Κέικ – πουτίγκα μήλου από την Ιταλία

Συνταγή τυπική της πόλης Βιτσέντζα στο Βένετο της Βόρειας Ιταλίας, το macafame, με προέλευση αγροτική, μοιάζει με πουτίγκα ψωμιού.

Οι πρώτες αναφορές για το γλυκό έρχονται ήδη από τον 15ο αιώνα, από την εποχή της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας. Γεννήθηκε από την ανάγκη αξιοποίησης περισσευμάτων, κυρίως μπαγιάτικου ψωμιού, που τα μουσκεύουν σε γάλα και αυγά, ενώ προσθέτουν και λίγο σιμιγδάλι καλαμποκιού ή αλεύρι, αχλάδια ή μήλα, ξερά φρούτα όπως σύκα και σταφίδες, συχνά δε και γκράπα. Γενικά, με ό,τι περίσσευμα είχε στα ερμάριά της μια αγροτική κουζίνα, γι’ αυτό και συναντάται με πολλές παραλλαγές. Ψηνόταν δε σε κεραμικό σκεύος στη χόβολη. Η λέξη «macafame» στην τοπική διάλεκτο σημαίνει πάνω-κάτω «αυτό που ικανοποιεί την πείνα», μια και είναι πολύ χορταστικό γλύκισμα. Το ενδιαφέρον είναι πως, εκτός από macafame, το γλυκό είναι γνωστό και ως… torta putana. Ο θρύλος λέει πως κάποτε, σε μια ταβέρνα της Βιτσέντζα, την ώρα που σερβιριζόταν ένα macafame έσβησαν ξαφνικά τα φώτα και ο χώρος βυθίστηκε στο σκοτάδι, ενώ ακούστηκε ένας γδούπος, από σπάσιμο πιάτου, και η χαρακτηριστική βρισιά που αναφώνησε ο σερβιτόρος, ο οποίος απλώς σκόνταψε στα σκοτάδια σε ένα σκαλοπάτι και του έπεσε η πιατέλα με το macafame. Άλλοι πάντως λένε ότι το όνομα είναι παραφθορά της λέξης «putea», που σημαίνει «κοριτσάκι», μια και το γλυκό αυτό ψωμί δινόταν ως κολατσιό σε μικρά παιδάκια.

• 40′ προετοιμασία
• 50′ ψήσιμο
• 1 ώρα αναμονή
• Σύνολο: 2 ώρες και 30′

Υλικά

Μερίδες: 10

• 200 γρ. ψωμί λευκό μπαγιάτικο, ξερό, τουλάχιστον 3-4 ημερών, χωρίς την κόρα, κομμένο σε μέτριους κύβους
• 500 ml φρέσκο γάλα πλήρες, κρύο
• 100 γρ. ξανθές σταφίδες
• 100 ml γκράπα ή τσίπουρο
• 1 κουτ. σούπας βούτυρο αγελαδινό
• 200 γρ. ζάχαρη λευκή, κρυσταλλική
• 700 γρ. μήλα, καθαρισμένα από φλούδες και κουκούτσια και κομμένα σε μέτρια κομμάτια
• 2 κουτ. γλυκού κανέλα σε σκόνη
• 4 αυγά
• 8 γρ. μπέικιν πάουντερ
• ξύσμα από 1 πορτοκάλι + 1 λεμόνι
• λίγη ζάχαρη άχνη για το πασπάλισμα

Διαδικασία

• Για το κέικ-πουτίγκα μήλου, ξεκινάμε και σε μπολ ρίχνουμε το ψωμί και το γάλα και μουλιάζουμε για περίπου 1 ώρα ή μέχρι να μαλακώσει και να διαλύεται (ανάλογα με το πόσο ξερό είναι το ψωμί).
• Σε άλλο μπολ βάζουμε τις σταφίδες και την γκράπα ή το τσίπουρο και αφήνουμε στην άκρη για όση ώρα μουλιάζουμε το ψωμί.
• Σε ένα αντικολλητικό τηγάνι ζεσταίνουμε το βούτυρο σε μέτρια φωτιά μέχρι να λιώσει.
• Προσθέτουμε τα μήλα και τη ζάχαρη και τα σοτάρουμε για 4-5 λεπτά, ανακατεύοντας, μέχρι να μαλακώσουν και να καραμελώσουν.
• Αποσύρουμε από τη φωτιά, προσθέτουμε την κανέλα και ανακατεύουμε καλά.
• Προθερμαίνουμε τον φούρνο στους 160°C.
• Ντύνουμε με χαρτί ψησίματος μια στρογγυλή και βαθιά φόρμα διαμέτρου 24 εκ.
• Στο μπολ με το μείγμα ψωμιού-γάλακτος ρίχνουμε τα αυγά ένα ένα και ανακατεύουμε καλά, μέχρι να ενσωματωθούν.
• Προσθέτουμε τις σταφίδες (μαζί με το υγρό, αν έχει μείνει), το μπέικιν πάουντερ και τα ξύσματα και ανακατεύουμε.
• Τέλος, ρίχνουμε τα καραμελωμένα μήλα και ανακατεύουμε καλά.
• Αδειάζουμε το μείγμα στη φόρμα και ψήνουμε για 50-55 λεπτά, μέχρι να σφίξει και να ροδίσει.
• Το αφήνουμε να κρυώσει εντελώς, πασπαλίζουμε με άχνη και σερβίρουμε.

πηγή gastronomos.gr

Φωτογραφία: Αμαρυλλίς Τσέγκου