Θ. Ζαούτης: Διεθνές πρόγραμμα κατά των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων ξεκινά σε τρία ελληνικά νοσοκομεία

Πρέπει να συνεχίσουμε να προσέχουμε γιατί δεν έχει τελειώσει η πανδημία. Αυτή τη στιγμή όλα σχεδόν τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σε μία «γραμμή» στην οποία δεν υπάρχουν πάρα πολλά μέτρα, ωστόσο επειδή δεν υπάρχει υποχρεωτικότητα, δεν σημαίνει ότι τα άτομα υψηλού κινδύνου δεν πρέπει να εξακολουθήσουν να τηρούν τους κανόνες υγιεινής, δηλώνει στο Πρακτορείο Fm και στην εκπομπή της Τάνιας Η. Μαντουβάλου «104,9 ΜΥΣΤΙΚΑ ΥΓΕΙΑΣ» ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ καθηγητής Παιδιατρικής Θεοκλής Ζαούτης.

Αυτή τη στιγμή βλέπουμε μία αύξηση στον αριθμό κρουσμάτων πού προέρχεται ως επί το πλείστον από τις παραλλαγές του στελέχους Όμικρον, ΒΑ4 και ΒΑ5, οι οποίες επικρατούν στην Πορτογαλία και ανεβαίνουν γενικότερα στην ΕΕ. Αυτό το στέλεχος της Όμικρον μάλλον θα αντικαταστήσει τα άλλα στελέχη και στην Αμερική και στην Ευρώπη πολύ σύντομα, αναφέρει ο κ. Ζαούτης. Επισημαίνει παράλληλα ότι είναι πιο μεταδοτικό από προηγούμενα στελέχη της Όμικρον, δεν φαίνεται να έχει αυξημένη νοσηρότητα και σε κάποιο βαθμό μπορεί να διαφεύγει της ανοσίας των εμβολίων.

«Η αύξηση των κρουσμάτων είναι αναμενόμενη λόγω αυτού του στελέχους και της επιστροφής στην κανονικότητα, αλλά οι σκληροί δείκτες παραμένουν ακόμη σε χαμηλά επίπεδα. Ο κορονοϊός υπάρχει και θα μείνει μαζί μας, οπότε κρούσματα θα υπάρχουν. Με το επίπεδο ανοσίας που έχουμε αυτή τη στιγμή, (εμβολιασμένοι και νοσήσαντες) θα συνεχίσουμε να έχουμε κρούσματα, αλλά όχι αύξηση σε νοσηρότητα και θνησιμότητα».

Πιο ήπιες οι επαναλοιμώξεις- Πώς θα αλλάξει το σύστημα επιτήρησης από το Φθινόπωρο

Όσον αφορά τις επαναλοιμώξεις που τον τελευταίο καιρό καταγράφονται και στην ημερήσια έκθεση του ΕΟΔΥ, ο πρόεδρος του Οργανισμού τονίζει ότι τα άτομα που εμφανίζουν επαναλοίμωξη την περνάνε ήπια, γιατί έχουν ένα βαθμό ανοσίας από την πρώτη λοίμωξη. «Αλλά από τη στιγμή που κυκλοφορεί ο ιός και δεν περιμένουμε να εξαφανιστεί, θα υπάρχουνε επαναλοιμώξεις». Για το σύστημα επιτήρησης της πανδημίας, εξηγεί ότι αυτή τη στιγμή η επιστημονική κοινότητα παγκοσμίως δεν θεωρεί πλέον τον αριθμό κρουσμάτων, ως τον πιο σημαντικό δείκτη. «Σίγουρα η καταγραφή των νοσηλειών, των διασωληνωμένων και των θανάτων πρέπει να συνεχιστεί.

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΕCDC) στις οδηγίες του κάνει λόγο για ένα σύστημα επιτήρησης από το φθινόπωρο, ατόμων που έχουν κάποιο σύνδρομο, δηλαδή συμπτώματα συμβατά με τον κορονοϊό. Και σε αυτά τα άτομα θα γίνεται το testing. Θα προχωρήσουμε προς μία κατεύθυνση να μειωθεί το testing στους ασυμπτωματικούς. Σε μεγάλες ηλικίες θα συνεχίσει να γίνεται, γιατί είναι άτομα με υποκείμενα νοσήματα, για τα οποία υπάρχει αντιική θεραπεία, που είναι άλλο ένα όπλο, το οποίο έχουμε στα χέρια μας αυτή τη στιγμή, για την αντιμετώπιση του κορονοϊού».

Δεν υπάρχει καμία συσχέτιση του εμβολίου με την ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας

Ενδέχεται η ηπατίτιδα αγνώστου αιτιολογίας σε παιδιά να οφείλεται στα lock down και στην «αποστείρωση», η οποία μας επεβλήθη στα αρχικά κύματα της πανδημίας; ερωτάται ο καθηγητής Παιδιατρικής. «Το γεγονός ότι υπήρχε μείωση άλλων αναπνευστικών ιών κατά την περίοδο της πανδημίας ισχύει, π χ γρίπη. Δεν θεωρώ, και βάσει των δεδομένων, πως το lockdown σχετίζεται με την ηπατίτιδα, γιατί η Αγγλία παραδείγματος χάρη που είχε τα περισσότερα κρούσματα, δεν είχε lockdown. Ούτε κράτη με αυστηρά lockdown είχαν περισσότερα κρούσματα». Η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να αποκωδικοποιήσει αυτού του είδους την ηπατίτιδα, παραδέχεται ο κ. Ζαούτης.

«Σε ένα 70% των παιδιών ασθενών έχει απομονωθεί ένας αδενοϊός. Η επιστημονική κοινότητα θεωρεί πως μπορεί να είναι ένας συνδυασμός κάποιας διαταραχής ανοσίας από προηγούμενη λοίμωξη Sars-Cov2 με τον αδενοϊό. Αλλά δεν έχει ακόμη απαντηθεί αν αυτό είναι μία υπόθεση ή η αλήθεια. Όσον αφορά κάποια ερωτηματικά που διατυπώθηκαν για το αν το εμβόλιο σχετίζεται με την ηπατίτιδα αγνώστου αιτολογίας, και πάλι η Αγγλία μας δίνει την απάντηση, όπου είχε αρκετά κρούσματα σε παιδιά, χωρίς να τα έχει εμβολιάσει».

Η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα – Δεν υπάρχει μεγάλη αυξητική τάση

Πόσο σας ανησυχεί η ευλογιά των πιθήκων. Υπάρχει το ενδεχόμενο να ομοιάζει με το AIDS, υπό την έννοια ότι ξεκίνησε ως ασθένεια σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες; Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι πως η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι σεξουαλικά μεταδιδόμενο νόσημα. Αυτή είναι η πρώτη και μεγαλύτερη διαφορά με το AIDS, απαντά ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ. «Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί να μην στιγματίσουμε κανένα συνάνθρωπό μας για αυτό το θέμα. Είναι μία σπάνια ιογενής λοίμωξη που μεταδίδεται δύσκολα, όταν υπάρχει επαφή με τις δερματικές βλάβες που προκαλεί. Όσον αφορά την εξέλιξη του φαινομένου στην παρούσα φάση, είναι ανησυχητικό γιατί παγκοσμίως υπάρχει ένας υψηλότερος αριθμός κρουσμάτων, απ’ ό,τι στο παρελθόν, από την άλλη, είναι ένας ιός που δεν είναι πολύ μεταδοτικός, και σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα, δεν υπάρχει μεγάλη αυξητική τάση».

Σε πλήρη ανάπτυξη δράσεις για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής

Το ζωτικό θέμα της μικροβιακής αντοχής, απασχόλησε την συνάντηση του προέδρου του ΕΟΔΥ, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στα γραφεία του Οργανισμού με αντιπροσωπεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) και του Πανεπιστημίου Vanderbilt. «Όπως γνωρίζετε προέρχομαι από Αμερική και είχα επαγγελματικές επαφές με το CDC στο παρελθόν. Στόχος μας και με τον υπουργό Υγείας είναι να στήσουμε διεθνείς συνεργασίες για την αντιμετώπιση των νοσοκομειακών λοιμώξεων, γιατί είναι ένα ζήτημα που προβλημάτιζε την Ελλάδα πριν από την πανδημία, αλλά όπως έχουμε δει και από δεδομένα από άλλα κράτη, υπάρχει αύξηση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων παγκοσμίως τώρα.

Το πρόγραμμα GAIHN-AR, για την υλοποίηση του οποίου συζητήσαμε την Τρίτη, είναι ένα διεθνές πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν πολλά κράτη, έχει στηθεί από το CDC, και επιδιώκει να αποτρέψει και να περιορίσει την εξάπλωση των μικροβίων υψηλής αντοχής σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης. Αφορά οικονομική και τεχνική βοήθεια, αλλά και κάποια μηχανήματα που χρειαζόμαστε για να αντιμετωπίσουμε τα ανθεκτικά μικρόβια στα νοσοκομεία. Στην πρώτη φάση θα υλοποιηθεί σε τρία νοσοκομεία στην Ελλάδα, στο Τζάνειο, στο Αττικό και στο ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης».

Και το ερώτημα που εύλογα προκύπτει, είναι αν το εν λόγω πρόγραμμα σε αυτά τα τρία νοσοκομεία αποτελέσει πιλότο για τα υπόλοιπα νοσοκομεία της χώρας. «Με το υπουργείο προχωράμε σε μία εθνική δράση, η οποία αφορά σχετικές δραστηριότητες και προγράμματα. Ήδη τρέχει ένα πρόγραμμα που χρηματοδοτείται από το ΙΣΝ σε δέκα νοσοκομεία, όπου έχει ξεκινήσει καταγραφή ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, και κινούμαστε προς μία κατεύθυνση να γίνονται κέντρα Αριστείας στην πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Με το πρόγραμμα του CDC προσθέσαμε και αυτά τα τρία νοσοκομεία και ευχόμαστε τα μαθήματα από τα πιλοτικά προγράμματα σε αυτά τα νοσοκομεία, να είναι πολύτιμα, προκειμένου να μπορέσουμε να επεκτείνουμε αυτά τα προγράμματα, στα νοσοκομεία όλης της επικράτειας».

Η επέκταση της χρήσης των λυμάτων τέθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη στο CDC

Η αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων ήταν ένα από τα θέματα που απασχόλησε και την πρόσφατη επίσκεψη του Προέδρου του ΕΟΔΥ στην Αμερική, όπου πήγε προσκεκλημένος του CDC και του Υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ, στις αρχές του μήνα.

Τι αποκόμισε αλήθεια από αυτή την επίσκεψη; «Ήθελα πραγματικά να φτιάξουμε μία ευρύτερη συνεργασία με το Αμερικανικό CDC, γιατί πραγματικά θεωρείται από τα κορυφαία ιδρύματα Δημόσιας Υγείας παγκοσμίως. Εκτός από ζητήματα αντιμικροβιακής αντοχής, συζητήσαμε και θέματα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Το CDC έχει ένα πολύ καλό δίκτυο λυμάτων, που χρησιμοποιεί για την επιδημιολογική επιτήρηση του Covid, αλλά συζητήσαμε την επέκταση της χρήσης των λυμάτων για άλλα μικρόβια και άλλους ιούς. Επίσης ανταλλάξαμε απόψεις και σκέψεις πάνω στην candida auris και σε άλλους μύκητες».