αγάθων
• 0976 Ιωάννης Α΄ Τσιμισκής, Βυζαντινός αυτοκράτορας
• 1276 Πάπας Γρηγόριος Ι΄
• 1778 Κάρολος Λινναίος, Σουηδός βοτανολόγος
• 1825 Ιωάννης Βαρβάκης, Έλληνας ευεργέτης
• 1862 Σάμουελ Κολτ, Αμερικανός εφευρέτης
• 1904 Ζαν
• 1934 Μαρίνους βαν ντερ Λούμπε, Ολλανδός κομμουνιστής
• 1935 Έντγουϊν Φλακ, Αυστραλός αθλητής
• 1951 Σίνκλερ Λιούις, Αμερικανός συγγραφέας
• 1957 Γκαμπριέλα Μιστράλ, Χιλιανή ποιήτρια
• 1970 Πάβελ Μπελυάγιεφ, Σοβιετικός κοσμοναύτης
• 1971 Κοκό Σανέλ, Γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας
• 1991 Δημήτρης Μυράτ, Έλληνας ηθοποιός
• 2007 Κάρλο Πόντι, Ιταλός κινηματογραφικός παραγωγός
• 2008 Μιχαήλ Πέτροβιτς Μίνιν, Σοβιετικός στρατιώτης
• 2013 Κλωντ Νομπς, Ελβετός επιχειρηματίας
• 2013 Μπα Μαμαντού Μπαρέ, Μαυριτανός πολιτικός

[Πηγή για τα γεγονότα: wikipedia]