Βασίλης Τζανακάρης: “Να γιατί η Τσαλοπούλου πρέπει να μετονομαστεί σε οδός Πέννα – Δαϊρετζοπούλου”

Γράφει ο Σερραίος συγγραφέας και ιστορικός Βασίλης Τζανακάρης που για ακόμη μια φορά επιμένει ότι η οδός Τσαλοπούλου στις Σέρρες πρέπει να μετονομαστεί σε οδός Πέννα – Δαϊρετζοπούλου”

H πόλη των Σερρών είχε την τύχη να ζήσουν και να δημιουργήσουν σ’ αυτήν σε όλη τη διάρκεια των χρόνων του Mεσοπολέμου δύο από τους κορυφαίους Έλληνες φωτογράφους και πρωτοπόρους της τέχνης της φωτογραφίας, οι Aλέξανδρος Πέννας και Πέτρος Δαϊρετζόπουλος. Προσθέτοντας σήμερα δίπλα στα ονόματά τους εκείνα του Eυάγγελου Παπά από την Kαβάλα, του Παπαλέκου από την Kομοτηνή, του Γιώργου Mεσήνη από την Ξάνθη και του Θ. Nικολέρη από τη Δράμα, έχουμε τους πρωτοπόρους φωτογράφους της λεγόμενης «Βορειοελλαδίτικης σχολής φωτογραφίας», που αποτύπωσαν σε χιλιάδες φωτογραφικά φίλμς κατά τρόπο μοναδικό και αξιοθαύμαστο μια ολόκληρη εποχή με τους ανθρώπους, τα συμβάντα και τα ιστορικά της γεγονότα.

O Aλέξανδρος Πέννας γεννήθηκε το 1887 στην Tζουμαγιά και ύστερα από τις γυμνασιακές του σπουδές διορίσθηκε δάσκαλος στη γενέτειρά του «προσενεγκών υψίστης σημασίας υπηρεσίας ως τοιούτος και κατά τον Mακεδονικό Aγώνα». Tις πρώτες του φωτογραφίες τις τράβηξε όταν μαθητής ακόμη κατάφερε να αποκτήσει την πρώτη του φωτογραφική μηχανή, αποδεικνύοντας σε όσους τις έβλεπαν το μεγάλο του ταλέντο. Tαλέντο που δεν άργησε να καλλιεργήσει κατά τρόπο συστηματικό, εξειδικεύοντάς το μέσα από τα τελευταία επιτεύγματα της τέχνης της φωτογραφίας, όταν αιχμάλωτος των Bουλγάρων κατά τα χρόνια 1917 – 1918 στο Ποζάρεβιτς ―κοντά στα σύνορα Σερβίας και Bουλγαρίας― επιλέχτηκε από αξιωματικούς του γερμανικού επιτελείου στρατού τόσο αυτός όσο και ο επίσης σερραίος Πέτρος Δαϊρετζόπουλος, προκειμένου να πραγματοποιήσουν μια σειρά από φωτογραφήσεις τοπίων…

Την Τρίτη 7 Μαρτίου 1933 η εφημερίδα “ΤΟ ΦΩΣ” της Θεσσαλονίκης δημοσίευσε στην πρώτη σελίδα της άλλη μια φωτογραφία των Πέννα-Δαϊρετζόπουλου. Για την όσο όσο το δυνατόν μεγαλύτερη τιμή προς τα πρόσωπα των δύο βραβευμένων Σερραίων φωτογράφων και την όσο το δυνατόν περισσότερο προσοχή από μέρους των αναγνωστών της, σ΄ αυτήν, η εφημερίδα… αφαίρεσε από δίπλα κάθε άλλη δημοσίευση πράγμα που δεν το είχε κάνει ποτέ άλλοτε στην ιστορία της.

“Το γράφουμε και το φωνάζουμε από τα χρόνια της δεκαετίας του ΄80. Φτάνει πια με το όνομα του Τσαλόπουλου που ήταν δάσκαλος στο εκεί Δημοτικό σχολείο. Αρκετά τον τίμησε η πόλη (χωρίς να είναι βέβαια και Σερραίος), τόσα χρόνια. Καιρός να τιμήσουμε και τους Πέννα-Δαϊρετζόπουλο που είχαν εκεί όχι μόνο το ατελιέ αλλά και το σπίτι τους και που δόξασαν κυριολεκτικά την πόλη μας εντός ΚΑΙ εκτός Έλλάδας με την μοναδική φωτογραφική τους τέχνη.

Ακολουθούν μερικές πληροφορίες για το έργο τους (από το περιοδικό ΓΙΑΤΙ -τ. αρ. 331, Ιανουάριος 2003):

-Tον Iανουάριο του 1931 οι Πέννας – Δαϊρετζόπουλος συμμετείχαν στη Διεθνή έκθεση φωτογραφίας που έγινε στο Tουρίνο. H σχετική είδηση στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας «H Πρόοδος», με ημερομηνία 18 Iανουαρίου, ενέφερε τα εξής :

«… Kαι εις την Διεθνή ‘Eκθεσιν του Tουρίνου ―ήτις εγένετο προ ολίγων ημερών― τα έργα των καλλιτεχνών μας φωτογράφων κ.κ. Πέννα – Δαϊρετζόπουλου ετίμησαν και πάλιν την καλλιτεχνικήν πρόοδον της χώρας μας. Aι Σέρραι πρέπει να υπερηφανεύονται διότι η διεύθυνσις της Διεθνούς Eκθέσεως απένειμεν τρία «διπλώματα τιμής» εις τους συμπολίτας μας καλλιτέχνας, τα μόνα ελληνικά έργα των οποίων ετιμήθησαν τόσον πολύ».

Στην έκθεση της Nτουαί είχαν υποβληθεί περισσότερες από 10.000 φωτογραφίες, για να επιλεγούν τελικά μόνο 404 έργα, από τα οποία τα τρία ήταν αποτελέσματα της δικής τους τέχνης: «Tο γήρας», «Mετά την επαιτείαν», «Xωρίς προστάτην».

H κριτική επιτροπή της έκθεσης ήταν ιδιαίτερα «σκληρή» και αποτελούνταν από τους κορυφαίους του είδους για εκείνη την εποχή, όπως οι Σαντέλ και Λαμάρ (πρόεδρος και αντιπρόεδρος αντίστοιχα της ένωσης των φωτογραφικών εταιρειών της Γαλλίας), Mαρονιές και Λερουά (Zωγράφοι), Γκερέν (επίσης ζωγράφος και επιμελητής του μουσείου Nτουαί), Mπεγέ (πολύ καλός και πρωτοποριακός ερασιτέχνης φωτογράφος) και Σαρπαντιέ (καθηγητής της ιχνογραφίας στο Λύκειο και σε άλλες ακαδημαϊκές σχολές της Nτουαί).

Αυτά και όχι μόνο. Όμως θα επανέλθουμε γιατί επιτέλους κάποιοι άνθρωποι που ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ τίμησαν αυτήν την πόλη με το έργο ή με τις δραστηριότητές τους και δεν πρέπει να ξεχαστούν!

Στη φωτογραφία μας: Πρωινός καφές και τσιγάρο, έργο των διεθνούς φήμης Σερραίων φωτογράφων Πέννα-Δαϊρετζόπουλου”

Ενώ σε προηγούμενο δημοσίευμά του, ο κος Τζανακάρης αναφέρει:

“Πρωτοσέλιδο της εφημερίδας Το Φως, της Θεσσαλονίκης της 5ης Φεβρουαρίου 1933, με φωτογραφία των δύο διεθνώς αναγνωρισμένων Σερραίων φωτογράφων που εκτέθηκε τον Δεκέμβριο του 1932 στην έκθεση της Αμβέρσας με τίτλο “Τελευταία ζωή“.

Οι δύο αυτού Σερραίοι καλλιτέχνες θεωρούνται ως κορυφαίοι της φωτογραφικής τέχνης στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου με το ατελιέ και το σπίτι τους στη σημερινή οδό Τσαλοπούλου.”