του Μιχάλη Σωτηρίου
‘Σαλπάρει το καράβι απαλά και με
πάει μακριά μες την Μπαρμπαριά…
Στο Τούνεζι , στην Μπαρμπαριά μας
έπιασε κακοκαιριά…’1
Μπαρμπαριά ή Βερβερία ή Ακτή των Βερβέρων ονομαζόταν η βορειοδυτική ακτή της Αφρικής που σήμερα περιλαμβάνει τις χώρες: Λιβύη, Τυνησία, Αλγερία, Μαρόκο. Οι Βερβέροι πειρατές με βάσεις στις παραθαλάσσιες πόλεις αιχμαλώτιζαν και πωλούσαν σκλάβους και αγαθά στην υποσαχάρια Αφρική, την Ευρώπη, την Αμερική και σε ολόκληρη την τότε Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Στα 1510μ.χ., οι Ισπανοί κατέλαβαν την Τρίπολη της Λιβύης και τα νησιά. Στα 1530 μ.χ., ο Κάρολος Ε’ της Ισπανίας παραχώρησε τα νησιά Μάλτα (Μελίτη) και Γκόζο στους Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου οι οποίοι εκδιώχθηκαν με την κατάληψη του νησιού από τους Οθωμανούς.
Η παρουσία της Οθωμανικής διοίκησης στη Λιβύη άρχισε στα μέσα του 16ου αιώνα (1551 μ.χ), όταν η Τρίπολη καταλήφθηκε από τους ναυάρχους Σινάν Πασά και Τουργκούτ Ρέις.
Απο το 1565 μ.χ., διορίστηκε Οθωμανός Πασάς που υποστηριζόταν από Σώμα Γενιτσάρων. Στα 1711 μ.χ., ο Αχμέτ Καραμανλί, αξιωματικός, κατέλαβε την εξουσία , δημιουργώντας της επι 124 χρόνια Δυναστεία των Καραμανλίδων.
Στα 1801 ο Γιουσούφ Καραμανλί απαίτησε από τις Η.Π.Α αύξηση του ποσού (από 83.000 δολλάρια σε 225.000) που πλήρωνε ως φόρο για την ασφαλή διέλευση και προστασία των αμερικανικών πλοίων. Ο Πρόεδρος Τόμας Τζέφερσον αντέδρασε στέλνοντας ναυτική δύναμη (1801-1805 μ.χ.) κερδίζοντας τον αποκαλούμενο Α’ Βερβερικό Πόλεμο. Αλλά η διαμάχη των λιβυκών ομάδων (όπως και σήμερα) έδωσε την ευκαιρία στον Σουλτάνο Μαχμούτ Β’, στα 1835 να επαναφέρει την οθωμανική εξουσία στη Λιβύη.
Στα 1911 μ.χ., αρχίζει ο Ιταλο -Τουρκικός πόλεμος (ή Λιβυκός ή Πόλεμος για την Τριπολίτιδα). ανάμεσα στο Βασίλειο της Ιταλίας (βασιλιάς ο Βίκτωρ Εμμανουήλ) και την Οθωμανική Αυτοκρατορία (Σουλτάνος ο Μεχμέτ Ε’) . Μια μικρή λεπτομέρεια είναι ότι στον πόλεμο αυτό έλαβε μέρος ο αξιωματικός Μουσταφά Κεμάλ. Νικήτρια η Ιταλία (1912) καταλαμβάνει την Λιβύη και τα Δωδεκάνησα.
Στην Συνθήκη της Λωζάνης (1923), η Τουρκία παραιτείται από κάθε δικαίωμα στα νησιά (γι’ αυτό η σημερινή εξουσία της προσπαθεί, με κάθε τρόπο, να ακυρώσει ή να τροποποιήσει την Συνθήκη αυτή). Είναι γνωστό το όραμα του σημερινού προέδρου να έχει επιτύχει ένα σταθμό επέκτασης της χώρας του στα 100 χρόνια από την Συνθήκη της Λωζάνης στα 2023.
Με τη Συνθήκη της Λωζάνης, η Ιταλία έλαβε τα Δωδεκάνησα και η ίδια στα 1947, αναγνωρίζοντας την ελληνικότητά τους, μεταβίβασε τα Δωδεκάνησα στην Ελλάδα.
Η διάρκεια της Συνθήκης της Λωζάνης, σύμφωνα με όσα αναγράφονται σε αυτή, δεν έχει ημερομηνία λήξης, αλλάζει μόνο όταν οι 8+1 χώρες ομόφωνα συμφωνήσουν (Γαλλία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ελλάδα, Ρουμανία, Σερβο-Κροατία-Σλοβενία και Τουρκία).
Όπως είναι προφανές, η διατήρηση της ισχύος της Λωζάνης πρέπει να είναι κύριο μέλημα όλων μας. Γι’ αυτό, από το 2016 τονίζω, ως απλός δημότης, τη σημασία που έχει η, βασισμένη στην Συνθήκη αυτή, απόδοση του πρώην στρατοπέδου (ανταλλάξιμη προσφυγική αστική γαία) Κολοκοτρώνη. Αυτή θα είναι, όχι μόνον, μια έμπρακτη απόδειξη σεβασμού στους πρόσφυγες του ελληνισμού Ανατολής αλλά και απόδειξη ότι η Συνθήκη της Λωζάνης είναι ζωντανή ( που, διαχρονικά, η Τουρκία έχει πολλαπλώς παραβιάσει).
Γι’ αυτό και για μια ακόμη φορά καλώ τον Δήμαρχο και όλόκληρο το Δημοτικό Συμβούλιο των Σερρών άμεσα και ομόφωνα, να υποβάλλουν (συνεπικουρούμενοι και από τους ενεργούς Πολιτιστικούς Συλλόγους της περιοχής ) το αίτημα απόδοσης στον Δήμο Σερρών του πρώην στρατοπέδου Κολοκοτρώνης και όχι σε μεμονωμένους φορείς και άτομα.Αν δεν υποβληθεί το συγκεκριμένο αίτημα που προβλέπεται για τις ανταλλάξιμες αστικές γαίες δεν μπορεί να αποδοθεί το στρατόπεδο αυτόματα ή με άσκοπες διαπραγματεύσεις.
Μετά από τα συμβαίνοντα αυτή τη στιγμή στην Μεσόγειο είναι χρήσιμη κάθε πράξη που επιβεβαιώνει ότι η Συνθήκη της Λωζάνης παραμένει σεβαστή από το ελληνικό κράτος. Η καθυστέρηση είναι επιζήμια, η ευθύνη της Δημοτικής αρχής, των συλλόγων απογόνων προσφύγων του ελληνισμού της Ανατολής και όλων μας.
Μιχάλης Σωτηρίου
