Date:
Το έθιμο των Φανών αναβίωσε και φέτος στην Κοζάνη.
Η Κοζανίτικη Αποκριά δεν είναι κάποιο έθιμο που αναβιώνει τις ημέρες του εορταστικού δωδεκαημέρου. Πρόκειται για μια ζωντανή διονυσιακή γιορτή που επαναλαμβάνεται από τους κατοίκους της τους τελευταίους τρεις αιώνες. Πυρήνας αυτής της γιορτής είναι ο Φανός.
Πιασμένοι χέρι χέρι, άντρες και γυναίκες γύρω από τη φωτιά λένε τραγούδια της λεβεντιάς, της αγάπης, τραγούδια του έρωτα, τραγούδια με έντονο το στοιχείο του αυτοσαρκασμού, της καθημερινής περιπέτειας των ανθρώπων αλλά και τραγούδια που οι γέροντες του Φανού λένε ότι «είναι μόνο για μεγάλους».
Οι Φανοί σε όλη την πόλη ανάβουν κατά τις 8 το βράδυ της Μεγάλης Αποκριάς, κι αμέσως οι άνθρωποι της γειτονιάς ξεκινούν το τραγούδι.
Το κρασί ρέει άφθονο οι παραδοσιακές Κοζανίτικες πίτες, τα γνωστά «κιχί», κυκλοφορούν παντού και ο κύκλος γύρω απ’ τη φωτιά μεγαλώνει
Σε ό,τι αφορά την καταγωγή του εθίμου, πολλοί μελετητές της λαογραφίας υποστηρίζουν την άμεση σύνδεσή του με τις αρχαίες διονυσιακές γιορτές, και τα ρωμαϊκά Σατουρνάλια. Οι φανοί έχουν αγαπηθεί από τον κόσμο και χιλιάδες επισκέπτες κυρίως νέοι και νέες, φθάνουν στην Κοζάνη έστω για μια φορά να τραγουδήσουν και να χορέψουν υπό τους ήχους των χάλκινων γύρω από τη φωτιά.
Την Κυριακή της Αποκριάς το μεσημέρι γίνεται η παρέλαση των αρμάτων που έχουν ετοιμάσει οι άνθρωποι των Φανών με έντονα στοιχεία αυτοσαρκασμού, κοινωνικής και πολιτικής σάτιρας.
