Σπύρος Φωκάς (1937-2023): Ο μεγάλος ζεν πρεμιέ του σινεμά
Date:
Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 χρονών ο Σπύρος Φωκάς, που έκανε διεθνή καριέρα πρωταγωνιστώντας σε ξένες παραγωγές οι οποίες άφησαν εποχή, όπως «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» και το «Διαμάντι του Νείλου».
Ποιος ήταν ο Σπύρος Φωκάς
Ο Σπύρος Φωκάς (πραγματικό όνομα Σπύρος Ανδρουτσόπουλος) γεννήθηκε στην Πάτρα στις 17 Αυγούστου το 1937. Υπήρξε απόφοιτος της δραματικής σχολής του Κωστή Μιχαηλίδη. Έκανε την πρώτη κινηματογραφική εμφάνισή του το 1959 στην ταινία του Ανδρέα Λαμπρινού «Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα», η οποία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και ήταν η αφετηρία για τη διεθνή καριέρα του. H πρώτη εμφάνιση του Σπύρου Φωκά σε ξενόγλωσση ταινία ήταν το 1960 στο «Morte di un amico», ιταλικής παραγωγής.
Στην Ιταλία εξάλλου, στα στούντιο της Τσινετσιτά, αξιοποίησε τις οντισιόν και τις ευκαιρίες που του παρουσιάστηκαν. Έτσι, συμμετείχε σε διεθνείς παραγωγές, όπως οι ταινίες «Όταν θέλει η γυναίκα» του Βιντσέντε Μινέλι δίπλα στη μεγάλη Λάιζα Μινέλι και «Ο Ρόκο και τα Αδέλφια του» του Λουκίνο Βισκόντι πλάι στην αξέχαστη Κατίνα Παξινού. Κινηματογραφικά απογειώνεται με την εμφάνισή του στην ταινία του Φράνκο Ρόσι «Ο Θάνατος ενός Φίλου», όπου κερδίζει βραβείο ερμηνείας στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο. Στη συνέχεια κάνει το μεγάλο βήμα προς το Χόλυγουντ, συμμετέχοντας πλέον σε αμιγώς αμερικάνικες παραγωγές.
Στα μέσα της δεκαετίας του ’60 επιστρέφει στην Ελλάδα και συμμετέχει στις ταινίες του Γιάννη Δαλιανίδη, παραγωγής Φίνος Φιλμ, πλάι στην Ζωή Λάσκαρη, τον «Εγωισμό» και τη «Στεφανία». Στη συνέχεια επιστρέφει στην Αμερική, όπου πρωταγωνίστησε σε ταινίες που έκαναν μεγάλη εμπορική επιτυχία, όπως το «Διαμάντι του Νείλου» του Λουίς Τίγκι δίπλα στον Μάικλ Ντάγκλας, την Κάθριν Τέρνερ και τον Ντάνι ντε Βίτο και «Ράμπο 3» του Πήτερ Μακ Ντόναλντ με τον Σιλβέστερ Σταλόνε.
Σε όλη την κινηματογραφική καριέρα του έπαιξε με επιτυχία σε πάνω από 30 ταινίες, οι περισσότερες στην Ιταλία και στην Αμερική. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός και αγαπητός και από τις εμφανίσεις του σε γνωστά θέατρα του εξωτερικού. Σημαντική ήταν, τέλος, η παρουσία του στην ελληνική τηλεόραση, όπου πρωταγωνίστησε σε πολλές κοινωνικές και δραματικές σειρές.
Ο Σπύρος Φωκάς είχε παντρευτεί τέσσερις φορές.
Συλλυπητήριο μήνυμα της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη για την απώλεια του Σπύρου Φωκά
Πληροφορούμενη τον θάνατο του Σπύρου Φωκά, η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Με θλίψη αποχαιρετούμε τον ηθοποιό Σπύρο Φωκά, έναν από τους γνωστότερους και αγαπητότερους εκπροσώπους του θεάματος, με σημαντική κινηματογραφική καριέρα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η πρώτη ταινία στην οποία συμμετείχε, το 1959, το “Ματωμένο Ηλιοβασίλεμα”, προβλήθηκε στο Φεστιβάλ των Καννών και υπήρξε η αφετηρία της διεθνούς καριέρας του. Η πρώτη εμφάνισή του στη ξενόγλωσση ταινία “Morte di un amico”, ιταλικής παραγωγής, του άνοιξε το δρόμο για τα αμερικανικά κινηματογραφικό στούντιο. Η επιβλητική παρουσία του και η ευρεία γκάμα του, του επέτρεψαν να ερμηνεύσει σημαντικούς ρόλους στον ελληνικό και διεθνή κινηματόγραφο, ενώ έπαιξε και σε πολλές τηλεοπτικές σειρές.
Με την παρουσία του σηματοδότησε μερικές από τις πιο σημαντικές καλλιτεχνικές δημιουργίες του ιταλικού κινηματογράφου (όπως “Ο Ρόκο και τ’ αδέλφια του”, του Λουκίνο Βισκόντι) αλλά και μερικές από τις εμπορικότερες ταινίες του Χόλιγουντ (όπως το “Διαμάντι του Νείλου” και “Ράμπο 3”).
Σημαντική ήταν η διαδρομή του και στο θέατρο, κυρίως σε μεγάλες σκηνές του εξωτερικού. Κοσμοπολίτης, ευγενής, εργατικός, προσηνής και ταυτόχρονα διονυσιακός και απολλώνιος, ο Σπύρος Φωκάς ήταν ωραίος ως Έλληνας. Θα μας τον θυμίζει το έργο του. Θερμά συλλυπητήρια στην οικογένειά του και στους πολλούς φίλους του».
ΚΚΕ: Αποχαιρετούμε τον σπουδαίο κινηματογραφικό και θεατρικό ηθοποιό Σπύρο Φωκά
«Αποχαιρετούμε τον Σπύρο Φωκά, τον σπουδαίο κινηματογραφικό και θεατρικό ηθοποιό, που διακρίθηκε με σημαντικούς ρόλους στην Ελλάδα και διεθνώς. Το ήθος, το κύρος, η σοβαρότητα και οι “δωρικές” ερμηνείες του έδωσαν ειδικό βάρος στην καλλιτεχνική του πορεία» αναφέρει σε ανακοίνωσή του, το ΚΚΕ και προσθέτει:
«Μετά τις πρώτες του εμφανίσεις στον ελληνικό κινηματογράφο, το 1959 ακολούθησε η πορεία του στα στούντιο της Τσινετσιτά, στην Ιταλία, όπου μεταξύ άλλων συνεργάστηκε και στην εμβληματική ταινία του Λουκίνο Βισκόντι “Ο Ρόκο και τ’ αδέλφια του”, με την Κατίνα Παξινού στον ρόλο της “μάνας”, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε το Χόλιγουντ. Σημαντική ήταν η παρουσία του και στην ελληνική τηλεόραση, όπου πρωταγωνίστησε σε κοινωνικές και δραματικές ταινίες και σειρές.
Το ΚΚΕ εκφράζει τα συλλυπητήρια του στην οικογένεια και τους οικείους του».
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου αποχαιρετά τον Σπύρο Φωκά
«Τα βαθιά συλλυπητήριά του στους ανθρώπους που στάθηκαν δίπλα του με την αγάπη τους και την εκτίμησή τους», εκφράζει σε ανακοίνωσή του το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, αποχαιρετώντας τον Σπύρο Φωκά, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών. Παράλληλα, κάνει μνεία στην ταινία «Σόνια», η οποία προβάλλεται σήμερα τιμητικά, στο πλαίσιο του αφιερώματος του Φεστιβάλ στον Τάκη Κανελλόπουλο, έργο στο οποίο «δεσπόζει η ώριμη αρρενωπότητα του Σπύρου Φωκά».
Αναφέρει η ανακοίνωση του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου:
«Η είδηση για τον θάνατο του Σπύρου Φωκά βρίσκει την κινηματογραφική μας κοινότητα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, την ημέρα της τιμητικής προβολής της ταινίας «Σόνια», στο πλαίσιο του αφιερώματος του Φεστιβάλ στον Τάκη Κανελλόπουλο. Στο έργο αυτό δεσπόζει η ώριμη αρρενωπότητα του Σπύρου Φωκά δίπλα στην αέρινη Αντιγόνη Δουδούμη. Όταν γυρίστηκε η “Σόνια”, το 1980, ο Σπύρος Φωκάς ήταν ήδη ένας Έλληνας διεθνής σταρ του κινηματογράφου. Η πρώτη ταινία του, το 1959, το “Ματωμένο ηλιοβασίλεμα” του Ανδρέα Λαμπρινού, τον έφερε στις κοσμοπολίτικες Κάννες, την πύλη για ό,τι ακολούθησε στην Ιταλία και στο Χόλιγουντ. Έπαιξε στο εμβληματικό δράμα “Ο Ρόκο και τα αδέλφια του” του Λουκίνο Βισκόντι (μαζί με την Κατίνα Παξινού), στο “Ο θάνατος ενός φίλου” του Φράνκο Ρόσι (κερδίζοντας βραβείο ερμηνείας στο φεστιβάλ του Λοκάρνο) και σ’ άλλες ταινίες γνωστών δημιουργών. Μετά ήρθε το Χόλιγουντ, όπου το φιζίκ του ταίριαξε με το στερεότυπο της ομορφιάς που εξέπεμπαν το πρόσωπο και η φιγούρα του Ανατολίτη. Στην Ελλάδα και στον κλασικό πια κινηματογράφο της, αξέχαστη θα μείνει η παρουσία του στην ταινία “Στεφανία” του Γιάννη Δαλιανίδη, στο πλευρό της Ζωής Λάσκαρης.
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου εκφράζει τα βαθιά συλλυπητήριά του στους ανθρώπους που στάθηκαν δίπλα του με την αγάπη τους και την εκτίμησή τους».