Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε ή ακόμα και χρησιμοποιούμε τη φράση αυτός «χρωστάει της Μιχαλούς»

Συντάκτης: Epiloges Press

Συντάκτης: Epiloges Press

Δεν είναι λίγες οι φορές που ακούμε ή ακόμα και χρησιμοποιούμε τη φράση αυτός «χρωστάει της Μιχαλούς». Ωστόσο, οι περισσότεροι την χρησιμοποιούν επειδή έχει διαμορφωθεί έτσι στην ελληνική πραγματικότητα.

Advertisement
 

Λίγοι είναι εκείνοι που γνωρίζουν όμως από που προέκυψε η συγκεκριμένη φράση.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με μια εκδοχή που κυκλοφορεί και στο Διαδίκτυο και πηγάζει από το βιβλίο «Λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις» του Τάκη Νατσούλη, η φράση «Χρωστάει της Μιχαλούς» έχει τις ρίζες της στο Ναύπλιο, κατά τα χρόνια του Όθωνα…

Όμως αυτό είναι ανακριβές και το τεκμηριώνει ο μελετητής της γλώσσας Νίκος Σαραντάκος, μέσα από το προσωπικό του ιστολόγιο…

Σύμφωνα λοιπόν με την επικρατούσα άποψη, μετά την Απελευθέρωση, σε κάποιο σοκάκι του Ναυπλίου βρισκόταν η ταβέρνα της Μιχαλούς. Η Μιχαλού ήταν, λέει ο Νατσούλης, παραδόπιστη και εκμεταλλεύτρια. Είχε μια περιορισμένη πελατεία στην οποία έκανε πίστωση για ένα ορισμένο διάστημα, όμως αλίμονο σε όποιον δεν ήταν συνεπής. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας, η Μιχαλού ξεφτέλιζε κυριολεκτικά τους άτυχους οφειλέτες της. Ανάμεσα σ’ αυτούς ήταν και κάποιος ευσυνείδητος, ο οποίος αδυνατώντας να βρει χρήματα να εξοφλήσει τη Μιχαλού, γύριζε μέρα και νύχτα στους δρόμους παραμιλώντας. Και σαν κανείς ρωτούσε τους περαστικούς τι έχει αυτός ο άνθρωπος, οι άλλοι απαντούσαν «Αυτός χρωστάει της Μιχαλούς».

Ο Νίκος Σαραντάκος, αμφισβητώντας εδώ και χρόνια αυτή την εκδοχή, ανακάλυψε ότι η φράση είναι παλαιότερη.

Στην κωμωδία «Κορακιστικά» του Ιακωβάκη Ρίζου Νερουλού, αναφέρεται η φράση:«Φρόνιμμα το λέσι στον τόπον μου στη Χχιο, το πως οι Γραμματισμένοι χρωστούσι της Μιχαλλούς». Δηλαδή, η έκφραση «χρωστάω της Μιχαλούς» ήταν παροιμιακή στη Χίο, τότε που γράφτηκαν τα Κορακιστικά… Πριν από το 1812!

Advertisement
MEGA

Άρα, ακόμα κι αν υπήρχε Μιχαλού ταβερνιάρισσα στο μετεπαναστατικό Ανάπλι, σαφώς δεν είναι αυτή που έγινε αιτία να γεννηθεί η φράση «χρωστάει της Μιχαλούς», αφού, όπως είδαμε, η φράση εμφανίζεται σε κείμενο του 1812 και πολύ μακριά από την Πελοπόννησο.

Advertisement
Babis

Τι σημαίνει η έκφραση;

Η έκφραση «Χρωστάει της Μιχαλούς» τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει σημασία. Σύμφωνα με όλα τα λεξικά σημαίνει ότι κάποιος δεν είναι στα καλά του, ότι είναι τρελός. Εδώ και μερικά χρόνια, καμιά δεκαπενταριά, έχει φτάσει να σημαίνει «χρωστάει πάρα πολλά».

Ο Νίκος Σαραντάκος αναφέρει:

«Στα βουλγάρικα υπάρχει ολόιδια έκφραση. Συγκεκριμένα, η έκφραση имам да давам на Михаля (κατά λέξη «χρωστάω στον Μιχάλη»), σημαίνει ό,τι και η δικιά μας «χρωστάω της Μιχαλούς», δηλαδή δεν είμαι στα καλά μου, κάπου χάνω, μου έχει λασκάρει η βίδα. Το λεξικό όπου βρήκα τη λέξη σημειώνει ότι η βουλγαρική έκφραση προέρχεται από τα ελληνικά, χωρίς να δίνει άλλα στοιχεία.

Παρ’ όλες τις αβεβαιότητες, η πεποίθησή μου είναι ότι αρχική μορφή της έκφρασης, είτε στα ελληνικά είτε στα βουλγάρικα, ήταν η «χρωστάει στον Μιχάλη» και ότι η σημασία «Μιχάλης = ο ελαφρόμυαλος» προϋπήρχε. Και όποιος χρωστάει στον ελαφρόμυαλο, εύλογα είναι δυο φορές ελαφρόμυαλος. Όπερ έδει δείξαι, θαρρώ, και μπορούμε να ξεχάσουμε την εκδοχή της ταβερνιάρισσας από τ’ Ανάπλι».

πηγή pagenews


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ο σωστός τρόπος να τοποθετήσετε τα χειμερινά σας ρούχα στην ντουλάπα

22/10/25 11:19 μμ

Ο σωστός τρόπος να τοποθετήσετε τα χειμερινά ρούχα στην ντουλάπα

Στις Σέρρες την Δευτέρα 27/10 ο Σωκράτης Φάμελλος - Το πρόγραμμα της περιοδείας του

22/10/25 11:27 μμ

Στις Σέρρες ο Σωκράτης Φάμελλος την Δευτέρα 27/10- Το πρόγραμμα της περιοδείας του

Μπαίνει η λαδόκολλα στο air fryer; Τι πρέπει να προσέξουμε

22/10/25 11:16 μμ

Μπαίνει η λαδόκολλα στο air fryer; Τι πρέπει να προσέξουμε

Πώς να φτιάξετε πράσινο σαπούνι με καλέντουλα και χαμομήλι

22/10/25 11:13 μμ

Πώς να φτιάξετε πράσινο σαπούνι με καλέντουλα και χαμομήλι

Το σπιτικό πίλινγκ προσώπου για να αντιμετωπίσετε τα σημάδια του χρόνου

22/10/25 11:11 μμ

Το σπιτικό πίλινγκ προσώπου για να αντιμετωπίσετε τα σημάδια του χρόνου

Το ΟΑΚΑ θυμάται, το ΟΑΚΑ τιμά: Καλό ταξίδι, Διονύση Σαββόπουλε

22/10/25 11:08 μμ

Το ΟΑΚΑ θυμάται, το ΟΑΚΑ τιμά: Καλό ταξίδι, Διονύση Σαββόπουλε

Μια 16χρονη βρέθηκε νεκρή έξω από κέντρο διασκέδασης στο Γκάζι

22/10/25 10:11 μμ

Μια 16χρονη βρέθηκε νεκρή έξω από κέντρο διασκέδασης στο Γκάζι

Κατέληξε 67χρονος ο οποίος είχε τραυματιστεί σε τροχαίο στην Ε.Ο. Θεσσαλονίκης- Κιλκίς

22/10/25 10:11 μμ

Κατέληξε 67χρονος ο οποίος είχε τραυματιστεί σε τροχαίο στην Ε.Ο. Θεσσαλονίκης – Κιλκίς

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 23 Οκτωβρίου

22/10/25 9:57 μμ

Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν στις 23 Οκτωβρίου

Συνέδριο Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ογκολογίας - ESMO 2025- Το όραμα της Bayer για τον μετασχηματισμό της φροντίδας του καρκίνου του προστάτη

22/10/25 10:09 μμ

Συνέδριο Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ογκολογίας – ESMO 2025- Το όραμα της Bayer για τον μετασχηματισμό της φροντίδας του καρκίνου του προστάτη

Ζυμαρικά: Ποιος είναι ο ιδανικός χρόνος βρασμού για κάθε είδος

22/10/25 9:54 μμ

Ζυμαρικά: Ποιος είναι ο ιδανικός χρόνος βρασμού για κάθε είδος

Γλυκό κουταλιού σύκο, η κλασική συνταγή

22/10/25 9:52 μμ

Γλυκό κουταλιού σύκο