Μια άγνωστη μέχρι σήμερα υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη, μια από τις μεγαλύτερες στο ηφαιστειακό τόξο του νότιου Αιγαίου, έφεραν στο φως έρευνες πολυεθνικής επιστημονικής ομάδας στη Σαντορίνη. Για τη σημαντική αυτή ... Περισσότερα

Ηφαιστειολόγος μιλά στην ΕΡΤ για την άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη στη Σαντορίνη – Τι ισχύ είχε και πότε συνέβη

Συντάκτης: Epilogestv

Συντάκτης: Epilogestv

Μια άγνωστη μέχρι σήμερα υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη, μια από τις μεγαλύτερες στο ηφαιστειακό τόξο του νότιου Αιγαίου, έφεραν στο φως έρευνες πολυεθνικής επιστημονικής ομάδας στη Σαντορίνη. Για τη σημαντική αυτή επιστημονική ανακάλυψη μίλησε στην ΕΡΤ η Εύη Νομικού, ηφαιστειολόγος, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο ΕΚΠΑ.

Advertisement
 

Μιλώντας στην εκπομπή «Newsroom» και στους δημοσιογράφους Σταυρούλα Χριστοφιλέα και Μάκη Προβατά, με αφορμή τις πρόσφατες εκρήξεις στην Ισλανδία, η επιστήμονας αναφέρθηκε και στον πιο γνωστό ηφαίστειο της χώρας μας στην Σαντορίνη και τις έρευνες που εντόπισαν μια γιγάντια απόθεση ελαφρόπετρας, από την οποία ελήφθησαν δείγματα σε επτά υποθαλάσσιες τοποθεσίες γύρω από το νησί. Τα αποτελέσματα για την άγνωστη υποθαλάσσια έκρηξη δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό «Communications Earth & Environment» του ομίλου «Nature».

Ηφαιστειολόγος μιλά στην ΕΡΤ για την άγνωστη υποθαλάσσια ηφαιστειακή έκρηξη στη Σαντορίνη – Τι ισχύ είχε και πότε συνέβη

Πριν 520 χιλιάδες χρόνια συνέβη η υποθαλάσσια έκρηξη

Σύμφωνα με τις έρευνες αυτό το στρώμα ελαφρόπετρας που ονομάστηκε «Αρχαίος τόφφος» υποδεικνύει ότι μια ρηχή υποθαλάσσια έκρηξη του προϊστορικού ηφαιστείου της Σαντορίνης έλαβε χώρα πριν από περίπου 520 χιλιάδες χρόνια (με πιθανή απόκλιση δέκα χιλιάδων ετών). Λεπτές ηφαιστειακές αποθέσεις ελαφρόπετρας από την έκρηξη κάλυψαν τρία νησιά.

Τα πυροκλαστικά ρεύματα που εκλύθηκαν κάτω από τη θάλασσα παρέσυραν νερό και μετατράπηκαν σε ρεύματα θολότητας και λάσπης που κάλυψαν τον πυθμένα έως και 70 χιλιόμετρα μακριά από την πηγή τους σχηματίζοντας μια υποθαλάσσια απόθεση με όγκο μεγαλύτερο από περίπου 90 κυβικά χιλιόμετρα και πάχος έως και 150 μέτρα. Εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι αυτή η απόθεση είναι έξι φορές μεγαλύτερη από τις αποθέσεις πυροκλαστικών ρευμάτων της μεγάλης Μινωικής έκρηξης που συνέβη κατά την Ύστερη Εποχή του Χαλκού (πριν από περίπου 3.600 χρόνια) και συνετέλεσε στην παρακμή του Μινωικού πολιτισμού της Κρήτης. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι οι πυροκλαστικές αποθέσεις από τη μεγάλη ηφαιστειακή έκρηξη του Ιανουαρίου 2022 στο νησί Χούνγκα Τόνγκα-Χούνγκα Χααπάι στον Ειρηνικό Ωκεανό ήταν δέκα φορές μικρότερες από τις αποθέσεις που χαρτογραφήθηκαν από το συγκεκριμένο αρχαίο γεγονός της Σαντορίνης.

Advertisement
Family Kitchen

Τι εντόπισαν οι επιστήμονες στον ηφαιστειακό πεδίο Χριστιανά-Σαντορίνη-Κολούμπο

Όπως προκύπτει από τα νέα δεδομένα, το ηφαιστειακό πεδίο Χριστιανά-Σαντορίνη-Κολούμπο ήταν πολύ πιο εκρηκτικό στο μακρινό παρελθόν από ό,τι ήταν μέχρι σήμερα γνωστό. Ωστόσο, οι ερευνητές διευκρινίζουν ότι παρά αυτή τη βίαιη πρώιμη ιστορία, είναι πολύ απίθανο το ηφαιστειακό συγκρότημα της Σαντορίνης να έχει ξανά μια τόσο μεγάλη έκρηξη στο εγγύς μέλλον.

Για την ανακάλυψη της υποθαλάσσιας απόθεσης ελαφρόπετρας αξιοποιήθηκε ένας συνδυασμός βαθιών γεωτρήσεων, μεγάλων διεπιστημονικών συνόλων δεδομένων, εργαστηριακών αναλύσεων και ενός πυκνού δικτύου θαλάσσιων σεισμικών προφίλ.

Advertisement
Babis

Η αποστολή διεξήχθη από το ερευνητικό σκάφος «JOIDES Resolution Science Operator», το οποίο χρησιμοποιείται από το διεθνές ερευνητικό πρόγραμμα IODP. Το πρόγραμμα υποστηρίζεται από 22 χώρες με στόχο την εξερεύνηση της ιστορίας και της δομής της Γης, όπως καταγράφεται στα ιζήματα και τα πετρώματα του πυθμένα. Στη συγκεκριμένη ωκεανογραφική αποστολή με αριθμό 398, που διεξήχθη από τον Δεκέμβριο του 2022 ως τον Φεβρουάριο του 2023, συμμετείχαν 32 επιστήμονες από εννιά χώρες, με επικεφαλής τους Τιμ Ντρούιτ από το γαλλικό πανεπιστήμιο Clermont- Auvergne και Στέφεν Κούτερολφ από το Κέντρο Ωκεανογραφικών Ερευνών Geomar Helmholtz του Κιέλου. Στην επιστημονική ομάδα συμμετείχαν επίσης, η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Τμήματος Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Παρασκευή Νομικού, η διδάσκουσα στο Τμήμα Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Όλγα Κουκουσιούρα, και η ερευνήτρια του Τομέα Περιβαλλοντικής Μικροβιολογίας του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών, Παρασκευή Πολυμενάκου.

Όπως δήλωσε η κ. Νομικού και στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «η γεωλογική ιστορία της Σαντορίνης γράφεται ξανά!». «Τα ευρήματα από τις υποθαλάσσιες ερευνητικές γεωτρήσεις αλλάζουν την τρέχουσα κατανόηση του ηφαιστειακού τόξου του νότιου Αιγαίου αποκαλύπτοντας μια εξαιρετικά επικίνδυνη υποθαλάσσια ηφαιστειακή δραστηριότητα από ό,τι ήταν προηγουμένως γνωστή. Επεκτείνουν το εκρηκτικό ιστορικό του ηφαιστειακού συγκροτήματος της Σαντορίνης στο παρελθόν και υποδηλώνουν την ύπαρξη μιας μεγάλης θαμμένης υποθαλάσσιας καλδέρας, πάνω στην οποία εξελίσσεται το σύγχρονο ηφαιστειακό πεδίο της», τονίζει η ίδια. Επίσης, η κ. Νομικού εξηγεί ότι η ύπαρξη αυτών των αποθέσεων τέφρας και στην ξηρά «αναδεικνύει τη σημασία των βαθιών υποθαλάσσιων γεωτρήσεων για την αποκάλυψη όλων των μυστικών των νησιωτικών ηφαιστειακών τόξων, ιδιαίτερα σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, όπως η Μεσόγειος».

πηγή ertnews.gr


ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Σέρρες: Μία νεκρή και δυο τραυματίες μετά από σύγκρουση δύο ΙΧ

07/10/25 1:11 μμ

Σέρρες: Μία νεκρή και δυο τραυματίες μετά από σφοδρή σύγκρουση δύο αυτοκίνητων

Κυρ. Μητσοτάκης: «Να ενεργήσουν με θάρρος και αυτοσυγκράτηση οι δυο πλευρές προς μια διαρκή εκεχειρία»

07/10/25 12:55 μμ

Κυρ. Μητσοτάκης: «Να ενεργήσουν με θάρρος και αυτοσυγκράτηση οι δυο πλευρές προς μια διαρκή εκεχειρία»

ΙΕΛΚΑ: Μειωμένες 0,76% οι τιμές στα σούπερ μάρκετ τον Σεπτέμβριο

07/10/25 12:51 μμ

ΙΕΛΚΑ: Μειωμένες 0,76% οι τιμές στα σούπερ μάρκετ τον Σεπτέμβριο

Νέο είδος δηλητηριώδους βατράχου ανακαλύφθηκε στην περουβιανή Αμαζονία

07/10/25 12:46 μμ

Νέο είδος δηλητηριώδους βατράχου ανακαλύφθηκε στην περουβιανή Αμαζονία

Ντοματόσουπα με κοφτό μακαρονάκι και τυρί

07/10/25 12:15 μμ

Ντοματόσουπα με κοφτό μακαρονάκι και τυρί

Ερώτηση της ΕΟ του ΚΚΕ για την αποφυλάκιση του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Ν. Μιχαλολιάκου

07/10/25 12:06 μμ

Ερώτηση της ΕΟ του ΚΚΕ για την αποφυλάκιση του αρχηγού της Χρυσής Αυγής Ν. Μιχαλολιάκου

Tο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος παρουσιάζει την έκθεση «Η Παναγία των Παρισίων: η συναρπαστική περιπέτεια της αποκατάστασης»

07/10/25 12:04 μμ

Tο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος παρουσιάζει την έκθεση «Η Παναγία των Παρισίων: η συναρπαστική περιπέτεια της αποκατάστασης»

Ισλαχανέ, παράδειγμα ανθεκτικότητας και συνύπαρξης λαών

07/10/25 12:02 μμ

Ισλαχανέ, παράδειγμα ανθεκτικότητας και συνύπαρξης λαών

Ο καγκελάριος Φρ.Μερτς προειδοποιεί για «νέο κύμα αντισημιτισμού» και καλεί τους πολίτες να δείξουν αλληλεγγύη στους Εβραίους

07/10/25 12:01 μμ

Ο καγκελάριος Φρ.Μερτς προειδοποιεί για «νέο κύμα αντισημιτισμού» και καλεί τους πολίτες να δείξουν αλληλεγγύη

«#Ζήτω η Νεολαία»: 10η συνεχόμενη νύχτα κινητοποιήσεων στο Μαρόκο

07/10/25 11:59 πμ

«#Ζήτω η Νεολαία»: 10η συνεχόμενη νύχτα κινητοποιήσεων στο Μαρόκο

Ελλάδα στο ΣΑ του ΟΗΕ: «H βιώσιμη ειρήνη και ασφάλεια είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ισότητα των φύλων»

07/10/25 11:57 πμ

Ελλάδα στο ΣΑ του ΟΗΕ: «H βιώσιμη ειρήνη και ασφάλεια είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ισότητα των φύλων»

ΛεΜπρόν Τζέιμς: Η «Δεύτερη Απόφαση» έρχεται το απόγευμα (7/10)

07/10/25 11:55 πμ

ΛεΜπρόν Τζέιμς: Η «Δεύτερη Απόφαση» έρχεται το απόγευμα (7/10)