Μάνος Ιωαννίδης: Αυτά με εξιτάρουν στη ζωγραφική -φωτο

Ο ζωγράφος Μάνος Ιωαννίδης μιλά για την τέχνη, για το πως ξεκίνησε τη ζωγραφική και τι τον εξιτάρει.

Καθόμαστε στο σαλόνι της γκαλερί (www.Manos.Gallery) στην οποία εκτίθενται κατ’ αποκλειστικότητα έργα του Μάνου και συζητάμε για την τέχνη του και τη ζωή του.

Ολόκληρη η συνέντευξή του στο dikaiologitika.gr

Μάνο είδα πρόσφατα τα έργα σου και μου δημιούργησαν το ενδιαφέρον να μάθω μερικά πράγματα περισσότερα για σένα. Γιατί οι φίλοι σου σε αποκαλούν « Ο ζωγράφος των χρωμάτων;»

 Πίσω από αυτό το τελικό αποτέλεσμα που βλέπεις υπάρχει μια θεωρία δική μου και αν θέλεις μια φιλοσοφία.

Από χιλιάδες χρόνια πριν οι ζωγράφοι απεικόνιζαν την πραγματικότητα που έβλεπαν γύρω τους όσο μπορούσαν πιο ρεαλιστικά από τις σπήλαιογραφίες στην Ισπανία και αλλού μέχρι και τους ζωγράφους της αναγέννησης με τις ιστορικές, θρησκευτικές, και ηθικοπλαστικές συνθέσεις τους αλλά και τα πορτρέτα των μεγάλων εμπόρων και της Αριστοκρατίας της εποχής τους. Θα λέγαμε ότι ήταν οι φωτογράφοι της κάθε εποχής. Αυτό σταμάτησε στα μέσα του 19ου αιώνα όταν εμπορευματοποιήθηκε η φωτό- ευαίσθητη χημική ένωση απο τον κύριο Kodak για την φωτογραφία όπως την ξέρουμε σήμερα.

Μέχρι τότε, τον ρόλο της χημικής ένωσης είχαν οι ζωγράφοι και οι βοηθοί τους και είχαν πάρα πολλή δουλειά, οι πιο γνωστοί δε, είχαν δημιουργήσει μεγάλα εργαστήρια με πολλούς βοηθούς για να ανταπεξέλθουν στην ζήτηση των υπηρεσιών τους.
Αυτό κατέρρευσε στα μέσα του 19ου αιώνα και στην πράξη οι ζωγράφοι βρέθηκαν χωρίς δουλειά.

Ίσως κάποιος θα έλεγε ότι είναι σύμπτωση πως την ίδια περίοδο εμφανίστηκε ο ιμπρεσιονισμός (αγαπημενος ο Σεζάν) και σιγά-σιγά τα άλλα κινήματα στην ζωγραφική, όπως στις αρχές του 20ού αιώνα ο εξπρεσιονισμός (αγαπημενος μου ο Φρανκ Μαρκ στον Γερμανικο εξπρεσιονισμό) και λίγο αργότερα ο σουρεαλισμός (Αγαπημενος μου ο Σαλβαντορ Νταλι) , Κυβισμός με πασιγνωστο εκπροσωπο τον Πικασσο, drip, με πρωτον τον Jackson Pollock κλπ.

Βλέπετε οι ζωγράφοι δεν είχαν πλέον παραγγελίες για ρεαλιστικά πορτραίτα και συνθέσεις, διότι τη δουλειά αυτή την πήρε η φωτογραφία και έτσι οι ζωγράφοι έπρεπε να ασχοληθούν με το χρώμα πλέον και τις χρωματικές συνθέσεις για να επιβιώσουν.
Ο ρεαλισμός επανεμφανίστηκε στην ζωγραφική και ειδικά στο πορτρέτο μετά το 1970 όταν οι πλούσιοι άνθρωποι κατάλαβαν πως η φωτογραφία δεν έχει την διάρκεια ζωής που έχει ένας πίνακας.

Μου άρεσε πάντα ο ρεαλισμός αλλά η σύγχρονη εποχή μας υπαγορεύει και το παιχνίδι με τα χρώματα, έτσι έβαλα στο ρεαλιστικό πορτραίτο μου μια ποικιλία χρωματικών συνδυασμών, και το εικαστικό αποτέλεσμα είναι αυτό που βλέπεις γύρω σου. Είναι δει και η αιτία που με αποκαλούν ο ζωγράφος των χρωμάτων.

Μάνο πως και πότε ξεκίνησες να ζωγραφίζεις;

Ξεκίνησα να ζωγραφίζω σε ηλικία 13 ετών -πρώτη τάξη στο γυμνάσιο του αμερικανικού κολλεγίου Ανατόλια στην Θεσσαλονίκη -ο καθηγητής που είχαμε στα τεχνικά ο μακαρίτης Γιώργος Παραλής (Γνωστός ζωγράφος που σπούδασε στο Παρίσι και σήμερα το σπίτι του έγινε μουσείο μέσα στο οποίο εκτίθεται πολλά από τα έργα του),ήταν αυτός που με συμπάθησε και άρχισε να μου δείχνει. Με ενέπνευσε και συνέχισα να πηγαίνω και στις μετά- σχολικές δραστηριότητες (μετά τις ώρες του σχολείου) και έφτασε συνολικά να κάνω 6 ώρες την εβδομάδα τεχνικά επί έξι ολόκληρα χρόνια – ο Γιώργος Παραλής μου έμαθε ελαιογραφία, ακουαρέλα, σκίτσο και κάρβουνο Ενώ τα δύο τελευταία χρόνια έχοντας μία δασκάλα από την Ιαπωνία την Μις Καγουάι (Kawai )μαζί με την Τέτα την Μάκρη (η οποία αργότερα έγινε καθηγήτρια στην ανώτατη σχολή καλών τεχνών Θεσσαλονίκης) έμαθα να κάνω μεταξοτυπία μπατίκ μέχρι και κεραμικά

Η οικογένεια σου σε στήριξε όταν άρχισες να ζωγραφίζεις;

Η οικογένειά μου δεν είχε αντίρρηση να ασχοληθώ με τη ζωγραφική και το σκίτσο, μάλιστα όταν στα 14 μου χρόνια ζήτησα από τον πατέρα μου να μου πάρει μία μέθοδο εκμάθησης σχεδίου δι’ αλληλογραφίας από τη σχολή Benelli δεν έφερε αντίρρηση και θυμάμαι ότι έφτασε στο σπίτι με ένα βαλιτσάκι που είχε μέσα ότι χρειαζόταν για να αρχίσεις να σχεδιάζεις.

Πότε αποφάσισες να ασχοληθείς επαγγελματικά με τη ζωγραφική;

Σε ηλικία 16 ετών, (γέλιο), το 1970- 1971 έστελνα σχεδόν κάθε βδομάδα από μία γελοιογραφία στο περιοδικό «Ταχυδρόμος». Αν την δημοσίευε πλήρωνε 500 δρχ ποσόν πολύ μεγάλο για την εποχή. Αυτό κράτησε για περίπου ένα χρόνο- έχω ένα μπλοκάκι με μερικές από τις γελοιογραφίες που έστειλα τότε στο Περιοδικό. Προφανώς οι άνθρωποι που έκριναν τις γελοιογραφίες μου δεν είχαν επίγνωση του ταλέντου μου με αποτέλεσμα όλο αυτόν το χρόνο να δημοσιεύσουν μόνο μία γελοιογραφία μου(γέλια)! Έτσι κοίταξα προς άλλη κατεύθυνση για την επαγγελματική μου αποκατάσταση.

Τελείωσα το λύκειο πήρα πτυχίο Διοίκησης Επιχειρήσεων από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας (ΠΑΜΑΚ) και συνέχισα την επαγγελματική μου σταδιοδρομία στο χώρο της μόδας για περισσότερα από 20 χρόνια όπου είχα φυσικά ενασχόληση με σχέδια και χρώματα και μάλιστα από παλέτες διάσημων σχεδιαστών αλλά η προσωπική μου παραγωγή σε έργα ζωγραφικής περιορίστηκε σε ένα μεγάλο έργο κάθε περίπου έξι μήνες κυρίως θαλασσογραφίες. Θα έλεγα ότι η ζωγραφική όλα αυτά τα χρόνια ήταν το ηρεμιστικό μου.

Από το 2005 ξεκίνησα το ρεαλιστικό πορτραίτο και από το 2012 – 13, όταν βρισκόμουν στην Νέα Υόρκη, είδα από κοντά τη δουλειά του Αντι Γουόρχολ και άρχισα να ψάχνω μια προέκταση του πορτραίτου με τεχνοτροπίες όπως του Αντι Γουόρχολ , μετά είδα τον Voka στην Αυστρία και την Françoise Nielly στην Γαλλία και δοκίμασα αυτές τις τεχνοτροπίες αλλά με μία αποκλειστικά δική μου παλέτα χρωμάτων. Το 2020 δημιούργησα την πρώτη μου συλλογή με αυτή την τεχνοτροπία την οποία όταν την έδειξα απέσπασα πολύ θετική κριτική και η σύζυγός μου ήταν αυτή η οποία μου πρότεινε να ασχοληθούμε επαγγελματικά. Είμαι λοιπόν πολύ όψιμος στο χώρο, τον επαγγελματικό.

Σε ποια κατηγορία κατατάσσεις την τέχνη σου

Απ.: Θα έλεγα ότι είμαι ανένταχτος (Γέλιο)Αλλά σοβαρά τώρα ξεκίνησα ως ρεαλιστής ζωγράφος και εξελίχθηκα στα σημερινά μου πορτρέτα τα οποία μπορείς να τα κατάταξεις και στον γερμανικό εξπρεσιονισμό και στον σουρεαλισμό, ακόμη και στον αυθόρμητο ρεαλισμό, έχουν δηλαδή στοιχεία από αυτά τα κινήματα αλλά δεν παύεις να αναγνωρίζεις το υποκείμενο γεγονός που αποτελεί γέφυρα με τον ρεαλισμό. Μου αρέσει να κάνω χρωματικούς συνδυασμούς, η έμπνευση μου κατ´ αρχήν προέρχεται απο ενδιαφέροντα πρόσωπα γύρω μου με πρώτο αυτό της συζύγου μου η οποία είναι και το μοντέλο για πολλά απο τα έργα μου , στο τέλος όμως δεν με ενδιαφέρει που θα εντάξω αυτό που κάνω, όσο με ενδιαφέρει να συνεχίσω να αντλώ ηρεμία κατά τη διάρκεια της δημιουργίας ενός έργου μου και χαρά από ένα τελειωμένο έργο.

Η παραπάνω απάντηση σου μου φέρνει ακόμη μια ερώτηση, τι γνώμη έχεις για την μοντέρνα τέχνη;

Πιστεύω πως σήμερα η τέχνη, ζωγραφική η γλυπτική, η ποίηση, είναι μια διαρκής αναζήτηση του καλλιτέχνη να σκεφθεί κάτι «outside the box” και να το υλοποιήσει, ώστε να το παρουσιάσει.

Τι σε εξιτάρει στην τέχνη και ειδικότερα στην ζωγραφική ;

Αναμφισβήτητα η τεχνική, απο τα πανάρχαια χρόνια μέχρι και σήμερα.
Το καρβουνο και τα οξείδια του σιδήρου και άλλων μετάλλων στις σπηλαιογραφιες, η ώχρα , με πινέλα από τρίχες ζώων αλλά και airBrush με την χρήση του στόματος αλλά και του βραχίονα και των χεριών αντι για στένσιλ.

Οι φακοι και τα κοιλα κατοπτρα στην αναγέννηση, η camera obscura , ως προεόρτιο της φωτογραφικής μηχανής, όπου τον ρόλο της χημικής επίστρωσης του φιλμ έπαιζε ο ευκίνητος βοηθος του ζωγράφου δουλεύοντας σκυμμένος μέσα στο μαύρο δωμάτιο, -είναι τυχαίο ότι διπλα στο σπιτι του Vermeer ήταν το εργαστήριο ενός τεχνίτη που κατασκεύαζε μικροσκόπια και τηλεσκόπια; Απο τα 34 έργα του Vermeer που σώζονται τα περισσότερα είναι φτιαγμένα με την χρήση του τότε προτζέκτορα, κατόπιν η camera Lucida, ο προτζέκτορας, το iPad , το photoshop , και τελευταία το NFT, και μια και το ανέφερα , να σου πω πως έχω κάνει ήδη 9 απο τα έργα μου σε NFT.

Βλέπουμε πως τα πορτραίτα της αναγέννησης περιορίζονται σε ένα συγκεκριμένο μέγεθος, και έχουν χαρακτηριστική παραμόρφωση στο περίγραμμα τους. Είναι ο λόγος που δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις προτζέκτορα για μεγέθυνση σε μεγαλα ταμπλό – ένας άλλος λόγος είναι πως αν κάποιος κουνήσει τον προτζέκτορα τότε έχεις πρόβλημα.

Η πατητούρα μετά απο τα τετράγωνα είναι ένας άλλος τρόπος μεγέθυνσης που χρησιμοποιούσαν στην περίοδο της αναγέννησης και βλέπουμε ακόμη και σήμερα τις τελίτσες στα διάφορα έργα της εποχής. Προσωπικά χρησιμοποιώ για μεγέθυνση στα μεγαλα ταμπλό που ζωγραφίζω την μέθοδο Doodle Grid την οποία και διδάσκω σε νέους καλλιτέχνες που θέλουν να κάνουν μεγάλα ταμπλό

Ανέφερες παραπάνω ότι έχεις κάνει ήδη έργα σου σε NFT, επειδή είναι κάτι πολύ της μόδας, και πολλοί δεν ξέρουν τι ακριβώς είναι το NFT μήπως θα μπορούσες να μας εξηγήσεις με δυο λόγια;

Με πολύ απλά λόγια το NFT είναι ένα πιστοποιητικό το οποίο δεν μπορεί να παραχαραχθεί και πιστοποιεί την κυριότητα ενός έργου το οποίο αγοράστηκε στο διαδίκτυο. Τίποτε άλλο. Το πιστοποιητικό αυτό παράγεται με τον ίδιο τρόπο που παράγονται τα κρυπτό-νομίσματα, κάποιοι ονομάζουν αυτή τη διαδικασία εξόρυξη.

Κατά τη γνώμη μου το NFT Είναι μία πολύ σπουδαία καινοτομία στο χώρο του διαδικτύου ανοίγοντας το δρόμο για αγοροπωλησίες έργων τέχνης χωρίς να είναι απαραίτητη η φυσική παρουσία του αγοραστή, του πωλητή, και του έργου τέχνης.

Έχεις πάρει μέρος σε εκθέσεις και ποιες;

Η πρωτη μου έκθεση ήταν το 1973 στο Art Room στο Macedonia Hall του Αμερικανικού Κολλεγίου Anatolia όταν μου ανέθεσαν την διακόσμηση της αίθουσας για την τελετή της αποφοίτησης της τάξης μου, όπου έκανα τις γελοιογραφίες όλων των καθηγητών μας σε διαστάσεις η κάθε μία 100Χ150 εκ. σε χαρτόνι με πενάκι .

Έχω μόνιμη virtual έκθεση σε μια γερμανική Πλατφόρμα https://artspaces.kunstmatrix.com/en/exhibitions?title=&label=Manos

Επίσης κάποια έργα μου τα εκθέτω στην πλατφόρμα της Saatchi and Saatchi στην ηλεκτρονική διευθυνση https://www.saatchiart.com/account/artworks/1675409

Πέρυσι έλαβα μέρος στην 5η Διεθνή Έκθεση Μοντέρνας Τέχνης στην HELEXPO ΔΕΘ στην Θεσσαλονικη, και φέτος θα κάνω την πρώτη ατομική μου έκθεση στην Blender Gallery στην Γλυφάδα από τις 17 έως 23 Μαίου 2022

Να σου ευχηθώ λοιπόν καλή επιτυχία Μάνο και ελπίζω να τα ξαναπούμε σύντομα- σίγουρα μεταξύ 17 και 23 Μαΐου στην Γλυφάδα.