Σαν σήμερα: Έφυγε από τη ζωή ο Έλληνας γιατρός Γεώργιος Παπανικολάου που έσωσε εκατομμύρια γυναίκες με το Τεστ Παπ

Στις 19 Φεβρουαρίου 1962 πέθανε ο διάσημος Έλληνας γιατρός, βιολόγος και ερευνητής, Γεώργιος Παπανικολάου.

Ιδιαίτερη πατρίδα του ήταν η Κύμη της Εύβοιας, όπου γεννήθηκε στις 14 Μαΐου 1883. Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το 1907 πήγε στη Γερμανία, όπου παρακολούθησε μαθήματα βιολογίας από τους καθηγητές Χαίκελ και Βάισμα

Συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, όπου και άρχισε τις βιολογικές έρευνες επί του «καθορισμού του φύλου» στα οστρακόδερμα, υπό τον καθηγητή Ρίχαρντ Έρτβιχ

Μετά την ανακήρυξή του σε διδάκτορα του Πανεπιστημίου, επέστρεψε στην Αθήνα το 1910, παντρεύτηκε την Ανδρομάχη Μαυρογένη και πήγε στο Μονακό για να εργαστεί στο ωκεανογραφικό ινστιτούτο του Πριγκιπάτου συμμετέχοντας στην ομάδα ωκεανογραφικής εξερεύνησης του Πρίγκιπα του Μονακό (1911).

Ξαναγύρισε στην Ελλάδα για να πάρει μέρος στους Βαλκανικούς πολέμους και το 1913 αναχώρησε για τις ΗΠΑ, όπου δούλεψε ως βοηθός στο κλάδο της ανατομίας στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ, στο οποίο εκλέχθηκε υφηγητής, έκτακτος καθηγητής και τέλος τακτικός καθηγητής της ανατομίας και ιστολογίας της ιατρικής σχολής.

Ύστερα από μακρόχρονες έρευνες σχετικά με την εκφυλιστική κληρονομική επίδραση του οινοπνεύματος σε ινδικά χοιρίδια, ο Παπανικολάου στράφηκε σε προβλήματα αναπαραγωγής σχετιζόμενα με τη λειτουργία των γεννητικών οργάνων, τον καθορισμό του φύλου, τη λειτουργία των ενδοκρινών αδένων, καθώς και των φυλετικών ορμονών.

Το 1923 εφάρμοσε τη μέθοδό του σε γυναίκες προς μελέτη των φυσιολογικών γεννητικών λειτουργιών και στη συνέχεια για τη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας. Η πρώτη του ανακοίνωση για τη χρησιμοποίηση της κυτταρολογικής μεθόδου για τη διάγνωση του καρκίνου της μήτρας το 1928, έγινε δεκτή με πολύ σκεπτικισμό, καθώς θεωρούνταν δυνατή, μέχρι την εποχή εκείνη.

Οι έρευνες το Παπανικολάου επεκτάθηκαν στη συνέχεια στις κυτταρολογικές αλλοιώσεις στο καρκίνο του αυχένα, της μήτρας και του ενδομητρίου, των οποίων τα πορίσματα δημοσίευσε το 1943 από κοινού μετά του καθηγητή γυναικολογίας Έρμπερτ Τράουστ σε ειδική μονογραφία, υπό τον τίτλο «Διάγνωσις του καρκίνου της μήτρας μέσω των κολπικών επιχρισμάτων».

Η δημοσίευση της εργασίας αυτής ήταν επόμενο να κεντρίσει το παγκόσμιο ιατρικό ενδιαφέρον και να προκαλέσει την άμεση δοκιμαστική χρησιμοποίηση της μεθόδου σε διάφορα νοσοκομεία.

Το 1944 έγινε η πρώτη εφαρμογή επί του ουροποιητικού συστήματος και στη συνέχεια επί του πεπτικού και άλλων συστημάτων του οργανισμού.

Ο Παπανικολάου με τις εργασίες του αυτές έγινε ο θεμελιωτής νέου επιστημονικού κλάδου της «αποφολιδωτικής κυτταρολογίας» βασιζόμενη ακριβώς στη μελέτη των αποφιλιδουμένων κυττάρων του οργανισμού, στις διάφορες κοιλότητες του.

Η μέθοδος αυτή που έλαβε προς τιμή του την ονομασία «Μέθοδος Παπανικολάου» ή «Τεστ Παπανικολάου» και κατά συγκοπή «Τεστ Παπ» άνοιξε ευρείς νέους ορίζοντες στην ιατρική έρευνα στη γενετήσια φυσιολογία και ενδοκρινολογία ειδικότερα για τον καρκίνο. Οι δημοσιευμένες εργασίες του Παπανικολάου υπερβαίνουν τις εκατό ενώ τρεις αποτελούν ειδικές μονογραφίες.

Το 1954, ο Παπανικολάου δημοσίευσε το μνημειώδες έργο «Άτλαντας της Αποφολιδωτικής Κυτταρολογίας», εδραιώνοντας και επίσημα πια τη νέα ιατρική πρακτική και ειδικότητα που ουσιαστικά ανέπτυξε από το μηδέν.

Ο Παπανικολάου τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις μεταξύ των οποίων είναι το μετάλλιο Τιμής της Αμερικανικής Εταιρίας Καρκινολογίας το 1952.

Σήμερα το τεστ Παπανικολάου (τεστ-παπ) χρησιμοποιείται παγκοσμίως για την διάγνωση του καρκίνου της μήτρας, επί της προκαρκινικής δυσπλασίας και άλλων κυτταρολογικών ασθενειών του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος.

Το 1995 τυπώθηκε απ’ την Τράπεζα της Ελλάδος χαρτονόμισμα αξίας 10.000 δραχμών, στο οποίο απεικονίζεται ο Γεώργιος Παπανικολάου.