Date:
Πλέον, αυτός ο τίτλος ανήκει «δικαιωματικά» στην Τουρκία, η οποία τον απέκτησε κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στη Γερμανία, όπου επιβεβαιώθηκε η αγεφύρωτη απόσταση ανάμεσα στις δύο χώρες. Ο Τούρκος Πρόεδρος, χωρίς να αναφέρει λέξη για την τρομοκρατική δράση της Χαμάς, εξαπέλυσε δριμεία επίθεση στο Ισραήλ και γενικότερα στον δυτικό κόσμο. Ουσιαστικά, υπονομεύει τις δυτικές αξίες και θέτει σε αμφιβολία τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της χώρας του. Οι στόχοι είναι σαφείς:
Πρώτον, να προσεγγίσει το διεθνές μουσουλμανικό ακροατήριο και να καταστεί ο ίδιος ηγέτης του ισλαμικού κόσμου και εγγυητής της ασφάλειάς του.
Δεύτερον, να παρουσιάσει την Τουρκία ως προστάτιδα των δικαιωμάτων των μουσουλμανικών κοινοτήτων.
Και, τρίτον, να «υποχρεώσει», μέσω ενός ιδιότυπου εκβιασμού, την Ουάσινγκτον να εγκρίνει την πώληση μαχητικών, υπόθεση που παραμένει κολλημένη εδώ και δύο σχεδόν χρόνια.
Και ο δύσκολος «παίκτης» γίνεται ακόμα δυσκολότερος, όταν κάνει λόγο για εναλλακτική αγορά Eurofighter, αν δεν ευδοκιμήσει το σενάριο των αμερικανικών F-16. Στο μεταξύ, η Άγκυρα «παίζει καθυστερήσεις» στο αίτημα της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ. Η προσδοκία της είναι ότι έτσι θα εξαργυρώσει καλύτερα και αποτελεσματικότερα για την ίδια την τελική συγκατάθεσή της.
Το ερώτημα που ανακύπτει είναι ποια στάση θα κρατήσουν οι ΗΠΑ έναντι της Τουρκίας. Είναι γεγονός ότι στην Ουάσινγκτον δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τη στάση της σχετικά με τη Χαμάς. Η εγκαθίδρυση μιας σχέσης απόλυτα συναλλακτικής μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας αποτελεί το επικρατέστερο σενάριο για την επόμενη μέρα. Αν η κατάσταση δεν βελτιωθεί κατά το ερχόμενο διάστημα, φαίνεται ότι οι ΗΠΑ θα επικεντρώνονται απλώς και μόνο στα ζητήματα κοινού αμερικανοτουρκικού ενδιαφέροντος, προσδοκώντας ότι με τον τρόπο αυτό η Τουρκία θα παραμείνει τουλάχιστον συνδεδεμένη με το δυτικό άρμα.
Και μέσα σε αυτήν την ατμόσφαιρα, ορισμένοι παρουσιάζονται επιφυλακτικοί σχετικά με το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας στην Αθήνα. Όμως, η σημερινή νηνεμία στα ελληνοτουρκικά αποτελεί τη μόνη καλή είδηση για μια περιοχή όπου μαίνονται δύο συγκρούσεις, δηλαδή σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή. Με την Τουρκία διαφωνούμε σε πολλά. Αυτό φάνηκε ακόμα και στην κρίση στη Γάζα, καθώς Αθήνα και Άγκυρα έχουν διαμετρικά αντίθετες θέσεις. Και κανείς δεν είναι αφελής να πιστεύει ότι η Άγκυρα έχει γενικώς αλλάξει ή ότι η επίλυση της διαφοράς μας – ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα – θα γίνει εύκολα. Αλλά η αναζήτηση συγκλίσεων σε ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως αυτά περιγράφονται στη θετική ατζέντα, αποτελεί στάση ευθύνης για την περιφερειακή ασφάλεια.
Άρθρο του Τάσου Χατζηβασιλείου στην εφημερίδα «Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ»
