Τάγκο, τζαζ και μεσαιωνική μουσική μπορούν να συνυπάρξουν με διαλέξεις, εκπαιδευτικά προγράμματα και συναυλίες γεμάτη ενέργεια από ορχήστρες νέων; Άριστα μπορούν, ειδικά αν πρόκειται για το νέο Φεστιβάλ της Λίμνης, που έκανε ντεμπούτο το Σαββατοκύριακο 20-21/9, κερδίζοντας τις εντυπώσεις.
Το Φεστιβάλ υλοποιεί το Μέγαρο Μουσικής στο πλαίσιο του προγράμματος το “Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια”, σε συνεργασία με τον Δήμο Μαντουδίου-Λίμνης-Αγίας Άννας και την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.
«Φέτος έγινε κάτι καινούργιο. Θέλαμε να ρίξουμε τους σπόρους για ένα φεστιβάλ, γνωρίζοντας ότι η έννοια στην Ελλάδα είναι κορεσμένη -έχουμε άπειρα φεστιβάλ. Είναι ένα μικρό ρίσκο, αλλά αυτό που μας ενδιαφέρει είναι, είτε το πούμε φεστιβάλ είτε βρούμε κάποια άλλη λέξη, να είναι ένας σταθερός κύκλος με ενότητα που να γίνεται κάθε χρόνο σε μία πόλη της περιοχής. Και επιλέξαμε τη Λίμνη», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνθέτης Δημήτρης Μαραγκόπουλος, σύμβουλος σχεδιασμού στην καλλιτεχνική διεύθυνση και επικεφαλής των προγραμμάτων “Γέφυρες” και “Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια” του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.
Και γιατί στη Λίμνη; «Γιατί πιστεύω ότι η Λίμνη έχει εξαιρετική αισθητική και μια μεγάλη παράδοση, ενδεχομένως λόγω των παλιών ναυτικών που έφερναν κινητικότητα, γνώσεις και πληροφορία, καθώς και πολλούς ντόπιους που έχουν πάρει πρωτοβουλίες κάνοντας σημαντικά πράγματα στον τόπο. Επίσης, έχει ένα μικρό θέατρο που αγαπήσαμε πολύ, το Ελύμνιον, το εσωτερικό του οποίου μου θυμίζει αίθουσα του Μεσοπολέμου. Μια φορά που καθόμασταν έξω από το θέατρο με τον Αντώνη Στεφάνου -τον επικεφαλής του γραφείου Τύπου του Μεγάρου ο οποίος έχει πολλές δημιουργικές ιδέες και έχει συμβάλει καθοριστικά, μαζί φυσικά με τις διευθύνσεις προβολής, επικοινωνίας και μάρκετινγκ, στην επικοινωνιακή διαχείριση και εμψύχωση του προγράμματος του Μεγάρου- γεννήθηκε η ιδέα ότι εδώ πρέπει να γίνει το κέντρο του Φεστιβάλ, με λίγες εκδηλώσεις σε επιλεγμένα υπαίθρια σημεία αν ο καιρός το επιτρέπει. Η ιδέα έγινε δεκτή από την καλλιτεχνική διεύθυνση και τη Διοίκηση κι έτσι κάναμε το πρώτο βήμα φέτος, ξεκινώντας το Σάββατο 20/9, στην Προκυμαία Λίμνης, με τη συναυλία του Athens Tango Ensemble, η οποία εγκαινίασε τη διοργάνωση», επισήμανε ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, θυμίζοντας την ξεχωριστή μουσική βραδιά, δίπλα στη θάλασσα και κάτω από τον έναστρο ουρανό, όπου οι ήχοι του τάγκο πλαισιώθηκαν από ζευγάρια χορευτών από τον τοπικό Χορευτικό Σύλλογο “Το Λίμνι” και τη Σχολή Χορού Σιάνου από τη Χαλκίδα.
Εκτός από το αυτονόητο ενδιαφέρον, υπάρχει όμως και λίγο άγχος για το πώς μουσικές, όπως το μπαρόκ και η μεσαιωνική, θα περάσουν στον κόσμο. «Πιστεύω ακράδαντα ότι η μουσική είναι μια παγκόσμια γλώσσα και κάτω από ορισμένες συνθήκες μπορεί να διεισδύσει σε ένα απρόβλεπτο κοινό. Έχω δει ανθρώπους, που δεν είχαν καμία σχέση με την κλασική μουσική, να τους αγγίζει ένα κοντσέρτο του Μπετόβεν. Ή κοινό στην Ολλανδία να ακούει τον Πετρολούκα Χαλκιά να παίζει κλαρίνο και να συγκινείται, γιατί εκείνη τη στιγμή το ηπειρώτικο από έναν σπουδαίο δεξιοτέχνη είχε γίνει μια διεθνής γλώσσα. Αυτή είναι η μεγάλη δύναμη της μουσικής», απαντά στην ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ ο συνθέτης που γνωρίζει καλά τι σημαίνει μουσική ποικιλομορφία. Το έργο του περιλαμβάνει από συμφωνική μουσική και όπερες, οι οποίες έχουν παρουσιαστεί σε χώρους όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, έως μουσική για θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση, πολυθεάματα. Δικές του συνθέσεις, εξάλλου, έχουν παιχτεί από διεθνείς ορχήστρες, όπως η Συμφωνική Ορχήστρα του BBC, η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Μόσχας, του Κάρλοβι Βάρι και της Σόφιας, φυσικά και από ελληνικές, όπως η ΚΟΑ, η ΚΟΘ και η Καμεράτα, ή έχουν παρουσιαστεί σε σημαντικά θέατρα και σκηνές του κόσμου. Ομότιμος καθηγητής Σύνθεσης του Ιονίου Πανεπιστημίου, διευθύνει θεσμούς, όπως τη σειρά “Γέφυρες” στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, και έχει διδάξει στη Royal Academy, το Kings College και το Royal College του Λονδίνου.
Πώς η εμπειρία του αυτή τον βοήθησε να φτιαχτεί το πρόγραμμα στη Βόρεια Εύβοια; «Καταρχάς είναι η σύνθεση, η οποία δεν έχει σταματήσει ποτέ και είναι αυτή που με τροφοδοτεί με ενέργεια. Για παράδειγμα, το ότι είχα την τύχη πέρσι να ανέβει η έκτη όπερά μου “Περσεφόνη” στο Μέγαρο Μουσικής και στην Πολιτιστική Πρωτεύουσα στην Ελευσίνα, ήταν εξαιρετικά σημαντικό. Η σύνθεση είναι εκ των ουκ άνευ στη ζωή μου και όταν το πρόγραμμα είναι φορτωμένο θα προσθέσω όσες ώρες χρειαστεί…στο 24ωρο. Ταυτόχρονα, όμως, θεωρώ πολύ σημαντικό να έχεις δραστηριότητες που σχετίζονται είτε με την πολιτική πολιτισμού, η οποία δεν είναι θεωρητική αλλά πιάνει τόπο, είτε με την εκπαίδευση. Για μένα είναι πηγές ενέργειας που η μία συμπληρώνει την άλλη και όλες μαζί οδηγούν κάπου», απαντά ο Δ. Μαραγκόπουλος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Από την άλλη, ο Κύκλος “Γέφυρες” του Μεγάρου Μουσικής, που αισίως λειτουργεί 24 χρόνια, τον βοήθησε στο να γίνει το πρόγραμμα στη Βόρεια Εύβοια πραγματικότητα. «Ο Κύκλος αυτός αφορά τη δημιουργία γεφυρών ανάμεσα στη μουσική και σε άλλες τέχνες, ανάμεσα σε διαφορετικούς μουσικούς πολιτισμούς, αλλά και ανάμεσα στο Μέγαρο Μουσικής και σε ένα νέο κοινό, όχι μόνο βιολογικά νέο, που για κάποιους λόγους δεν είχε έρθει στο Μέγαρο. Από την άποψη αυτή πετύχαμε, μαζί και με άλλες προσπάθειες, να έρθει κόσμος, να γνωρίσει τον χώρο και έκτοτε να πηγαίνει και σε άλλες εκδηλώσεις. Την ίδια στιγμή εμπλούτισε το Μέγαρο Μουσικής με την εικόνα ενός οργανισμού που δεν είναι δογματικά κολλημένος σε ένα κοινό, κάτι που μπορεί να παίξει και αρνητικό ρόλο μέσα στον χρόνο, διότι μπορεί να εγκλωβιστεί σε μία εικόνα. Νομίζω ότι οι “Γέφυρες” και όλες οι ανάλογες δράσεις του Μεγάρου έχουν συμβάλει πολύ ώστε να μην συμβεί κάτι τέτοιο», σημειώνει.
Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια
Το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών δίνει και φέτος δυναμικά το “παρών” στη Βόρεια Εύβοια, συνεχίζοντας με συνέπεια το πολιτιστικό του αποτύπωμα στις περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του 2021. «Οι δράσεις ξεκίνησαν το 2022, στο πλαίσιο του προγράμματος Εύβοια Μετά, της υπό τον Σταύρο Μπένο Επιτροπής Ανασυγκρότησης της Βόρειας Εύβοιας, σε συνεργασία με το Διάζωμα και με τη στήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού. Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέραμε πόσο μακριά θα πάμε γιατί, όπως καλά γνωρίζετε, ένα από τα χαρακτηριστικά της πολιτιστικής ζωής στην Ελλάδα είναι η ασυνέχεια -στις χρηματοδοτήσεις, στις συνθήκες, στα πρόσωπα. Αυτή τη στιγμή η επιτυχία και η αποδοχή του από τους κατοίκους βοήθησε ώστε το πρόγραμμα να συνεχίζεται για τέταρτη χρονιά. Αλλά αυτό που μας βοήθησε πάρα πολύ ήταν η μεγάλη δεκτικότητα του κόσμου εδώ. Είδαμε πόσο πιάνουνε τόπο τα απλά, μικρά πράγματα, είτε πρόκειται για συναυλίες είτε για εκπαιδευτικά προγράμματα. Εδώ δεν είναι Σαντορίνη και Μύκονος, νησιά των Κυκλάδων με μεγάλη κινητικότητα. Εδώ κάποιοι μπορεί να βλέπουν για πρώτη φορά έναν γνωστό τραγουδιστή, όπως την Άλκηστη Πρωτοψάλτη, τον Νίκο Πορτοκάλογλου ή τον Αλκίνοο Ιωαννίδη. Δεν είναι πάντα εύκολο να διανυκτερεύσει κανείς στην Αθήνα -με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε έξοδα- για να ακούσει μια συναυλία ή για να δει μια παράσταση. Έτσι κι εμείς είπαμε σε όλους τους δημοφιλείς καλλιτέχνες πως “θα έρθετε να παίξετε όπου μπορεί ο κάθε τόπος και όχι μόνον καλοκαίρι αλλά και φθινόπωρο όταν οι επισκέπτες φεύγουν. Το χωριό, η κοινότητα, μπορεί να έχει ένα μικρό καφενείο, ένα σχολείο, μια αλάνα, οτιδήποτε. Εκεί θα παίξετε κι εμείς θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε από πλευράς ήχου”. Η αλήθεια είναι ότι όλοι ανταποκρίθηκαν με μεγάλη ευαισθησία και τους ευχαριστούμε γι’ αυτό. Αυτή η φιλοσοφία συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. Φέτος είχαμε τέσσερις μεγάλες εκδηλώσεις στον κύκλο των Μουσικών του Καλοκαιριού», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δ. Μαραγκόπουλος. Θυμίζουμε ότι ο Χρίστος Νικολόπουλος, ο Κώστας Μακεδόνας και η Ζωή Παπαδοπούλου (στην παραλία Μαντουδίου ΚΥΜΑΣΙ), η Ρίτα Αντωνοπούλου και ο Κώστας Θωμαΐδης (στην Παραλία Αγίας Άννας, Αλιευτικό Καταφύγιο), οι Χαΐνηδες (πλατεία Προκοπίου) και οι Λούστροι (Ροβιές, πλατεία) συμμετείχαν στον πρώτο κύκλο του φετινού προγράμματος “Το Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια”, το οποίο έχει αγκαλιαστεί θερμά από το κοινό και τη μαθητική κοινότητα της περιοχής.
«Τέσσερα χρόνια τώρα, περίπου 15.000 άνθρωποι έχουν παρακολουθήσει τις εκδηλώσεις σε περισσότερες από 20 πόλεις και χωριά της περιοχής. Γιατί δεν επικεντρωθήκαμε σε μία θέση ούτε στα μεγαλύτερα μέρη. Πήγαμε και σε μικρά χωριά, συχνά με δυσκολίες πρόσβασης, όπως οι Κουρκουλοί, όπου καθόμασταν στην πλατεία και αναρωτιόμασταν “από πού θα έρθει ο κόσμος; “. Και σιγά σιγά άνθρωποι άρχισαν να ξεφυτρώνουν μέσα από δάση, χαράδρες, και να πλημμυρίζουν το μέρος. Ξαφνικά βρεθήκαμε με 1.000 άτομα. Ήταν μια φοβερή εικόνα», είπε με έμφαση στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δ. Μαραγκόπουλος.
Και πώς ο ίδιος θα συνόψιζε την εμπειρία της δραστηριότητάς του αυτά τα χρόνια στη Βόρεια Εύβοια; «Με τη φράση “πιάνει τόπο αυτό που κάνουμε”. Αισθάνεσαι ότι τοποθετείς έναν σπόρο σε ένα έδαφος το οποίο το θέλει. Δεν είναι κορεσμένο και κουρασμένο. Έχει σύμμαχο μία φύση πανέμορφη. Για μένα η Εύβοια είναι από τους ωραιότερους τόπους στην Ελλάδα. Καμιά φορά η έλλειψη ανάπτυξης -συχνά στοιχείο αρνητικό για τους ανθρώπους- είναι αυτό που κρατάει έναν τόπο σε μια άλλη Ελλάδα, σ’ ένα ήθος μιας άλλης εποχής. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι μία περιοχή σαν την Εύβοια, με φοβερές δυνατότητες στην κτηνοτροφία, στη γεωργία, στον τουρισμό, δεν θα πρέπει να αναπτυχθεί, αλλά με έναν τρόπο λογικό βλέποντας τι πάθανε άλλες περιοχές οι οποίες καταστράφηκαν από την επιτυχία τους», υπογραμμίζει ο συνομιλητής του ΑΠΕ-ΜΠΕ, προσθέτοντας ένα ακόμα χαρακτηριστικό τού μέρους και των ανθρώπων του που τον έχει συγκινήσει:
«Είναι η αίσθηση ότι κάνεις κάτι που για τον άλλο είναι σημαντικό, που το θυμάται και το περιμένει και την επόμενη χρονιά. Το ότι το περιμένει, το ότι είναι σημαντικό, ότι πιάνει τόπο και ρίζες, όλο αυτό είναι μοναδικό. Πιστεύω ότι πολύ λίγοι χώροι θα είχαν αυτή τη δυνατότητα -πιθανώς στη Θράκη- δηλαδή σε περιοχές πιο απομακρυσμένες και πιο ξεκούραστες από κάθε άποψη. Ίσως εκεί να έχουμε αυτό το βίωμα. Είμαστε πολύ τυχεροί που το έχουμε στη Βόρεια Εύβοια», καταλήγει ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Πληροφορίες για το πρόγραμμα το “Μέγαρο στη Βόρεια Εύβοια” στην ιστοσελίδα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών https://www.megaron.gr/to-megaro-sti-voreia-evvoia/
πηγή ΑΠΕ ΜΠΕ
φωτο: Μέγαρο Μουσικής/Δημήτρης Μαραγκόπουλος/Photographion
